Stare Rochowice
50°55′24″N 16°03′01″E/50,923333 16,050278| wieś | |
 Pałac w Starych Rochowicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
325–500 m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
414[2] |
| Strefa numeracyjna |
75 |
| Kod pocztowy |
59-420[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DJA |
| SIMC |
0189530 |
Położenie na mapie gminy Bolków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu jaworskiego  | |
| 50°55′24″N 16°03′01″E/50,923333 16,050278[1]
| |
.JPG)
Stare Rochowice (niem. Alt Röhrsdorf[4]) – wieś w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Bolków, położona nad potokiem Rochowicką Wodą, w Górach Kaczawskich.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0189546 | Bolków-Zdrój | przysiółek |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa jeleniogórskiego.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi ze średniowiecznego dokumentu z roku 1397, gdzie wymieniona jest po łacinie jako Pratum (pol. Łąka)[7]. Inne nazwy występujące w historii to: Rudingeresdorf, Rudingersdorf, Rudegersdorf, Röhrsdorf, Alt Röhrsdorf, Rudgorzewice Stare, Stare Rochiwce.
12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Stare Rochowice[4].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Stare Rochowice położone są we wschodniej części Grzbietu Wschodniego Gór Kaczawskich, w dolinie potoku Rochowickiej Wody, płynącego z zachodu na wschód.
Okolice Starych Rochowic znajdują się na obszarze metamorfiku kaczawskiego. Występują tu zieleńce, fyllity, łupki serycytowe i inne skały metamorficzne.
Historia[edytuj | edytuj kod]
1 września 1203 książę Śląska, Henryk I Brodaty, podarował cystersom z Lubiąża ziemie między górnym brzegiem Nysy Szalonej a górnym biegiem Kaczawy. W ten sposób powstała osada. Od końca XIII w. wiódł przez miejscowość szlak do Zgorzelca, przechodzący przez Lubań, Gryfów Śląski i Jelenią Górę.
Po dewastacji rejonu dokonanej przez Szwedów w czasie wojny 30-letniej miejscowość kupił habsburski oficer Churschwandt. W roku 1770 przeszła ona pod panowanie rodziny von Hoyos. Pod panowaniem Fryderyka II Wielkiego, króla Prus, hrabina Schlabrendorf, z powodu tzw. „małego kłusownictwa”, musiała przystąpić do osiedlenia protestantów, którzy ze względu na swoje wyznanie, musieli po wojnach śląskich wyjść z Czech. W ten sposób powstały Nowe Rochowice.
Mieszkańcy zajmowali się uprawą ziemi, a także pracą w kamieniołomach: Häderei, Alexerei, Hampelei i Töppich. Miejscowość była znana z licznych sadów owocowych. Około roku 1899 powstała kolejka linkowa z Mysłowa, prowadząca do stacji kolejowej w Rochowicach, służąca do transportu materiału skalnego.
Po II wojnie światowej, w czerwcu 1946, rozpoczęto transfery ludności miejscowości; około 200 osób dotarło wtedy w okolice Borken. Drugi transfer miał miejsce 30 września 1946; przesiedlono wtedy 250 osób na teren Brunszwika. Trzeci transfer z Rochowic i Wiesau miał miejsce w czerwcu 1947 – wysiedlono wtedy 200 osób na tereny radzieckiej strefy okupacyjnej.
Dawniej w miejscowości znajdował się kościół ewangelicki.
Kalendarium[edytuj | edytuj kod]
- 1242 – najstarsza znana wzmianka o miejscowości
- 1369 – dobra po księżnej Agnieszce Habsburg, wdowie po księciu świdnickim Bolku II Małym, w których leżały Rochowice, przekazano jako lenno do dóbr Clericusa Bolcze, uważanego za założyciela Bolczowa
- 1899, 1 sierpnia – otwarcie dworca klejowego (2 perony o długości 152 i 156 m)
- 1933 – wieś zamieszkiwało 949 osób
- 1939 – miejscowość zamieszkiwały 882 osoby
- 1975 – mieszkańcy rozebrali ewangelicki kościół
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:
- kościół filialny św. Jana Chrzciciela, wybudowany w XV wieku, przebudowywany w XVIII i XIX wieku; jednonawowy, z wieżą, prezbiterium na planie kwadratu o krzyżowo-żebrowym sklepieniu; w kościele zachowały się: ambona z XVII w. i barokowy ołtarz
- cmentarz przykościelny
- kaplica
- była plebania, obecnie dom mieszkalny, z XIX w.
- ruiny pałacu z 2. połowy XVIII w.
Źródła wody i Bolków-Zdrój[edytuj | edytuj kod]
Na obszarze Starych Rochowic znajduje się unikatowe źródło wody (zdrój św. Jadwigi). W latach PRL-u miało tutaj powstać uzdrowisko.
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
żółty – Szlakiem Zamków, prowadzący z Bolkowa do Bolkowa przez miejscowości: Wierzchosławice, Stare Rochowice, Płonina, Pastewnik Górny, Wierzchosławice.
Stowarzyszenia i związki[edytuj | edytuj kod]
- Ochotnicza Straż Pożarna w Starych Rochowicach
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 129321
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1196 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Stanisław Jastrzębski, "Jawor i okolice", Ossolineum Wrocław 1973, str. 148.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 29. [dostęp 2012-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Artykuł z Nowej Gazety Jaworskiej, Emma, Bolków wczoraj i dziś - Stare Rochowice
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 6 Góry Kaczawskie, red. Marek Staffa; Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2000. ISBN 83-85773-27-4
- Siedziba gminy: Bolków
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Kolonia | |
| Osada | |
| Przysiółki wsi | |
| Nieistniejące miejscowości |
