Andrzej Bogacz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Bogacz
Ilustracja
Andrzej Bogacz ppłk (1933)
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

18 listopada 1897
Jodłownik

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1962
Dundee

Przebieg służby
Lata służby

1914–1962

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

2 Pułk Piechoty Legionów Polskich
2 Pułk Strzelców Podhalańskich
83 Pułk Strzelców Poleskich
Batalion KOP „Ostróg”
Pułk KOP „Snów”
96 Pułk Piechoty
3 Dywizji Piechoty
7 Pułk Piechoty
1 Brygada Grenadierów
8 Brygada Piechoty

Stanowiska

dowódca batalionu piechoty
dowódca pułku piechoty
dowódca brygady piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi

Andrzej Wiesław Bogacz[1] (ur. 18 listopada 1897 w Jodłowniku, zm. 6 lutego 1962 w Dundee) – pułkownik piechoty Polskich Sił Zbrojnych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Andrzej Wiesław Bogacz urodził się 18 listopada 1897 w Jodłowniku, w rodzinie Andrzeja i Agnieszki z Wójtowiczów[2][3]. Należał do XIV Polskiej Drużyny Strzeleckiej[4], 18 czerwca 1914 awansowany do stopnia podchorążego PDS. Po wybuchu I wojny światowej od sierpnia 1914 służył w Legionach Polskich[4]. W szeregach 16 kompanii 2 pułku piechoty uczestniczył w kampanii karpackiej, następnie w 11 kompanii, dwa razy był ranny w czerwcu i sierpniu 1915 pod Dubniakami. W randze sierżanta w grudniu 1915 został mianowany aspirantem oficerskim. 1 kwietnia 1916 został chorążym. Na początku 1917 przydzielony do Krajowego Inspektoratu Zaciągu, wkrótce odkomenderowany do Inspektoratu Zaciągu w Siedlcach. Po kryzysie przysięgowym trafił do Polskiego Korpusu Posiłkowego.

Jako podporucznik byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 31 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia[5]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 499. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. Od 1923 był dowódcą II batalionu 2 pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku[4][7][8]. 1 grudnia 1924 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 151. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. 26 kwietnia 1928 roku został przesunięty ze stanowiska dowódcy II baonu na stanowisko kwatermistrza pułku[10][11]. Uprawiał piłkę nożną w zespole piłkarskim „Podhalanie” działającym przy jednostce wojskowej, w barwach którego grał na pozycji napastnika[12]. W 1929 roku był jednym z założycieli sanockiego koła Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego[13]. 31 marca 1930 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 11 batalionu KOP „Ostróg”[4][14]. 14 grudnia 1931 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku i 13. lokatą w korpusie oficerów piechoty[15]. Z dniem 15 marca 1932 roku został przeniesiony z KOP do 83 pułku Strzelców Poleskich w Kobryniu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[4][16][17]. Od 28 listopada 1938 roku do września 1939 był dowódcą pułku KOP „Snów”.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził rezerwowym 96 pułkiem piechoty, na czele którego walczył w rejonie Dobromila, Sądowej Wiszni i w Lasach Janowskich oraz podczas próby przebicia się do Lwowa[18][19]. 21 września 1939 roku w rejonie Lwowa dostał się do niewoli niemieckiej, z której zbiegł i przedostał się do Francji[20].

W 1940 roku był dowódcą 7 pułku piechoty[20]. W czerwcu 1940 roku, po klęsce Francji, przedostał się do Wielkiej Brytanii. 29 października 1943 roku Naczelny Wódz zatwierdził go na stanowisku dowódcy 1 Brygady Grenadierów[21]. Wiosną 1945 roku, w stopniu pułkownika, został dowódcą 8 Brygady Piechoty[22].

Po demobilizacji pozostał w Wielkiej Brytanii. Zmarł 6 lutego 1962 w szkockim Dundee.

27 grudnia 1924 poślubił w Sanoku Zofię Barbarę Bezuchę (ur. 1902), córkę sędziego Augusta Bezuchy, siostrę m.in. Jana i Zygmunta – oficerów Wojska Polskiego, a świadkami na ich ślubie byli dowódca 2psp, płk Franciszek Stutzmann i miejscowy lekarz powiatowy, dr Józef Kurasiewicz[3]. Ich synem był Kazimierz Bogacz (1926–1979), geolog, wykładowca akademicki.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji Wojska Polskiego figurował, jako Andrzej II Bogacz
  2. Kolekcja VM ↓, s. 1.
  3. a b Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 1.
  4. a b c d e Kolekcja VM ↓, s. 4.
  5. Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej, 1918, R. 2, nr 2, Warszawa 1918, s. 16.
  6. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 45.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 379, 408.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 328, 351.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 735.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 174.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 102, 176.
  12. Andrzej Tarnawski. Mecze na „Sigociu”. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 6, Nr 17 (488) z 10-20 czerwca 1989. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  13. Jerzy Kapłon: Zarys historii Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Sanoku. cotg.pttk.pl. [dostęp 2005-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)].
  14. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 117.
  15. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 15 grudnia 1931 roku, s. 397.
  16. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 25, 611.
  17. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”, Warszawa 1935, s. 14.
  18. R. Dalecki, Armia „Karpaty” w wojnie 1939 roku, Rzeszów 2009, s. 197.
  19. Uwagi o bitwie nocnej armii Małopolska[1 pod Jaworowem [2] 15-16 września 1939 r. (Jaworów - Lasy Janowskie - Mużyłowice 1939)]. 1939.pl. [dostęp 2014-08-04].
  20. a b Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 710.
  21. Rozkazy dzienne 1943 ↓, s. 218.
  22. Dziennik działań 1946 ↓, s. 3, 11, 14, 35, 39, 48.
  23. Dekret Wodza Naczelnego L. 3389 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 41, s. 1608)
  24. M.P. z 1932 r. nr 140, poz. 172 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  25. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 35)
  26. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]