Feliks Stolle

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Feliks Stolle
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 lipca 1888
Dziatkowo

Data i miejsce śmierci

po 28 września 1939
nieznane

Zawód, zajęcie

przemysłowiec

Stanowisko

dyrektor techniczny

Pracodawca

Huty Szklane J. Stolle Niemen S.A.

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Krzyż Zasługi (II RP) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)
Multimedia w Wikimedia Commons
Wizyta prezydenta RP Ignacego Mościckiego w Hutach Szklanych J. Stolle Niemen S.A. Obok prezydenta bracia Stolle

Feliks Czesław Stolle (ur. 27 lipca 1888 w Dziatkowie[1], zm. po 28 września 1939) – polski przemysłowiec, porucznik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 27 lipca 1888 we wsi Dziatkowo (Dziadkowo), w ówczesnej guberni orłowskiej, w rodzinie Juliusza i Józefy z Libichów[2][3][1][4][5]. Ojciec Feliksa prowadził malarnię w tamtejszej hucie szkła S.A. Malcowa, a w 1891 w powiecie lidzkim założył firmę Huty Szklane J. Stolle Niemen S.A.[6] Feliks miał dwóch braci: Bronisława i Edwarda (ur. 2 września 1890)[a].

Feliks w latach 1898–1906 uczęszczał do szkoły realnej w Wilnie, gdzie przez trzy lata działał w Stowarzyszeniach Samokształcenia i Bratniej Pomocy Młodzieży Polskiej[12]. Następnie wyjechał do Cöthen w Niemeczech, gdzie studiował szklarstwo na tamtejszej Politechnice (niem. Friedrichs-Polytechnikum)[13]. Ze względów rodzinnych, po ukończeniu czterech semestrów, przerwał studia i wrócił do domu[6]. Od 25 grudnia 1909 do 31 maja 1911 w Irkucku odbył obowiązkową służbę wojskową w armii rosyjskiej na prawach wolontariusza (ros. Вольноопределяющийся)[14]. Po zakończeniu służby pomagał ojcu w prowadzeniu przedsiębiorstwa[6].

1 sierpnia 1914 jako chorąży został zmobilizowany i przydzielony do 127 Tyłowego Punktu Ewakuacyjnego[15][16]. Później wykazany jako podporucznik Głównego Zarządu Sanitarnego na Froncie Północno-Zachodnim[16]. 25 marca 1916 został wysłany do 20 Pułku Strzelców na froncie[6]. Od 15 sierpnia 1917 pełnił służbę w 2 Pułku Strzelców Polskich[14]. Po demobilizacji I Korpusu Polskiego w Rosji (21 maja 1918) wrócił do domu[6].

6 sierpnia 1920 wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego[17]. Został przydzielony do 2. szwadronu 201 Pułku Szwoleżerów na stanowisko dowódcy plutonu i w jego szeregach walczył na wojnie z bolszewikami. Wyróżnił się męstwem i brawurą w czasie zagonu na Korosteń. 10 października w drodze powrotnej z Korostenia nad Słucz ze swym plutonem pierwszy przekroczył bagnistą rzekę Biłkę pod silnym ogniem wroga i zdobył chutor Suszki, czym przyczynił się do ułatwienia 9 Brygadzie Jazdy przeprawy przez rzekę, co z kolei przesądziło o wygranej w bitwie pod Białką. Później, tego samego dnia, na czele plutonu szarżował na wieś Białka, nie zważając na wielokrotnie większe siły nieprzyjaciela i silny ogień karabinów maszynowych czym przyczynił się do wypędzenia i rozbicia wroga[18][19]. Za opisane wyżej czyny dowódca 2. szwadronu rotmistrz Julian Dreszer sporządził wniosek o odznaczenie podporucznika Stolle Orderem Virtuti Militari[20]. 31 stycznia 1921 został zwolniony z czynnej służby wojskowej[21]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 883. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[22]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 77 Pułku Piechoty w Lidzie[23]. Później, w tym samym stopniu i starszeństwie, został przeniesiony do korpusu oficerów rezerwy kawalerii i przydzielony w rezerwie do 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich w Wilnie[24]. W 1934, jako oficer rezerwy kawalerii pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lida. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr III. Był wówczas „reklamowany na 12 miesięcy”[25].

