x (album Eda Sheerana)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
×
Wykonawca albumu studyjnego
Ed Sheeran
Wydany

20 czerwca 2014

Nagrywany

2012-14

Gatunek

pop, R&B, hip-hop

Długość

50:05

Wydawnictwo

Asylum Records, Atlantic Records[1]

Producent

Jeff Bhasker, Benny Blanco, Jake Gosling, Johnny McDaid, Rick Rubin, Ed Sheeran, Pharrell Williams[1]

Oceny
Album po albumie
+
(2011)
×
(2014)
÷
(2017)
Single z albumu ×
  1. Sing
    Wydany: 7 kwietnia 2014
  2. Don’t
    Wydany: 15 lipca 2014
  3. Thinking Out Loud
    Wydany: 24 września 2014
  4. Bloodstream
    Wydany: 17 lutego 2015
  5. Photograph
    Wydany: 11 maja 2015

× (czyt. Multiply, /ˈmʌltɪplaɪ/) – drugi album studyjny brytyjskiego piosenkarza Eda Sheerana wydany w czerwcu 2014 roku nakładem wytwórni Asylum i Atlantic[3].

W lipcu album trafił na pierwsze miejsce brytyjskiej[4] i amerykańskiej listy najczęściej kupowanych płyt[5]. Płytę promowały single: „Sing”, „Don’t”, „Thinking Out Loud”, „Bloodstream” oraz „Photograph”.

W grudniu 2014 roku płyta została uznana za najczęściej słuchany krążek na świecie w serwisie Spotify[6] oraz najchętniej kupowany album roku w Wielkiej Brytanii[7]. W tym samym roku płyta otrzymała również dwie nominacje do Nagrody Grammy w kategoriach: Najlepszy wokalny album pop oraz Album roku[8][9].

Konspekt[edytuj | edytuj kod]

Ed Sheeran – wykonawca albumu (2013)

Niedługo po wydaniu swojej debiutanckiej płyty zatytułowanej +, Sheeran napisał dwie piosenki na drugi album, w tym m.in. utwór „One”, który ostatecznie pojawił się jako numer otwierający cały krążek[10]. Kolejne utwory piosenkarz napisał we współpracy z takimi wykonawcami, jak Johnny McDaid, Foy Vance[11], Pierwotnie Sheeran planował wydanie nowej płyty w 2012 roku, jednak zdecydował się na przeniesienie premiery o 18 miesięcy. Powodem decyzji była chęć „podboju” rynku amerykańskiego, co uniemożliwiłyby premiery płyt Adele oraz zespołu One Direction, których premiery również zostały zaplanowane na ten rok[12]. Pod koniec października 2013 roku Sheeran wystąpił podczas trzech koncertów w Madison Square Garden, czym zakończył swoją dwuipółletnią trasę koncertową, by skupić się na nagrywaniu nowego materiału[13].

W zakulisowych materiałach filmowych z trasy koncertowej Sheeran potwierdził nawiązanie współpracy nad nową płytą z Rickiem Rubinem i Pharrellem Williamsem[14]. Premiera płyty zaplanowana była na 17 lutego 2014 roku, jednak piosenkarz zdecydował się ponownie przesunąć datę wydania z powodu propozycji dwumiesięcznej pracy z Rubinem, która wpłynęła na ostateczne opóźnienie[15]. Po napisaniu „tysiąca” piosenek, Sheeran zdecydował się na nagranie piętnastu z nich, w tym singla „I See Fire”, który znalazł się na oficjalnej ścieżce dźwiękowej do filmu Hobbit: Pustkowie Smauga[16]. W tym czasie Sheeran przyznał, że początkowo chciał nagrać „kolejny akustyczny materiał”, jednak w trakcie współpracy z Rubinem oraz Bennym Blanco zmienił on brzmienie na „neo-soul-funkowy”, co spowodowało ponowne nagranie całej płyty[17]. Po zakończeniu pracy z Rubinem oraz nawiązaniu kontaktów z innym producentem Sheeran napisał dwie kolejne piosenki – „I'm a Mess” i „Thinking Out Loud”, które opowiadały o jego ówczesnej dziewczynie[12]. Nad nowym materiałem pracowali także tacy wykonawcy, jak Gary Lightbody oraz Rudimental[18].

Muzyka i teksty[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą piosenką napisaną z myślą o umieszczeniu na nową płytę był utwór „One”, która powstała w 2011 roku w pokoju hotelowym w Perth[10]. Numer był zarazem ostatnią piosenką napisaną o ówczesnej partnerce piosenkarza, której poświęcił teksty większości piosenek ze swojej poprzedniej płyty[19]. Ostatnim utworem, który został napisany na album, została kompozycja „I’m a Mess” powstała po sesji nagraniowej z Rubinem. Jak opisał ją sam Sheeran, została „napisana pod prysznicem”[20].

Pharrell Williams – producent singla „Sing

W wywiadzie udzielonym dla BBC Radio 1 Sheeran opowiedział o współpracy z Williamsem, dzięki któremu cała płyta nabrała bardziej rhythm and bluesowego brzmienia. Piosenkarz chciał wówczas nagrał osobny album z producentem i z myślą o tym projekcie napisał utwór „Sing”. Po przekonaniu go do wydania piosenki na płycie × przez takich artystów, jak sam Williams, Taylor Swift czy Elton John, Sheeran zdecydował się na wydanie piosenki jako pierwszego singla promującego wydawnictwo[12]. Inspiracją do napisania numeru był debiutancki album studyjny Justina Timberlake’a zatytułowany Justified, który jest ulubioną płytą Sheerana[21]. Swój remiks piosenki wykonał koreański piosenkarz Psy, który zdobył międzynarodową popularność po wydaniu singla „Gangnam Style[22]. Drugim i ostatnim utworem, który powstał we współpracy Sheerana z Pharrellem Williamsem z myślą o umieszczeniu go na wspólną płytę, była kompozycja „Runaway”, również napisana po inspiracjach utworami Timberlake’a[12][20].

