Colymbotethis
| Colymbotethis | |
| Ponomarenko, 1993 | |
| Okres istnienia: noryk | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina |
Colymbotethidae |
| Rodzaj |
Colymbotethis |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Colymbotethis antecessor Ponomarenko, 1993 | |
Colymbotethis – wymarły rodzaj chrząszczy z podrzędu drapieżnych i nadrodziny Dytiscoidea, jedyny z monotypowej rodziny Colymbotethidae, obejmujący tylko jeden opisany gatunek, C. antecessor.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały po raz pierwszy w 1993 roku przez Aleksandra Ponomarenkę na łamach Paleontological Journal. Opisu dokonano na podstawie kilkunastu skamieniałości znalezionych w Formacji Tołogoj w miejscowości Kenderłyk nad rzeką Akkölka, w paśmie Sajkan, w Rejonie Zajsan obwodu wschodniokazachstańskiego. Datuje się je na noryk w późnym triasie. Nazwę rodzajową utworzono od greckich słów kolymbos, oznaczającego „pływaka”, oraz tethe, oznaczającego „babkę”. Z kolei epitet gatunkowy antecessor oznacza po łacinie „przodka”[1].
Ponomarenko umieścił ten rodzaj w monotypowej rodzinie Colymbotethidae, w obrębie obejmującej chrząszcze wodne nadrodziny Dytiscoidea. Zaznaczył, że do rodziny tej należeć może również znajdywany w tych samych osadach co Colymbotethis rodzaj Necronectulus, przy czym chrząszcze te są zbyt małe, by stanowić postacie dorosłe C. antecessor[1]. Lin klasyfikuje Necronectulus w innej rodzinie chrząszczy drapieżnych, Trachypachidae[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz znany wyłącznie ze stadium larwalnego. Ciało larw było wrzecionowate, około czterokrotnie dłuższe niż szerokie i na wysokości podstawy odwłoka najszersze, długości od 5,5 do 10 mm i szerokości od 2,5 do 4 mm. Głowa miała Y-kształtny szew epikranialny o gałęziach dłuższych od trzonka, oczka larwalne oraz krótkie żuwaczki z dwoma oddzielonymi i zwróconymi ku sobie zębami wierzchołkowymi oraz dodatkowymi zębami w rejonie molarnym – tę ostatnią cechę współdzielił w obrębie Dytiscoidea jedynie z Coptoclavidae. Kształt głowy był niemal kwadratowy. Przedplecze było wyraźnie dłuższe od głowy i nieco dłuższe od śródplecza. Odnóża były krótkie, kroczne, o walcowatych udach i goleniach oraz stożkowatych wierzchołkowych połowach stóp. Odwłok zbudowany był z ośmiu segmentów, na tych od czwartego do siódmego występowały małe, zaokrąglone przetchlinki, a na wierzchołku ósmego przetchlinki duże. Urogomfy były krótkie, tak długie jak ostatni segment odwłoka, stożkowate, pozbawione wyraźnego członowania[1].
Paleoekologia[edytuj | edytuj kod]
Z tej samej lokalizacji znane są skamieniałości widelnic z rodzajów Siberioperla i Trianguliperla[3], prostoskrzydłych z rodzaju Euhagla[4], świerszczokaraczanów z rodzaju Ideliopsina[5], karaczanów z rodzaju Samaroblattella[6], pluskwiaków z rodzaju Woottonia[7], wciornastków z rodzaju Kazachothrips[8], chrząszczy z rodzajów Gnathosyne[9], Kenderlyka[10] i Necronectulus[1], wojsiłek z rodzaju Liassochorista[11] oraz muchówek z rodzaju Vladiptera[12].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d A.G. Ponomarenko. Two new species of Mesozoic dysticoid beetles from Asia. „Paleontological Journal”. 27 (1A), s. 182-191, 1993. Scripta Technica, Inc.. ISSN 0031-0301.
- ↑ Q.B. Lin. Early Mesozoic fossil insects from South China. „Palaeontologia Sinica, Series B”. 170, s. 1-112, 1986.
- ↑ N.D. Sinitshenkova. Istopicheskoe razvitie vesiyanok. „Akademiya Nauk SSSR, Trudy Paleontologicheskogo Instituta”. 221, s. 1-142, 1987.
- ↑ A.V. Gorochov. Triasovye priyamokrylye nadsemeystva Hagloidea (Orthoptera). „Trudy Zoologicheskogo Instituta AN SSSR”. 143, s. 65-100, 1986.
- ↑ D.S. Aristov. New Grylloblattids (Insecta: Grylloblattida) from the Triassic of Eastern Europe, Eastern Kazakhstan and Mongolia. „Paleontological Journal”. 39, s. 173-177, 2005.
- ↑ F. Papier, A. Nel.. Les Subioblattidae (Blattodea, Insecta) du Trias d'Asie Centrale. „Palaeontologische Zeitschrift”. 74 (4), s. 533-542, 2001.
- ↑ Yu.A. Popov, D.E. Shcherbakov. Mesozoic Peloridioidea and their ancestors (Insecta: Hemiptera, Coleorrhyncha). „Geologica et Palaeontologica”. 25, s. 215-235, 1991.
- ↑ D. Grimaldi, A. Shmakov, N. Fraser. Mesozoic thrips and early evolution of the order Thysanoptera (Insecta). „Journal of Paleontology”. 78, s. 941-952, 2004.
- ↑ A.G. Ponomarenko. Istoricheskoe Razvitie Zhestkokrylykh-Arkhostemat. „Trudy Akademiya Nauk SSSR”. 125, s. 1-240, 1969.
- ↑ V.V. Zherikhin, V.G. Gratshev. Obrieniidae, fam. nov., the oldest Mesozoic weevils (Coleoptera, Curculionoidea). „Paleontological Journal”. 27 (1A), s. 50-68, 1993.
- ↑ V.G. Novokshonov. Some Mesozoic scorpionflies (Insecta: Panorpida=Mecoptera) of the families Mesopsychidae, Pseudopolycentropodidae, Bittacidae, and Permochoristidae. „Paleontological Journal”. 31 (1), s. 65-71, 1997.
- ↑ D.E. Shcherbakov. Taxonomic names, in Triassic Diptera and initial radiation of the order. „International Journal of Dipterological Research”. 6 (2), s. 75-115, 1995.