Przejdź do zawartości

Alphitobius laevigatus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
nw
 
uzup.
Linia 41: Linia 41:


Wskutek synantropijności jest to [[gatunek kosmopolityczny]], [[introdukcja|rozwleczony]] po całym świecie z produktami żywnościowymi{{r|Stebnicka|Burakowskietal}}. W [[kraina palearktyczna|Palearktyce]] podawany jest z [[Portugalia|Portugalii]], [[Hiszpania|Hiszpanii]], [[Irlandia|Irlandii]], [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Francja|Francji]], [[Belgia|Belgii]], [[Niemcy|Niemiec]], [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Austria|Austrii]], [[Włochy|Włoch]], [[Polska|Polski]], [[Czechy|Czech]], [[Słowacja|Słowacji]], [[Węgry|Węgier]], [[Białoruś|Białorusi]], [[Ukraina|Ukrainy]], [[Chorwacja|Chorwacji]], [[Rumunia|Rumunii]], [[Grecja|Grecji]], [[Rosja|Rosji]], [[Cypr]]u, [[Izrael]]a, [[Arabia Saudyjska|Arabii Saudyjskiej]], [[Jemen]]u, [[Bahrajn]]u, [[Irak]]u, [[Kazachstan]]u, [[Turkmenistan]]u, [[Afganistan]]u, [[Nepal]]u, [[Bhutan]]u, [[Chińska Republika Ludowa|Chin]], [[Korea|Korei]], [[Japonia|Japonii]], [[Azory|Azorów]], [[Madera|Madery]], [[Wyspy Kanaryjskie|Wysp Kanaryjskich]], [[Libia|Libii]], [[Tunezja|Tunezji]] i [[Egipt]]u{{r|Novak}}.
Wskutek synantropijności jest to [[gatunek kosmopolityczny]], [[introdukcja|rozwleczony]] po całym świecie z produktami żywnościowymi{{r|Stebnicka|Burakowskietal}}. W [[kraina palearktyczna|Palearktyce]] podawany jest z [[Portugalia|Portugalii]], [[Hiszpania|Hiszpanii]], [[Irlandia|Irlandii]], [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Francja|Francji]], [[Belgia|Belgii]], [[Niemcy|Niemiec]], [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Austria|Austrii]], [[Włochy|Włoch]], [[Polska|Polski]], [[Czechy|Czech]], [[Słowacja|Słowacji]], [[Węgry|Węgier]], [[Białoruś|Białorusi]], [[Ukraina|Ukrainy]], [[Chorwacja|Chorwacji]], [[Rumunia|Rumunii]], [[Grecja|Grecji]], [[Rosja|Rosji]], [[Cypr]]u, [[Izrael]]a, [[Arabia Saudyjska|Arabii Saudyjskiej]], [[Jemen]]u, [[Bahrajn]]u, [[Irak]]u, [[Kazachstan]]u, [[Turkmenistan]]u, [[Afganistan]]u, [[Nepal]]u, [[Bhutan]]u, [[Chińska Republika Ludowa|Chin]], [[Korea|Korei]], [[Japonia|Japonii]], [[Azory|Azorów]], [[Madera|Madery]], [[Wyspy Kanaryjskie|Wysp Kanaryjskich]], [[Libia|Libii]], [[Tunezja|Tunezji]] i [[Egipt]]u{{r|Novak}}.

== Znaczenie gospodarcze ==
Podobnie jak w przypadku pleśniakowca lśniącego larwy wykorzystywane są jako pokarm w hodowlach zwierząt, w tym ptaków, gadów i płazów, natomiast w przeciwieństwie do pleśniakowca lśniącego nie rozważa się na razie ich wykorzystania jako pokarmu dla ludzi{{r|msd}}.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy|
<ref name="Burakowskietal">{{Cytuj pismo |autor = B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska |tytuł = Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3 |czasopismo = Katalog Fauny Polski |wydanie = 14 |wolumin = 23 |data = 1987}}</ref>
<ref name="Burakowskietal">{{Cytuj pismo |autor = B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska |tytuł = Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3 |czasopismo = Katalog Fauny Polski |wydanie = 14 |wolumin = 23 |data = 1987}}</ref>
<ref name="msd">{{Cytuj pismo | autor = Aline Marien, Hamza Sedefoglu, Benjamin Dubois 1 , Julien Maljean, Frédéric Francis, Gilbert Berben, Stéphanie Guillet, Jean-François Morin, Olivier Fumière, Frédéric Debode | tytuł = Detection of Alphitobius diaperinus by Real-Time Polymerase Chain Reaction With a Single-Copy Gene Target | czasopismo = Frontiers in Veterinary Science | wolumin = 9 | data = 2022 | doi = 10.3389/fvets.2022.718806}}</ref>
<ref name="Novak">{{Cytuj książkę | autor = Vladimir Novák | tytuł = Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe | wydawca = Academia | miejsce = Praga | data = 2014 | seria = Zoological Keys | strony = 203-235}}</ref>
<ref name="Novak">{{Cytuj książkę | autor = Vladimir Novák | tytuł = Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe | wydawca = Academia | miejsce = Praga | data = 2014 | seria = Zoological Keys | strony = 203-235}}</ref>
<ref name=Stebnicka>{{cytuj książkę |autor=Zdzisława Stebnicka |rok= 1991 |tytuł=Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 91 Czarnuchowate – Tenebrionidae, Boridae | wydawca = Polskie Towarzystwo Entomologiczne | miejsce = Wrocław | strony = 74-76}}</ref>
<ref name=Stebnicka>{{cytuj książkę |autor=Zdzisława Stebnicka |rok= 1991 |tytuł=Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 91 Czarnuchowate – Tenebrionidae, Boridae | wydawca = Polskie Towarzystwo Entomologiczne | miejsce = Wrocław | strony = 74-76}}</ref>