Piosenka „Don’t” została napisana o dziewczynie, która zdradziła Sheerana z jego bliskim kolegą. Tekst utworu kojarzony był z takimi wokalistkami, jak Ellie Goulding oraz Taylor Swift. Piosenkarz zdementował pogłoski dotyczące Swift[23], a po wielu spekulacjach potwierdził, że napisał piosenkę z myślą o Goulding, której wybaczył zdradę[24]. Początkowo „Don’t” miał zostać wydany jako pierwszy singiel z płyty, jednak piosenkarz uznał, że zwrot „Don’t f*ck with my love” nie nadaje się do wydania jako pierwszy utwór promocyjny. Początkowo piosenka została nagrana z Blanco, później z Rubinem, ostatecznie powstała w towarzystwie obu producentów[19]. Tuż przed wydaniem Sheeran uznał utwór za „zbyt osobisty” i nie chciał umieszczać go na płycie, jednak po otrzymaniu pozytywnych opinii od osób, które usłyszały jego wersję demonstracyjną, zmienił zdanie[25].

Utwór „Nina” został napisany przez Sheerana we współpracy z Johnnym McDaidem i został pierwszą piosenką napisaną przez duet na potrzeby albumu. Zdaniem McDaida, jest to „samopotępiająca się piosenka o miłości o złamanym sercu... w której on radzi jej nie bycie z nim”[19]. Drugim utworem napisanym przez duet był „Photograph”, który powstał w maju 2012 roku podczas trasy koncertowej McDaida z jego zespołem Snow Patrol. Producent określił go jako „ponadczasową balladę”[26], natomiast Sheeran uznał numer za taki, który „zmieni jego ścieżkę kariery”[27]. „Bloodstream” opowiadał o przeżyciach Sheerana po zażyciu MDMA podczas przyjęcia weselnego swojego znajomego na Ibizie[28]. Piosenka „Tenerife Sea”, po raz pierwszy zagrana w skróconej wersji podczas koncertów Sheerana w Madison Square Garden, opisywała była przez piosenkarza jako jego „towarowa ballada akustyczna”, którą napisał z myślą o swojej matce. Jak wyznawał w wywiadach, jego matka miała krystalicznie niebieskie oczy, które uznał za „najpiękniejsze oczy, jakie kiedykolwiek widział”.

Utwór „The Man” został wyprodukowany przez wieloletniego współpracownika Sheerana, Jake’a Goslinga. Piosenka, w której pojawiła się rapowa wstawka w wykonaniu Sheerana, opowiadała o nieudanym związku, poruszyła także tematy małżeństwa, uzależnienia chemicznego oraz karierze piosenkarza w branży muzycznej[29].

Logo płyty

Singiel „Thinking Out Loud” powstał jako jedna z ostatnich piosenek, które znalazły się na płycie. Jest to zarazem ulubiony numer samego Sheerana, który napisał go z myślą o swojej ówczesnej dziewczynie po zakończeniu sesji nagraniowej z Rubinem[12][20]. Piosenkarz opisywał kompozycję jako „jedyny radosny utwór z płyty”, który napisał w swojej kuchni[30].

„Afire Love” został napisany z myślą o dziadku Sheerana (od dwudziestu lat chorującego na chorobę Alzheimera), który zmarł dwa tygodnie wcześniej[26]. Jak przyznał piosenkarz, pisanie utworu skończył w dniu jego pogrzebu[12][31].

„Take It Back” był pierwszym nagraniem, które pojawiło się na rozszerzonym wydaniu płyty. Utwór opowiada o „osobistych zmaganiach i drodze do sławy” Sheerana[32]. Drugą piosenką z nowego wydania albumu został singiel „I See Fire”, który został wydany wcześniej na oficjalnej ścieżce dźwiękowej filmu Hobbit: Pustkowie Smauga. Wokalista został poproszony przez reżysera produkcji, Petera Jacksona o napisanie utworu po tym, jak jego córka wyznała mu, że podoba mu się twórczość Sheerana. Po przyjeździe z Nowej Zelandii, gdzie obejrzał film, w ciągu jednego dnia napisał kompozycję, nagrał dźwięki wszystkich instrumentów (oprócz wiolonczeli) oraz zajął się produkcją całości[33]. Za miksowanie singla odpowiedzialny byli Peter Cobbin i Kirsty Whalley, który dokonali tego w studiu Abbey Road[16]. Ostatnią piosenką z rozszerzonej wersji płyty został utwór „All of the Stars” wykorzystany w ścieżce dźwiękowej filmu Gwiazd naszych wina[34].

Promocja[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy utwór promujący płytę, „Sing”, został premierowo zaprezentowany 7 kwietnia 2014 foku w radiowej audycji Hottest Records in the World autorstwa Zane’a Lowe’a. Podczas programu piosenkarz opowiedział o pracy nad albumem oraz współpracą z Pharrellem Williamsem. Artysta zaśpiewał po raz pierwszy piosenkę pięć dni później podczas talk-show Saturday Night Live, gdzie wykonał także drugi numer z krążka – „Don’t[35]. 16 kwietnia pojawił się podczas programu na kanale SB.TV, gdzie zaprezentował akustyczną wersję piosenki „Take It Back”[36]. 27 kwietnia wystąpił gościnnie w Melbourne podczas ceremonii wręczenia Nagród Logie, w trakcie której zaśpiewał utwór „Sing”[37]. Na początku maja na swoim kanale w serwisie YouTube umieścił film z wykonaniem akustycznej wersji utworu „One”[38]. Numer został udostępniony 16 maja w serwisie iTunes dla użytkowników, którzy zamówili album w przedsprzedaży[39].

5 maja zagrał trzy koncerty ×: w Steamboat Pub w Ipswich, potem w klubie Koko w Londynie, a na koniec w Dublinie; występ w Irlandii był transmitowany na żywo przez Internet[40][41]. Dzień później wziął udział w sesji nagraniowej dla BBC Radio 1, podczas której zaprezentował utwór „One” w duecie z Zanem Lowem[42]. 20 maja wystąpił gościnnie w talk-show Later Live... with Jools Holland, w trakcie której zaśpiewał piosenkę „Sing”. Trzy dni później premierowo zaprezentował singiel „Thinking Out Loud”[43][44]. Tego samego dnia zaśpiewał singiel „Sing” podczas finału szóstej edycji amerykańskiej wersji formatu The Voice, a także wystąpił w duecie z Christiną Grimmie (zdobywczynią trzeciego miejsca w konkursie), z którą wykonał numer „All of the Stars” pochodzący ze ścieżki dźwiękowej filmu Gwiazd naszych wina[45].

