Wikipedia:Artykuły na medal/Lipiec 2010

zajawka

HMS Ark Royal (1938) – brytyjski lotniskowiec z okresu II wojny światowej, trzeci okręt brytyjskiej marynarki wojennej (Royal Navy) noszący to imię. W służbie od 1938, brał aktywny udział w działaniach wojennych. Zatonął 14 listopada 1941 storpedowany poprzedniego dnia na Morzu Śródziemnym przez niemiecki okręt podwodny U-81. Lotniskowiec zaprojektowany został w 1934, gdy obowiązywały jeszcze ustalenia waszyngtońskiego traktatu morskiego co do wyporności lotniskowców. Okręt przyjęto do służby 16 grudnia 1938. Brał udział w większości ważniejszych brytyjskich operacji morskich początkowej fazy II wojny światowej.

zajawka

Staurikozaur – rodzaj wczesnego dinozaura gadziomiednicznego żyjącego w późnym triasie na terenach współczesnej Ameryki Południowej. Znany jest jeden niekompletny szkielet pochodzący z formacji Santa Maria w Brazylii. Staurikozaur był aktywnym dwunożnym drapieżnikiem – mimo niewielkich rozmiarów był prawdopodobnie w stanie atakować zwierzęta dorównujące mu wielkością. Jest uznawany za blisko spokrewnionego z herrerazaurem, innym wczesnym dinozaurem drapieżnym. Oba te rodzaje klasyfikowane są w rodzinie Herrerasauridae, obejmującej zwierzęta będące przedstawicielami jednej z najwcześniejszych radiacji ewolucyjnych dinozaurów.

zajawka

Drozd śpiewak – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny drozdowatych, zamieszkującego Eurazję. Wierzch ciała brązowy o ciepłym odcieniu, kuper i pokrywy nadogonowe oliwkowe, ogon i wierzch głowy pomarańczowobrązowe. Spód ciała kremowy z gęstymi brązowymi plamkami. Wyróżnia się trzy podgatunki. Do jego charakterystycznej piosenki, w której powtarza muzyczne frazy, często odnoszono się w poezji. Drozd śpiewak gniazduje w lasach, ogrodach i parkach. Jest częściowo gatunkiem wędrownym. Wraz z wieloma ptakami spędza zimę w południowej Europie, Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie. Introdukowano go również w Nowej Zelandii i Australii. Pomimo iż gatunek nie jest zagrożony wyginięciem w skali globalnej, to zdarzały się poważne spadki liczebności jego populacji, prawdopodobnie spowodowane zmianami w sposobach uprawy roli.

zajawka

Historia oświaty w Trzebiatowie obejmuje okres działalności oświatowej miasta od I poł. XIV w. do czasów współczesnych. W Trzebiatowie na przestrzeni wieków rozwijały się m.in. szkoły: łacińska (XIV–XIX w.), partykularna (XVI w.), fundacyjna (XVIII w.), elementarna, dla ubogich, gimnazjum (XIX w.), średnia (XX w.), w tym prywatne szkolnictwo, oraz tzw. szkoła pokątna (do 1734). Pierwsze reformy oświatowe przeprowadzone przez Królestwo Prus (XVIII w.) wprowadziły powszechny obowiązek szkolny dla dzieci w wieku 5–12 lat. Do XIX w. w szkołach kształcono przede wszystkim chłopców. W wyniku reform z 1800 powstała pierwsza szkoła dla dziewcząt, następnie placówki koedukacyjne. Od 1887 Cesarstwo Niemieckie wprowadziło system zarządzania centralnego. Po 1945 w Trzebiatowie rozwijała się polska oświata. Wprowadzono powszechny obowiązek szkolny oraz centralny zarząd nad rozwojem edukacji (1945). W mieście do reformy oświaty w 1999 powstały szkoły podstawowe, średnie i zawodowe. Wskutek zmian oświatowych zostało utworzone gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalne.

zajawka

Melchior Wańkowicz (ur. 10 stycznia 1892 w Kałużycach na Mińszczyźnie, zm. 10 września 1974 w Warszawie) – polski pisarz, dziennikarz, reportażysta i publicysta. Debiutował artykułami w prasie jeszcze pod zaborem rosyjskim; pierwsze tomy reportaży i wspomnień (W kościołach Meksyku, Szczenięce lata, Opierzona rewolucja) wydał w okresie międzywojennym. Podczas II wojny światowej pracował jako korespondent wojenny przy II Korpusie Polskim gen. Władysława Andersa, bezpośrednio po wojnie wydał swoją najbardziej znaną książkę – Bitwę o Monte Cassino – dzieło o największej bitwie tego korpusu w 1944. Wydarzeniom wojennym poświęcił też m.in. tomy Wrzesień żagwiący, który przyczynił się do powstania i umocnienia legendy obrony Westerplatte i Hubalczyków, i Ziele na kraterze. Bezpośrednio po wojnie przebywał na emigracji, w 1958 powrócił do rządzonej przez komunistów Polski. W 1964 podpisał tzw. List 34, z protestem m.in. przeciwko cenzurze, przez co naraził się na proces sądowy i kilkutygodniowe uwięzienie.

zajawka

Jastrzębiec – polski herb szlachecki, noszący zawołania Bolesta, Kamiona, Lubrza, Łazęka, Łazęki, Nagody, Nagora, Nagóra, Nagórę, Zarazy. Występował głównie na Mazowszu, w ziemi krakowskiej, poznańskiej, lubelskiej, sieradzkiej i sandomierskiej. Aktem Unii horodelskiej przeniesiony na Litwę. Był to jeden z najpowszechniej używanych herbów polskich – według obecnego stanu wiedzy używało go 1740 rodów. Spośród nich największe znaczenie uzyskali Myszkowscy. Wysokie pozycje w państwie sprawowała też, obecnie wymarła w Polsce, rodzina Zborowskich. Z Jastrzębczyków wywodzili się m.in. Andrzej Frycz Modrzewski, Józef Ignacy Kraszewski i Bartosz Paprocki.

zajawka

Kościół św. Wojciecha i klasztor Benedyktynek w Mińsku – rzymskokatolicki zespół klasztorny w Mińsku, założony w pierwszej połowie XVII wieku, odebrany zakonowi po powstaniu styczniowym i przekazany mniszkom prawosławnym w 1871 roku. Klasztor zburzono w latach trzydziestych XX wieku, były kościół zniszczono w 1964 roku. Zachowały się jedynie fundamenty świątyni. Obecnie w tym miejscu znajduje się Generalna Prokuratura Białorusi.