Wersja z 07:02, 1 wrz 2023

Alphitobius laevigatus
(Fabricius, 1781)
Ilustracja
Imago
Ilustracja
Larwy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Nadrodzina

czarnuchy

Rodzina

czarnuchowate

Podrodzina

Tenebrioninae

Plemię

Alphitobiini

Rodzaj

pleśniakowiec

Gatunek

Alphitobius laevigatus

Synonimy
  • Opatrum laevigatum Fabricius, 1781
  • Tenebrio laevigatus Fabricius, 1781
  • Tenebrio mauritanicus Fabricius, 1792
  • Helops picipes Panzer, 1794
  • Helops piceus Olivier, 1795
  • Cataphronetis striatula Fairmaire, 1869
  • Microphyes rufipes Macleay, 1873
  • Alphitobius granivorus Mulsant et Godart, 1868
  • Alphitobius ruficolor Pic, 1925

Alphitobius laevigatusgatunek chrząszcza z rodziny czarnuchowatych i podrodziny Tenebrioninae.

Morfologia

Chrząszcz o podługowato-owalnym[1], słabo wypukłym ciele długości od 4,5 do 5 mm, ubarwiony czarno lub brązowoczarno z brunatnymi lub czerwonobrunatnymi odnóżami, a czasem też z czerwonobrunatnymi przodem głowy i nasadą pokryw. W przeciwieństwie do pleśniakowca lśniącego wierzch ciała jest nieco zmatowiały wskutek obecności drobnej mikrorzeźby[2]. Spośród członów czułków wyraźnie poszerzone są tylko te od siódmego do dziesiątego[1]. Przedplecze jest szerokie, najszersze w połowie, o bokach mocniej zaokrąglonych i kątach tylnych bardziej rozwartych niż u pleśniakowca lśniącego[1][2]. Powierzchnię ma regularnie punktowaną. Samce mają przedplecze tęższe i bardziej wypukłe niż samice. Poprzeczna, zaokrąglona tarczka jest drobno i gęsto punktowana. Pokrywy mają drobne, ostre kąty barkowe, rzędy z pojedynczymi szeregami drobnych punktów, a międzyrzędy delikatnie i płytko punktowane, płaskie, u wierzchołka lekko tylko wysklepione. Odnóża są stosunkowo krótkie i szerokie[2]. Przednia ich para ma golenie słabo rozszerzone ku szczytom i niewyraźnie ząbkowane na zewnętrznych krawędziach[1].

Ekologia i występowanie

Owad mykofagiczny, żerujący na przegrzybiałym materiale. W warunkach naturalnych larwy i osobniki dorosłe bytują pod zagrzybiałą korą drzew, w próchnowiskach i grzybach nadrzewnych. W warunkach synantropijnych zamieszkują młyny, magazyny, spichrze i fermy, gdzie żerują na wilgotnym, zapleśniałym zbożu i jego przetworach[1][2][3].

Wskutek synantropijności jest to gatunek kosmopolityczny, rozwleczony po całym świecie z produktami żywnościowymi[2][3]. W Palearktyce podawany jest z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Chorwacji, Rumunii, Grecji, Rosji, Cypru, Izraela, Arabii Saudyjskiej, Jemenu, Bahrajnu, Iraku, Kazachstanu, Turkmenistanu, Afganistanu, Nepalu, Bhutanu, Chin, Korei, Japonii, Azorów, Madery, Wysp Kanaryjskich, Libii, Tunezji i Egiptu[1].

Znaczenie gospodarcze

Podobnie jak w przypadku pleśniakowca lśniącego larwy wykorzystywane są jako pokarm w hodowlach zwierząt, w tym ptaków, gadów i płazów, natomiast w przeciwieństwie do pleśniakowca lśniącego nie rozważa się na razie ich wykorzystania jako pokarmu dla ludzi[4].

Przypisy

  1. a b c d e f Vladimir Novák: Beetles of the family Tenebrionidae of Central Europe. Praga: Academia, 2014, s. 203-235, seria: Zoological Keys.
  2. a b c d e Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 91 Czarnuchowate – Tenebrionidae, Boridae. Wrocław: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1991, s. 74-76.
  3. a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3. „Katalog Fauny Polski”. 23 (14), 1987. 
  4. Aline Marien, Hamza Sedefoglu, Benjamin Dubois 1 , Julien Maljean, Frédéric Francis, Gilbert Berben, Stéphanie Guillet, Jean-François Morin, Olivier Fumière, Frédéric Debode. Detection of Alphitobius diaperinus by Real-Time Polymerase Chain Reaction With a Single-Copy Gene Target. „Frontiers in Veterinary Science”. 9, 2022. DOI: 10.3389/fvets.2022.718806.