10 czerwca telewizja MTV wyemitowała specjalny materiał dokumentalny o życiu Sheerana zatytułowany 9 dni i nocy z Edem Sheeranem. Zgodnie z zapowiedziami, program miał pokazać „wszystkie aspekty życia [Sheerana]” podczas jego trasy koncertowej[46][47].

Po majowej premierze teledysku do singla „Sing”, w którym Sheeran został zaprezentowany jako muppet w słuchawkach dousznych Beats by Dre[48][49], ogłoszono, że nowy utwór piosenkarza („Don’t”) zostanie wykorzystany jako motyw muzyczny w reklamie nowego modelu słuchawek – Solo II[50]. 5 lipca Sheeran ponownie wystąpił w sesji nagraniowej dla BBC Radio 1, tym razem zaprezentował nie tylko utwór „Sing”, ale także swoją wersję singla Stay with Me Sama Smitha[51].

W sierpniu 2014 roku Sheeran wyruszył w międzynarodową trasę koncertową promującą album. Pierwszy koncert w ramach trasy zagrał 6 sierpnia w Osace w Japonii, natomiast ostatni zaplanował na 12 lipca 2015 roku, kiedy to wystąpi na stadionie Wembley w Londynie.

Single[edytuj | edytuj kod]

Pierwszym singlem z płyty został utwór „Sing”, który ukazał się 7 kwietnia 2014 roku. Piosenka zadebiutowała na amerykańskiej listy przebojów, zajmując wówczas 15. miejsce[52], ostatecznie dotarła do 13. pozycji[53]. Numer zadebiutował na pierwszym miejscu notowania w Australii[54], osiągnął tę pozycję również w zestawieniu przebojów w Wielkiej Brytanii[55], Szkocji[56], Nowej Zelandii[57], Izraelu[58] i Irlandii[59][60].

Drugim singlem promującym album × została piosenka „Don’t”, która ukazała się pod koniec sierpnia 2014 roku[61]. Początkowo numer został udostępniony w serwisie iTunes jako utwór promocyjny z płyty, później został uznany za drugi singiel pochodzący z krążka. Na trzeci singiel z płyty została wybrana piosenka „Thinking Out Loud”, która miała swoją premierę 24 września tego samego roku[62]. Utwór dotarł do pierwszego miejsca list przebojów w Australii[63], Nowej Zelandii[64], Irlandii[65], Szkocji[66], Wielkiej Brytanii[67], Holandii[68][69], Portugalii[70], Danii[71], a także w notowaniu w Afryce Południowej[72] oraz w Europie[73].

Utwory promocyjne[edytuj | edytuj kod]

Pierwszym utworem promocyjnym pochodzącym z płyty została piosenka „One” wydana 16 kwietnia 2014 roku jako bonus dla użytkowników, który zamówili całą płytę × w przedsprzedaży w serwisie iTunes. Drugim takim numerem był utwór „Don’t”, który ukazał się 13 czerwca, czyli 10 dziesięć dni przed premierą albumu. Od 16 do 20 czerwca Sheeran publikować dzień po dniu kolejne kompozycje z płyty w ramach podziękowania za zamawianie albumu w przedsprzedaży; piosenkarz udostępnił wówczas piosenki: „Afire Love”, „Bloodstream”, „Thinking Out Loud”, „The Man” oraz „Photograph”.

Sukces komercyjny[edytuj | edytuj kod]

Album × zadebiutował 5 lipca 2014 roku na pierwszym miejscu brytyjskiej listy najczęściej kupowanych płyt[74], pozostając na szczycie notowania przez kolejne 12 tygodni, dzięki czemu został najdłużej pozostającym numerem jeden od 2011 roku[75]. × został także drugim krążkiem w dorobku piosenkarza, który dotarł na pierwsze miejsce brytyjskiego notowania oraz odnotowała sprzedaż 180 tys. egzemplarzy w pierwszym tygodniu po wydaniu, zostając tym samym najszybciej sprzedającym się albumem 2014 roku[76]. Ostatecznie płyta osiągnęła wynik 1,2 miliona sprzedanych kopii, zdobyła status poczwórnej platynowej płyty w kraju oraz została uznana za najczęściej kupowany krążek w Wielkiej Brytanii w 2014 roku[77].

W lipcu × zadebiutował na pierwszym miejscu także w notowaniu w Stanach Zjednoczonych po uzyskaniu wyniku 210 tys. sprzedanych egzemplarzy. Płyta została uznana także za drugi co do wielkości debiutujący na rynku album w 2014 roku oraz czwarty pod względem popularności w tygodniu premiery krążek w rankingu rocznym[78]. Pod koniec stycznia 2015 roku zdobył certyfikat platynowej płyty w kraju dzięki sprzedaniu się w ponad milionowym nakładzie[79]. Album zadebiutował w czołówce zestawień również w Australii[80], Danii[81], Nowej Zelandii[82], Szkocji[83] i Szwajcarii[84] oraz dotarł na szczyt zestawienia najczęściej kupowanych płyt w Kanadzie[85], Holandii[86], Irlandii[87], Finlandii[88], Niemczech[89], Norwegii[90] i Szwecji[91].

Przyjęcie przez krytykę[edytuj | edytuj kod]

Po premierze album otrzymał głównie pozytywne recenzje od krytyków muzycznych[92]. Neil McCormick na łamach dziennika The Daily Telegraph przyznał płycie najwyższą ocenę (5 gwiazdek), porównując cały krążek do „pojazdu do emocjonalnej prawdziwości, osobistego objawienia i uniwersalnej integracji”[93]. Stephen Thomas Erlewine z portalu AllMusic ocenił album na 3,5 gwiazdki w pięciostopniowej skali, wyróżnił m.in. wykorzystanie przez Sheerana elementów hip-hopowych[94]. Randall Roberts z Los Angeles Times przyznał płycie 2,5 gwiazdki w czwartostopniowej skali, uznając utworu za „dobrze wykonane, mocne i chętne do wyolbrzymienia, kiedy to konieczne”[95]. Alex Petridis z redakcji magazynu The Guardian przyznał płycie cztery z pięciu gwiazdek, docenił to, że Sheeran „pewnie przekracza granice w tym, co robi”[96]. Jason Lipshutz z tygodnika Billboard przyznał płycie 81 ze 100 punktów, przyznając w komentarzu, że „znalazł głodnego artystę, który robi wszystko, by przeskoczyć na kolejny poziom, poprzez podążanie za swoimi instynktami”[97]. Brian Mansfield z USA Today opisał album jako „jeden z rzadkich krążków, który spełnia oczekiwania przy jednoczesnym ich podniesieniu”[98].

