Przejdź do zawartości

Zbójno (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zbójno
gmina wiejska
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

golubsko-dobrzyński

TERC

0405062

Wójt

Katarzyna Kukielska

Powierzchnia

84,38 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


4380[1]

• gęstość

52 os./km²

Nr kierunkowy

54

Tablice rejestracyjne

CGD

Adres urzędu:
Urząd Gminy
87-645 Zbójno
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Zbójno
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zbójno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zbójno”
Ziemia53°00′N 19°09′E/53,005833 19,153889
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Zbójno (do 1941 gmina Sokołowo) – gmina wiejska w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie włocławskim.

Siedzibą gminy jest Zbójno.

Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 4517 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku[3] gminę zamieszkiwało 4381 osób.

Struktura powierzchni

[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2005[4] gmina Zbójno ma obszar 84,38 km², w tym:

  • użytki rolne: 86%
  • użytki leśne: 2%

Gmina stanowi 13,77% powierzchni powiatu.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Dane z 31 grudnia 2017 roku[3]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 4 381 100 2 122 48,4 2 259 51,6
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
52 25 27
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Zbójno w 2014 roku[1].


Historia

[edytuj | edytuj kod]

Przedwojenną poprzedniczką gminy Zbójno była gmina Sokołowo, która powstała w 1867 roku w powiecie rypińskim w guberni płockiej. W okresie międzywojennym gmina Sokołowo należała do powiatu rypińskiego w woj. warszawskim. 1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem rypińskim przeniesiono do woj. pomorskiego[5]. Siedzibą gminy Sokołowo było Zbójno[6].

24 października 1940 gminę Sokołowo zniesiono[7][8], przekształcając ją w gminę Zbójno (Raudorf)[9]; równocześnie gromady Głęboczek, Kawno, Obory, Podolina, Sikorek, Sikórz i Stalmierz włączono do sąsiedniej gminy Chrostkowo (Horstfeld)[10].

Po wojnie, dekretem PKWN z 21 sierpnia 1944 o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji, uchylono wszelki zmiany w podziale administracyjnym państwa wprowadzone przez okupanta (art. 11)[11]. Jednak zmiany w podziale administracyjnym powiatu rypińskiego wprowadzone podczas wojny utrzymywały się w praktyce także po wojnie[7]. Było to praktykowane do tego stopnia, że Wojewoda Pomorski wydał 22 kwietnia 1950 specjalne ogłoszenie informujące o powróceniu do stanu administracyjnego z 1 września 1939, podkreślając szczególnie, że „gromady Obory, Podolina i Kawno należą do gminy wiejskiej Sokołowo a nie do gminy wiejskiej Chrostkowo"[12]. Tak więc przedwojenna gmina Sokołowo funkcjonowała de iure także po wojnie, choć w praktyce nadal stosowano zarówno nazewnictwo jak i skład gmin wprowadzony przez okupanta. Na przykład, GUS-owski oficjalny Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r. dalej wylicza gminę Zbójno w miejsce gminy Sokołowo, a gromady Kawno, Obory, Podolina, Sikórz i Stalmierz nadal zalicza do gminy Chrostkowo[13][14]. Podobnie było nawet w wydawnictwach wojewódzkich, np. w Dzienniku Urzędowym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 1954 w opisie gmin i gromad podlegających transformacji w związku z reformą administracyjną państwa[15]. Brak konsensusu trwał do jesieni 1954, kiedy to formalnie zniesiono gminy wiejskie w miejsce gromad[16].

Dopiero gmina utworzona w 1973 roku nazywa się formalnie Zbójno[17].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Wykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy[18]:

  • kościół parafii pod wezwaniem Świętej Trójcy z 1600 roku w Działyniu, nr A/708 z 19.09.1985 roku
  • zespół klasztorny karmelitów w Oborach, obejmujący: kościół parafii pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny z lat 1627-1649 (nr A/705 z 12.11.1970); klasztor z lat 1741-1753 (nr A/706 z 12.11.1970)
  • zespół pałacowy w Zbójnie nr A/1000/1-4 z 17.09.1985 roku, obejmujący: pałac z lat 1850-1860 (obecnie szkoła); oficynę z 1860; park krajobrazowy z połowy XIX w.; ogrodzenie murowane z końca XIX w.; spichrz z trzeciego ćwierćwiecza XIX w. (nr A/1263 z 3.01.2007).

Sołectwa

[edytuj | edytuj kod]

Adamki, Ciepień, Działyń, Klonowo, Łukaszewo, Obory, Podolina, Rembiocha, Rudusk, Ruże, Sitno, Wielgie, Wojnowo, Zbójenko, Zbójno, Zosin.

Pozostałe miejscowości

[edytuj | edytuj kod]

Ciechanówek, Frankowo, Imbirkowo, Kazimierzewo, Kiełbzak, Laskowiec, Nowy Działyń, Przystań, Pustki Działyńskie, Rembiesznica, Rochal.

Sąsiednie gminy

[edytuj | edytuj kod]

Brzuze, Chrostkowo, Ciechocin, Czernikowo, Golub-Dobrzyń, Kikół, Radomin

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Gmina Zbójno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  3. a b Gmina Zbójno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-31], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  4. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  5. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
  6. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  7. a b Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
  8. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
  9. Amtsbezirk Raudorf, Kr. Rippin
  10. Amtsbezirk Horstfeld
  11. Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
  12. Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1950, nr 10, poz. 208
  13. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  14. Gromadę Sikorek zniesiono formalnie 1 lipca 1952 (Pomorski Dziennik Wojewódzki. 1950, nr 9, poz. 194)
  15. Uchwała Nr 24/10 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu rypińskiego; w ramach Zarządzenia Nr 9 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 18 listopada 1954 w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 5 października 1954 dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63)
  16. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  17. Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
  18. Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 34. [dostęp 2012-02-09].