Po zwolnieniu z wojska wrócił do pracy w rodzinnej spółce na stanowisku dyrektora technicznego[26][27]. Obowiązki zawodowe łączył ze społeczną funkcją prezesa Ochotniczej Straży Pożarnej w Hutach „Niemen”[14]. 28 września 1939 w Brzozówce został zatrzymany i osadzony w więzieniu w Lidzie, a później przeniesiony do więzienia w Baranowiczach[28][29]. Maciej Wyrwa umieścił biogram Feliksa Stolle wśród innych osób, które były przetrzymywane do wiosny 1940 w więzieniach na terenie północno-wschodnich województw Polski, anektowanych po 17 września przez ZSRS, m.in. w Brześciu, Pińsku, Baranowiczach, Wilnie i których dalszy los nie jest ustalony. Osoby te mogły zostać przewiezione do więzienia w Mińsku i zamordowane na mocy decyzji z 5 marca 1940[30].

Feliks Stolle w 1913 ożenił się ze Stanisławą (1891–1979), córką Wilhelma Krajewskiego, z którą miał pięcioro dzieci: Prymę Feliksę (ur. 29 czerwca 1914) po mężu Szwykowską, Stanisława Józefa (ur. 16 lutego 1916), Leszka Piotra (ur. 31 stycznia 1927)[31] i dwoje innych[32].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

25 czerwca 1938 na posiedzeniu Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucono wniosek o nadanie mu tego odznaczenia[1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Edward Stolle (ur. 2 września 1890), porucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, w 1934 figurował na „Liście oficerów zaginionych na terenie działań wojennych”[7]. 12 czerwca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej i z dniem 28 maja 1919 przydzielony do 10 pułku piechoty[8]. W 1922 w „Spisie oficerów rezerwy” figurował jako podporucznik rezerwy 10 pułku piechoty urodzony 2 listopada 1891[9]. 28 lutego 1938 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia pośmiertnie „z powodu braku pracy niepodległościowej”. W Kartotece personalno-odznaczeniowej podano, że urodził 31 października 1891[10] lub 2 listopada 1891[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Tu także podano, że urodził się 24 lipca 1888. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-20].
  2. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, Feliks Stolle używał nazwy „Dziatkowo”.
  3. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 881, tu podano, że urodził się 24 lipca 1888.
  4. ↑ Wyrwa 2015 ↓, s. 172, autor podał obie daty urodzenia.
  5. ↑ Stolle 2014 ↓, s. 4, tu „Dziadkowo”.
  6. ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
  7. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 22, 1058.
  8. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 71 z 28 czerwca 1919, poz. 2289.
  9. ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 278.
  10. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-20].
  11. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-20].
  12. ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 3, 4.
  13. ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 4.
  14. ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
  15. ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 4.
  16. ↑ a b c d Памяти героев ↓.
  17. ↑ Kolekcja ↓, s. 4, 5.
  18. ↑ Kolekcja ↓, s. 6.
  19. ↑ Gruszecki 1929 ↓, s. 28, 29.
  20. ↑ Kolekcja ↓, s. 5–6.
  21. ↑ Znadniemna.pl ↓.
  22. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 494.
  23. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 347.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 549, 622.
  25. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 881.
  26. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2.
  27. ↑ a b Stolle 2014 ↓, s. 4.
  28. ↑ Wyrwa 2015 ↓, s. 172.
  29. ↑ Stolle 2014 ↓, s. 4, tu podano, że został zatrzymany 8 października 1939.
  30. ↑ Wyrwa 2015 ↓, s. 29.
  31. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  32. ↑ Stanisława Stolle (z d. Krajewska), 1891-1979. MyHeritage. [dostęp 2022-12-20].
  33. ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
  34. ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 421.
  35. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-20].
  36. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-20].
  37. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 15 lipca 1922, s. 501.
  38. ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Feliks_Stolle&oldid=71802462”