Katarzyna Paluch z redakcji portalu Onet.pl uznała × za „jedną z tych płyt, których trzeba wysłuchać w 2014 roku”[99]. Kamil Brycki z serwisu Music To The People przyznał, że × „zasługuje na uwagę”[100]. Autor recenzji płyty na blogu Zatopiony w ciszy uznał, że × „broni się wybornie, z drugiej zaś jawi się jako dzieło niebezpiecznie flirtujące z popową miałkością”[101]. Wojciech Duś w recenzji dla portalu Najlepsze Piosenki opisał „Sing” jako „taneczny numer (...)” oraz jedną z najlepszych piosenek z płyty ×[102].

Jon Dolan z Rolling Stone zasugerował w swojej recenzji, że „lepszym tytułem dla tej płyty byłby XXX”, zwracając jednak uwagę na to, że na krążku znalazło się „mnóstwo przesłodzonych momentów balladowych”[103]. Jim Farber w swojej ocenie dla New York Daily News przyznał, że „Sheeran potrafi napisać nutę nadającą się do nucenia”, warstwa tekstowa jest „wyuczona na pamięć, ckliwa”, a brzmienia płyty – „nieprzekonywające”[104]. Kitty Empire z The Observer negatywnie oceniła album, przyznając mu dwie z pięciu gwiazdek oraz argumentując swoją opinię stwierdzeniem, że Sheeran „ma szeroką paletę, albo brak mu głębi”[105]. W recenzji dla magazynu The Independent Kevin Harley przyznał, że płyta jest „kaprawa, mdła i autentycznie nieciekawa”[106].

Jakub Kranc w recenzji dla magazynu Alter Mag przyznał, że „prawie wszystkie utwory [z płyty] mogłyby być singlami”, jednak zabrakło mu „świeżości”[107]. Bartłomiej Chaciński na łamach tygodnika Polityka opisał piosenki z albumu jako „idealne dla tych, którzy nie słuchają muzyki zbyt często”[108]. Krytyczną opinię o albumie wyraził również Paweł Waliński z portalu Interia.pl[109]. Jacek Skolimowski z dziennika Dziennik Gazeta Prawna opisał × jako „niespójny i trochę błahy” album[110].

Płyta × została uznana za jeden z najlepszych albumów roku według redakcji tygodników Billboard[111] oraz The Daily Telegraph[112] oraz redaktorów portalu Digital Spy[113].

Lista utworów[edytuj | edytuj kod]

Spis utworów sporządzono na podstawie materiału źródłowego[114][115].

Nr Tytuł Autorzy tekstów Producenci Czas
1. One Ed Sheeran Jake Gosling 4:13
2. „I’m a Mess” Sheeran Gosling 4:06
3. Sing Sheeran, Pharrell Williams Williams 3:55
4. Don’t Sheeran, Benjamin Levin Rick Rubin, Benny Blanco 3:39
5. „Nina” Sheeran, Johnny McDaid Gosling 3:43
6. „Photograph” Sheeran, McDaid Jeff Bhasker, Emile Haynie 4:17
7. Bloodstream Sheeran, McDaid, Gary Lightbody, Rudimental Rubin 4:59
8. „Tenerife Sea” Sheeran, McDaid, Foy Vance Rubin 4:00
9. „Runaway” Sheeran, Williams Williams 3:26
10. „The Man” Sheeran Gosling 4:09
11. Thinking Out Loud Sheeran, Amy Wadge Gosling 4:40
12. „Afire Love” Sheeran, McDaid, Vance McDaid 5:14

Personel[edytuj | edytuj kod]

Spis opracowano na podstawie materiału źródłowego[26]:

Muzycy[edytuj | edytuj kod]

  • Ed Sheeranwokal, gitara, gitara elektryczna, gitara akustyczna, skrzypce
  • Jake Gosling – producent, inżynier dźwięku, programowanie, perkusja, instrumenty perkusyjne, instrumenty smyczkowe, róg, fortepian, syntezatory, rhodes,
  • Chris Leonard – gitara, gitara elektryczna, gitara basowa, gitara akustyczna, organy Hammonda
  • Andrew Coleman – gitara, aranżacja, realizator dźwięku
  • Johnny McDaid – producent, instrumenty klawiszowe, gitara, gitara basowa, wokal wspierający, instrumenty perkusyjne, fortepian, organy Hammonda, programowanie
  • Chris Leonard – gitara, gitara basowa
  • Jason Lader – instrumenty klawiszowe, gitara basowa, inżynier, nagrywanie
  • Jeff Bhasker – producent, fortepian, instrumenty klawiszowe, elektryczna gitara basowa (w utworze „Photograph”)
  • Geoff Leaa – perkusja (w utworze „Afire Love”)
  • Foy Vance – wokal wspierający (w utworze „Afire Love”)
  • Coco Arquette, Courtney Cox, Eamon Harkin – wokal wspierający, instrumenty perkusyjne (w utworze „Afire Love”)
  • Amy Wadge – fortepian (w utworze „Even My Dad Does Sometimes”)
  • Adam MacDougall – instrumenty klawiszowe (w utworach „Don’t” i „Bloodstream”)
  • Eric Lynn – nagrywanie, instrumenty klawiszowe (w utworach „Don’t”, „Bloodstream” i „Tenerife Sea”)
  • Lenny Castro, Luis Conte – instrumenty perkusyjne (w utworach „Don’t”, „Bloodstream” i „Tenerife Sea”)
  • Tyler Sam Johnson – gitara elektryczna, inżynier, programowanie instrumentów perkusyjnych (w utworze „Photograph”)
  • Chris Dave – perkusja (w utworach „Bloodstream” i „Tenerife Sea”)
  • Blake Mills – gitara (w utworze „Tenerife Sea”)
  • Peter Gosling – fortepian (w utworze „Thinking Out Loud”)
  • Nigel Collins – wiolonczela (w utworze „I See Fire”)

Producenci[edytuj | edytuj kod]

  • Mike „Spike” Stent, Ruadhri Cushnan – miksowanie
  • Stuart Hawkes – mastering
  • Grant Rawlinson – asystent miksowania
  • Pete Cobbin, Kirsty Whalley – miksowanie (w utworze „I See Fire”)
  • Steve Gallagher, Graham Kennedy – nagrywanie (w utworze „I See Fire”)
  • Rick Rubin – producent, nagranie instrumentów
  • Johnny McDaid – producent, instrumenty klawiszowe
  • Pharrell Williams – producent (w utworze „Sing”)
  • Benny Blanco – producent, nagranie instrumentów, programowanie (w utworze „Don’t”)
  • Geoff Swan – inżynier
  • Adam Coltman – asystent inżyniera (w utworze „One”)
  • Matthew Gooderham – asystent inżyniera (w utworze „Nina”)
  • Andrew Coleman – nagrywanie, aranżacja, gitara (w utworach „Sing” i „Runaway”)
  • Ramon Rivas, Rob Sucheki – asystent nagrywania (w utworach „Sing” i „Runaway”)
  • Chris „Anger Management” Sclafani, Matty Green – inżynier (w utworze „Don’t”)
  • William Hicks – edycja wokalu (w utworach „I’m a Mess”, „Don’t” i „The Man”), inżynier (w utworze „Don’t”)
  • Andrew „McMuffin” Luftman, Seif „Mageef” Hussain – koordynacja produkcji (w utworze „Don’t”)
  • Ricardo Kim, Johnnie Burik – asystent producenta (w utworach „Don’t”, „Bloodstream” i „Tenerife Sea”)
  • Sean Oakley, Joshua Smith – nagrywanie (w utworach „Don’t”, „Bloodstream” i „Tenerife Sea”)
  • Eric Cardieux, Christian „Leggy” Langdon – edycja cyfrowa (w utworach „Don’t”, „Bloodstream” i „Tenerife Sea”)
  • Emile Haynie – asystent produkcji, programowanie instrumentów perkusyjnych (w utworze „Photograph”)
  • Davide Rossi – aranżacja instrumentów smyczkowych (w utworze „Photograph”)

Notowania na listach przebojów[edytuj | edytuj kod]

Certyfikaty[edytuj | edytuj kod]

Kraj Certyfikat Sprzedaż
 Irlandia 9x platynowa płyta[136] 133 000
 Wielka Brytania 6x platynowa płyta[137] 1 800 000
 Australia 4x platynowa płyta[138] 280 000
 Nowa Zelandia 4x platynowa płyta 60 000
 Kanada 2x platynowa płyta[139] 133 000
 Dania platynowa płyta[140] 20 000
 Niemcy platynowa płyta[141] 200 000
 Polska diamentowa płyta[142] 40 000
 Szwajcaria platynowa płyta[143] 20 000
 Szwecja platynowa płyta[144] 40 000
 Stany Zjednoczone platynowa płyta[79] 1 000 000
 Austria złota płyta[145] 7 500
 Węgry złota płyta[146] 3 000
 Norwegia złota płyta[147] 15 000

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Discogs: Ed Sheeran – X (Equals). www.discogs.com. [dostęp 2022-06-07]. (ang.).
  2. Stephen Thomas Erlewine: Ed Sheeran x Album Reviews, Songs & More | AllMusic. AllMusic. [dostęp 2022-06-07]. (ang.).
  3. Sean Michaels: Ed Sheeran announces details of second album, entitled x. [w:] The Guardian [on-line]. www.theguardian.com, 2014-04-07. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  4. 2014 Top 40 Official Albums Chart UK Archive. [w:] Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2014-07-05. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  5. Mikael Wood: Ed Sheeran, Sam Smith top Billboard 200 album chart. [w:] Los Angeles Times [on-line]. www.latimes.com, 2014-07-03. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  6. Ed Sheeran is Spotify’s most-streamed artist of 2014. [w:] BBC [on-line]. www.bbc.co.uk, 2014-12-03. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  7. Alex Ritman: Ed Sheeran Tops U.K.'s 2014 Artist Album Chart. www.hollywoodreporter.com, 2015-01-02. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  8. Joe Lynch: Grammys 2015: And the Nominees Are…. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-12-05. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  9. Sergiusz Królak: Ogłoszono nominacje do Nagród Grammy!. [w:] JazzSoul.pl [on-line]. www.jazzsoul.pl, 2014-12-06. [dostęp 2015-02-02]. (pol.).
  10. a b James Cabooter: Ed Sheeran’s new track is whiskey business. [w:] Daily Star [on-line]. www.dailystar.co.uk, 2014-05-03. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  11. Adam Gold: Ed Sheeran: ‘I’m Hoping to Release Three Albums in Three Years'. [w:] Rolling Stone [on-line]. www.rollingstone.com, 2013-09-06. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  12. a b c d e f Craig McLean: Ed Sheeran interview: ‘I don’t make music for critics'. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. www.telegraph.co.uk, 2014-07-16. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  13. Chris Payne: Ed Sheeran Makes Teens Swoon, Debuts New Song at Madison Square Garden. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2013-10-30. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  14. Ed Sheeran: Tour Diary 2014. [w:] YouTube [on-line]. www.youtube.com, 2014-02-17. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  15. Ed Sheeran Talks Working With Rick Rubin for 'X'. www.fuse.tv, 2014-04-11. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  16. a b I See Fire mixed and mastered by Abbey Road Studios. [w:] Abbey Road [on-line]. abbeyroad.com, 2013-11-11. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-14)]. (ang.).
  17. Richard Wilkins interviews Ed Sheeran. [w:] YouTube [on-line]. www.youtube.com, 2014-04-17. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  18. John Aizlewood. X Factor: Unlikely star ropes in his famous friends. „Q”. 336, s. 115, lipiec 2014. (ang.). 
  19. a b c Chris Willman: Ed Sheeran Un-Zipped: On His Pharrell-Produced Single, Being a Sex Symbol and Turning Betrayal Into Song (Cover Story). [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-04-07. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  20. a b c Jamieson Cox: REVIEW: Ed Sheeran Multiplies His Appeal on x. [w:] Time [on-line]. www.time.com, 2014-05-31. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  21. Jason Lipshutz: Ed Sheeran Shares ‘x’ Track List. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-04-09. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  22. Ed plays 'Kitty-oke' with the help of other celebs. [w:] MTV [on-line]. mtv.com, 2014-11-06. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-11)]. (ang.).
  23. Patrick Doyle: Ed Sheeran’s Heartache and Wildest Nights: Behind His Raw LP 'X'. [w:] Rolling Stone [on-line]. www.rollingstone.com, 2014-04-07. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  24. Dan Wootton: I’m in love ... songs don’t come as easy. [w:] The Sun [on-line]. www.thesun.co.uk, 2014-10-22. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  25. Christina Garibaldi: Don’t Get Ed Sheeran Mad – He Might Write A Song About You. [w:] MTV [on-line]. www.mtv.com, 2014-05-16. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  26. a b c Ed Sheeran Begins To Multiply. www.noise11.com, 2014-04-20. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  27. Daniel Bryant: Ed Sheeran reveals new song “Photograph” will ‘change career path’. www.novafm.com.au. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  28. Sam Rigby: Ed Sheeran on taking ecstasy: 'I fell in love with a beanbag'. [w:] Digital Spy [on-line]. www.digitalspy.co.uk, 2014-06-27. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  29. Carolyn Menyes: REVIEW: Ed Sheeran Raps in 'The Man' While Exposing His Fears About Fame, Love and Dying Young [LISTEN : Genres : Music Times]. www.musictimes.com, 2014-06-19. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-25)]. (ang.).
  30. A typically private Ed Sheeran gets personal with fan questions. [w:] MTV [on-line]. mtv.com, 2014-11-06. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-11)]. (ang.).
  31. Carolyn Menyes: REVIEW: Ed Sheeran’s New Song ‘Afire Love’ WIll Break Your Heart. www.musictimes.com, 2014-06-16. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  32. Alicia Miller: "Take It Back" – Ed Sheeran on SBTV [YouTube Video | Zumic | Free Music, Lyrics, Concert Listings]. www.zumic.com, 2014-04-26. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-05)]. (ang.).
  33. “I See Fire” Music Video. www.thehobbitblog.com, 2013-11-06. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  34. ‘The Fault in Our Stars’ Soundtrack Details. www.filmmusicreporter.com, 2014-04-13. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  35. Miriam Coleman: Ed Sheeran Debuts New ‘X’ Song on 'SNL'. [w:] Rolling Stone [on-line]. www.rollingstone.com, 2014-04-13. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  36. ED SHEERAN PERFORMS NEW SONG „TAKE IT BACK” ACOUSTIC. www.alterthepress.com, 2014-04-25. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  37. ED SHEERAN AT THE LOGIES. www.tvweeklogieawards.com.au, 2014-04-30. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  38. Ed Sheeran – One (Official Video). [w:] YouTube [on-line]. www.youtube.com, 2014-05-02. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  39. If you’re in North America.... twitter.com, 2014-05-16. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-20)]. (ang.).
  40. Ed Sheeran: UK & Ireland Multiply Tour (Part 1). [w:] YouTube [on-line]. www.youtube.com, 2014-05-05. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  41. Ed Sheeran: UK & Ireland Multiply Tour (Part 2). [w:] YouTube [on-line]. www.youtube.com, 2014-05-05. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  42. Ed Sheeran – One – Live At Maida Vale For Zane Lowe. [w:] YouTube [on-line]. www.youtube.com, 2014-05-06. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  43. Episode 6 – Later... with Jools Holland, Series 44 Live Episode 6 of 7. [w:] BBC [on-line]. www.bbc.co.uk, 2014-05-20. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  44. Later Live – with Jools Holland on BBC2 tonight with Ed Sheeran, Kelis & Chrissie Hynde. scunthorpetelegraph.co.uk, 2014-05-20. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-18)]. (ang.).
  45. Ed Sheeran’s ‘The Fault In Our Stars’ Song Turned Friday Into A Sobfest. [w:] MTV [on-line]. www.mtv.com, 2014-05-09. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  46. ED SHEERAN MTV DOCUMENTARY COMING NEXT MONTH. www.alterthepress.com, 2014-04-25. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  47. Ed Sheeran announces exclusive access all areas MTV documentary ‘9 Days and Nights’. www.thecelebculture.com, 2014-04-26. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  48. Chelsea Lewis: Ed Sheeran releases music video for 'Sing'. thecelebritycafe.com, 2014-05-22. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-30)]. (ang.).
  49. Tomasz Tlaga: Nowe video: Ed Sheeran „SING”. [w:] JazzSoul.pl [on-line]. www.jazzsoul.pl, 2014-05-23. [dostęp 2015-02-02]. (pol.).
  50. Ashley Lee: Ed Sheeran Debuts Cheating Song ‘Don’t’ in Beats by Dre Ad (Video). www.hollywoodreporter.com, 2014-05-29. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  51. Ed Sheeran Performs Sam Smith Cover In Radio 1’s Live Lounge. www.onepopz.com, 2014-06-05. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)]. (ang.).
  52. Gary Trust: Pharrell Williams Tops Hot 100; Ed Sheeran Blasts In at No. 15. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-04-16. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  53. THE HOT 100 / Week of June 7, 2014. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-06-07. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  54. Single Top 50. [w:] ARIA [on-line]. www.australian-charts.com, 2014-05-11. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  55. 2014 Top 40 Official Singles Chart UK Archive. [w:] The Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2014-06-14. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  56. 2014 Top 40 Scottish Singles Archive. [w:] The Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2014-06-14. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  57. Single Top 40. [w:] Recorded Music NZ [on-line]. www.charts.org.nz, 2014-07-14. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  58. Weekly Charts / 2014, Week: 25; Period: 15-06-2014 – 21-06-2014. [w:] Media Forest [on-line]. mediaforest.biz, 2014-06-21. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-11)]. (hebr.).
  59. TOP 100 SINGLES, WEEK ENDING 15 May 2014. [w:] IRMA [on-line]. www.chart-track.co.uk, 2014-05-15. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-08)]. (ang.).
  60. Sing – Single – Ed Sheeran. [w:] iTunes [on-line]. www.itunes.apple.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  61. Don’t – Single – Ed Sheeran. [w:] iTunes [on-line]. www.itunes.apple.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  62. Thinking Out Loud (Alex Adair Remix) – Single – Ed Sheeran. [w:] iTunes [on-line]. www.itunes.apple.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  63. Single Top 50. [w:] ARIA [on-line]. www.australian-charts.com, 2014-10-26. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  64. Single Top 40. [w:] Recording Music NZ [on-line]. www.charts.org.nz, 2014-10-13. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  65. TOP 100 SINGLES, WEEK ENDING 30 October 2014. [w:] IRMA [on-line]. www.chart-track.co.uk, 2014-10-30. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-09)]. (ang.).
  66. 2014 Top 40 Scottish Singles Archive. [w:] The Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2014-11-08. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  67. 2014 Top 40 Official Singles Chart UK Archive. [w:] The Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2014-11-08. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  68. Ed Sheeran – Thinking Out Loud. [w:] MegaCharts [on-line]. www.top40.nl. [dostęp 2015-02-02]. (niderl.).
  69. DUTCH SINGLE TOP 100. [w:] MegaCharts [on-line]. www.dutchcharts.nl, 2014-11-29. [dostęp 2015-02-02]. (niderl.).
  70. Portugal Digital Songs / December 20, 2014. [w:] Billboard (tygodnik) [on-line]. www.billboard.com, 2014-12-20. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  71. Tracklisten Top 40. [w:] Tracklisten [on-line]. www.danishcharts.com, 2014-12-05. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  72. AIRPLAY CHART – TOP 10 AIRPLAY – Week ending // 2015-01-27. sa-ema.com, 2015-01-27. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-29)]. (ang.).
  73. Euro Digital Songs // November 22, 2014. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-11-22. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  74. a b 2014 Top 40 Official Albums Chart UK Archive. [w:] The Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2014-07-05. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  75. Daniel Lane: X still marks the Number 1 spot for Ed Sheeran. [w:] The Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2014-08-17. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  76. Jim Easterhouse: Ed Sheeran’s ‘X’ is the fastest-selling album of 2014 in U.K.. [w:] Los Angeles Times [on-line]. www.latimes.com, 2014-06-30. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  77. a b Liv Moss: The Official Top 40 Biggest Selling Artist Albums Of 2014. [w:] The Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2015-01-01. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  78. a b Keith Caulfield: Ed Sheeran’s ‘X’ Debuts At No. 1 On Billboard 200 Albums Chart. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-07-02. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  79. a b RIAA: X album is #Platinum.... [w:] Twitter [on-line]. www.twitter.com, 2015-02-02. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  80. a b Album Top 50. [w:] ARIA [on-line]. www.australian-charts.com, 2014-07-06. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  81. a b Album 40. [w:] Tracklisten [on-line]. www.danishcharts.com, 2014-07-04. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  82. a b Album Top 40. [w:] Recording Music NZ [on-line]. www.charts.org.nz, 2014-10-13. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  83. a b 2014 Top 40 Scottish Albums Archive. [w:] The Official Charts Company [on-line]. www.officialcharts.com, 2014-07-05. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  84. a b SWISS CHARTS – ALBUMS TOP 100. [w:] Schweizer Hitparade [on-line]. www.swisscharts.com, 2014-06-29. [dostęp 2015-02-02]. (niem.).
  85. a b CANADIAN ALBUMS // Week of July 12, 2014. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-07-02. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  86. a b c DUTCH ALBUM TOP 100. [w:] MegaCharts [on-line]. www.dutchcharts.nl, 2015-01-03. [dostęp 2015-02-02]. (niderl.).
  87. a b TOP 100 ARTIST ALBUM, WEEK ENDING 3 July 2014. [w:] IRMA [on-line]. www.chart-track.co.uk, 2014-07-03. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (ang.).
  88. a b Suomen virallinen lista – Albumit 27/2014. [w:] Musiikkituottajat [on-line]. www.ifpi.fi. [dostęp 2015-02-02]. (fiń.).
  89. Album – Ed Sheeran, x. [w:] Media Control Charts [on-line]. www.officialcharts.de. [dostęp 2015-02-02]. (niem.).
  90. a b VG Lista – Album Top 40. [w:] VG-Lista [on-line]. www.norwegiancharts.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  91. a b SVERIGETOPPLISTAN – ALBUMS TOP 60. [w:] Sverigetopplistan [on-line]. www.swedishcharts.com, 2014-08-01. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  92. X – Ed Sheeran. www.metacritic.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  93. Neil McCormick: Ed Sheeran, X, review: 'genuinely great'. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. www.telegraph.co.uk, 2014-06-24. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  94. Stephen Thomas Erlewine: x – Ed Sheeran // Review by Stephen Thomas Erlewine. [w:] AllMusic [on-line]. www.allmusic.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  95. Randall Roberts: Review Ed Sheeran multiplies his star quotient. [w:] Los Angeles Times [on-line]. www.latimes.com, 2014-06-24. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  96. Alex Petridis: Ed Sheeran: X review – gently pushing boundaries and maturing noticeably. [w:] The Guardian [on-line]. www.theguardian.com, 2014-06-19. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  97. Jason Lipshutz: Ed Sheeran, ‘x’: Track-By-Track Review. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-06-23. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  98. Brian Mansfield: ‘x’ a sign of good things to come from Sheeran. [w:] USA Today [on-line]. www.usatoday.com, 2014-06-23. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  99. Katarzyna Paluch: Recenzja: ED SHEERAN „X”. [w:] Onet.pl [on-line]. www.muzyka.onet.pl, 2014-06-30. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (pol.).
  100. Kamil Brycki: „X (Deluxe Edition)” – recenzja płyty. [w:] Music To The People [on-line]. musictothepeople.pl. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-01)]. (pol.).
  101. ED SHEERAN – X (recenzja). www.zatopionywciszy.blogspot.com, 2014-07-05. [dostęp 2015-02-02]. (pol.).
  102. Wojciech Duś: ED SHEERAN – „X” (RECENZJA + WIDEO + ODSŁUCH). www.najlepszepiosenki.pl, 2014-06-25. [dostęp 2015-02-02]. (pol.).
  103. Jon Dolan: X / Ed Sheeran / Atlantic. [w:] Rolling Stone [on-line]. www.rollingstone.com, 2014-06-23. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  104. Jim Farber: 'x,' music review. [w:] New York Daily News [on-line]. www.nydailynews.com, 2014-06-23. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  105. Kitty Empire: x review – Ed Sheeran’s second album has a broad palette but lacks depth. [w:] The Guardian [on-line]. www.theguardian.com, 2014-06-22. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  106. Kevin Harley: Album review: Ed Sheeran – X. [w:] The Independent [on-line]. www.independent.co.uk, 2014-06-22. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  107. Jakub Kranc: Ed Sheeran – X – recenzja płyty. [w:] Alter Mag [on-line]. altermag.pl, 2014-07-04. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (pol.).
  108. Bartłomiej Chaciński: Recenzja płyty: Ed Sheeran, „X”. [w:] Polityka.pl [on-line]. www.polityka.pl, 2014-07-15. [dostęp 2015-02-02]. (pol.).
  109. Paweł Waliński: Recenzja Ed Sheeran „X”: Cały ten cyrk. [w:] Interia.pl [on-line]. muzyka.interia.pl, 2014-06-24. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-13)]. (pol.).
  110. Jacek Skolimowski: „X” – chłopak z gitarą. [w:] Dziennik Gazeta Prawna [on-line]. www.kultura.gazetaprawna.pl, 2014-07-01. [dostęp 2015-02-02]. (pol.).
  111. The 10 Best Albums of 2014. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com, 2014-12-11. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  112. Neil McCormick, Helen Brown, James Hall, Bernadette McNulty: Best 50 albums of 2014. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. www.telegraph.co.uk, 2014-11-27. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  113. Lewis Corner: Digital Spy’s Best Albums of the Year 2014: 15-1. [w:] Digital Spy [on-line]. www.digitalspy.co.uk, 2014-12-07. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  114. Ed Sheeran – X. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  115. a b c Ed Sheeran – X. www.discogs.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  116. x (Deluxe Edition) – Ed Sheeran. [w:] iTunes [on-line]. www.itunes.apple.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  117. AUSTRIA TOP 40 – ALBEN TOP 75. [w:] Ö3 Austria Top 40 [on-line]. www.austriancharts.at, 2014-07-04. [dostęp 2015-02-02]. (niem.).
  118. Ultratop 200 Albums. [w:] Ultratop 50 [on-line]. www.ultratop.be, 2014-07-05. [dostęp 2015-02-02]. (niderl.).
  119. Ultratop 200 Albums. [w:] Ultratop 50 [on-line]. www.ultratop.be, 2014-07-05. [dostęp 2015-02-02]. (fr.).
  120. PORTUGUESE CHARTS: ALBUMS – 26/2014. [w:] AFP [on-line]. www.portuguesecharts.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  121. Classifica settimanale WK 26 (dal 23-06-2014 al 29-06-2014). [w:] FIMI [on-line]. fimi.it, 2014-06-29. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (wł.).
  122. TOP STRANIH – TJEDAN 4. 2015. www.hdu-toplista.com, 2015-02-04. [dostęp 2015-02-02]. (chorw.).
  123. Album Top 100. [w:] Syndicat national de l’édition phonographique [on-line]. www.lescharts.com, 2014-07-05. [dostęp 2015-02-02]. (fr.).
  124. Oficjalna lista sprzedaży / sprzedaż w okresie 23.06.2014 – 29.06.2014 / 7 lipca 2014. [w:] ZPAV [on-line]. www.olis.onyx.pl, 2014-07-07. [dostęp 2015-02-02]. (pol.).
  125. Album Top 100. [w:] Promusicae [on-line]. www.spanishcharts.com, 2014-06-29. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  126. X de @edsheeran puesto #17.... [w:] Twitter [on-line]. www.twitter.com, 2014-08-08. [dostęp 2015-02-02]. (hiszp.).
  127. X(マルティプライ). [w:] Oricon [on-line]. www.oricon.co.jp. [dostęp 2015-02-02]. (jap.).
  128. ARIA Charts – End Of Year Charts – Top 100 Albums 2014. [w:] ARIA [on-line]. www.aria.com.au. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  129. Ed Sheeran tops Ireland and the UK best selling album list for 2014. spinsouthwest.com, 2015-01-02. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (ang.).
  130. Pharrell Williams and Ed Sheeran top NZ charts. www.scoop.co.nz, 2014-12-18. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  131. TOP CANADIAN ALBUMS /// Year End 2014. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  132. Jakie płyty Polacy kupowali najchętniej w 2014 roku – roczne podsumowanie listy OLiS. [w:] ZPAV [on-line]. www.bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2015-02-02]. (pol.).
  133. Year End 2014. [w:] Billboard [on-line]. www.billboard.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  134. Ö3 Austria Top 40 – Album Charts 2014. [w:] Ö3 Austria Top 40 [on-line]. oe3.orf.at. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-04)]. (niem.).
  135. CLASSIFICHE ANNUALI 2014 „TOP OF THE MUSIC” FIMI-GfK: UN ANNO DI MUSICA ITALIANA. [w:] FIMI [on-line]. www.fimi.it. [dostęp 2015-02-02]. (wł.).
  136. Massive thanks for Warner Ireland.... twitter.com, 2015-01-24. [dostęp 2015-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (ang.).
  137. Carolyn Menyes: Ed Sheeran ‘x’ Tops U.K. Album Sales and Becomes Six-Times Platinum Overseas. www.musictimes.com, 2014-12-29. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  138. Gavin Ryan: ARIA ALBUMS: Ed Sheeran Has No 1 Christmas Album. www.noise11.com, 2014-12-27. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  139. Gold/Platinum. www.musiccanada.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  140. ALBUM TOP-40. www.hitlisten.nu. [dostęp 2015-02-02]. (duń.).
  141. Gold-/Platin-Datenbank. www.musikindustrie.de. [dostęp 2015-02-02]. (niem.).
  142. Diamentowe płyty CD przyznane w 2016 roku [online], ZPAV [dostęp 2020-08-10].
  143. AWARDS // Ed Sheeran. [w:] Schweizer Hitparade [on-line]. www.swisscharts.com. [dostęp 2015-02-02]. (ang.).
  144. ED SHEERAN – X. [w:] Sverigetopplistan [on-line]. www.sverigetopplistan.se. [dostęp 2015-02-02]. (szw.).
  145. Gold & Platin for: Ed Sheeran. www.ifpi.at. [dostęp 2015-02-02]. (niem.).
  146. Arany- és platinalemezek › Adatbázis. www.zene.slagerlistak.hu. [dostęp 2015-02-02]. (węg.).
  147. Internasjonale IFPI-nyheter // Ed Sheeran Certifications. www.ifpi.no. [dostęp 2015-02-02]. (norw.).