Zygmunt Pukianiec

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Pukianiec
Ilustracja
mjr lek. Zygmunt Pukianiec
major lekarz major lekarz
Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1898
Perm

Data i miejsce śmierci

4 września 1966
Bydgoszcz

Przebieg służby
Lata służby

1918–1945

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

36 pułk piechoty
Kompania Zapasowa Sanitarna Nr 3
8 batalion sanitarny
67 pułk piechoty
14 pułk piechoty

Stanowiska

młodszy lekarz pułku
starszy lekarz pułku
naczelny lekarz garnizonu Włocławek

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
(kampania wrześniowa):

  • bitwa nad Ossą,
Późniejsza praca

praktyka lekarska we Włocławku

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej
Odznaka pamiątkowa „Orlęta”
Multimedia w Wikimedia Commons
Ćwiczenia plutonu sanitarnego 14 pp. Od prawej stoją ppłk Ewaryst Wąsowski i por. Zygmunt Pukianiec
Kadra oficerska 14 pułku piechoty w II połowie 1928 roku. Od prawej siedzą: kpt. Stanisław Pietrzyk, kpt. Emil Zawisza, mjr Julian Czubryt, ppłk lek. Ewaryst Wąsowski, ppłk Ignacy Misiąg, mjr Mikołaj Świderski, kpt. Stanisław Trojan, kpt. Ludwik Wlazełko i kpt. Józef Tkaczyk. W II rzędzie od dołu w środku stoi por. lek. Zygmunt Pukianiec.
Korpus oficerski 14 pp w I kwartale 1930. W I rzędzie siedzą od lewej: kpt. Emil Zawisza, ks. kpt. Antoni Kosiba, mjr Aleksander Zabłocki, mjr Stanisław Pietrzyk, mjr Mikołaj Świderski, płk Ignacy Misiąg, ppłk Franciszek Sudoł, mjr Aleksander Fiszer, kpt. Józef Tkaczyk i kpt. Stanisław Trojan. W II rzędzie od dołu czwarty z prawej stoi por. lek. Zygmunt Pukianiec.
Grób mjr. dr. Zygmunta Pukiańca na włocławskim cmentarzu komunalnym.

Zygmunt Pukianiec (ur. 24 czerwca?/6 lipca 1898[a] w Permie, zm. 4 września 1966 w Bydgoszczy) – doktor medycyny, major lekarz Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, naczelny lekarz garnizonu Włocławek.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Adolfa i Józefy z domu Piotrowskiej. W wieku dwunastu lat stracił ojca. Ukończył 8-klasowe Gimnazjum Filologiczne w Permie (1917), po czym rozpoczął studia lekarskie na tamtejszym uniwersytecie. We wrześniu 1918 roku przedostał się z matką na tereny polskie. W Wojsku Polskim od 11 listopada 1918 r., brał udział w rozbrajaniu Niemców w Warszawie i wstąpił do 36 pułku piechoty jako medyk kompanii sanitarnej. Wraz z pułkiem brał udział w odsieczy Lwowa i w bitwach pod Rawą Ruską, Dobrostanem, Żółkwią, Kulparkowem i Stanisławowem. W czasie walk zachorował na dur brzuszny, leczył się w Twierdzy Modlin, w której pełnił następnie obowiązki adiutanta naczelnego lekarza. Dalsza służba Zygmunta Pukiańca to praca w Stacji Kontroli Sanitarnej w Równem (na Polesiu) i Szpitalu Epidemiologicznym Nr 28 [1].

Na dzień 1 czerwca 1921 r., będąc w randze podporucznika, posiadał przydział do Kompanii Zapasowej Sanitarnej Nr 3[2]. Służbę pełnił wówczas jako oficer sanitarny w Szpitalu Epidemiologicznym Nr 28 w Nowym Radomsku[3]. Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w stopniu podporucznika, ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 111. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych – grupie medyków. Jego oddziałem macierzystym była wówczas nadal Kompania Zapasowa Sanitarna Nr 3[4]. Do stopnia porucznika awansowany został ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1921 roku[5]. W roku 1923 zajmował 6. lokatę w swoim starszeństwie w grupie podlekarzy, w korpusie oficerów zawodowych sanitarnych[5]. Jako oficer nadetatowy został w 1923 roku przydzielony z korpusu osobowego oficerów zawodowych sanitarnych (VIII baon sanitarny) do 67 pułku piechoty, na stanowisko młodszego lekarza pułku[b][6]. Odkomenderowany został wówczas na studia, a naukę pobierał na Uniwersytecie Warszawskim[7]. W 1924 roku zajmował 5. lokatę pośród poruczników – podlekarzy w swoim starszeństwie (w grupie oficerów zawodowych sanitarnych)[8], pozostając na etacie przejściowym w 67 pułku piechoty (ewidencyjnie przynależał wciąż do 8 batalionu sanitarnego i nadal studiował na Uniwersytecie Warszawskim)[9]. We wrześniu 1924 r. został oddelegowany do 14 pułku piechoty z Włocławka, w którym objął stanowisko młodszego lekarza. Dyplom obronił na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego w dniu 11 lipca 1925 r.[c], uzyskując tytuł doktora medycyny. We włocławskim pułku służył do wybuchu II wojny światowej.

W roku 1928 porucznik doktor Zygmunt Pukianiec przynależał do kadry oficerów służby zdrowia i pełnił służbę w 14 pułku piechoty z Włocławka na stanowisku lekarza[10]. Zajmował w tym czasie 4. lokatę w swoim starszeństwie, wśród poruczników z grupy lekarzy[11]. Z dniem 1 listopada 1930 r., po przejściu w stan spoczynku ppłk. lek. Ewarysta Wąsowskiego, został naczelnym lekarzem włocławskiego garnizonu.

Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego[d] opublikowanym w dniu 3 grudnia 1930 r. został awansowany do rangi kapitana, ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 22. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych (grupie lekarzy)[12]. W roku 1932, piastując stanowisko lekarza 14 pułku piechoty[13], zajmował już 21. lokatę w swoim starszeństwie[14][e]. Na ogłoszonej (zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych) w dniu 31 stycznia 1934 r. liście starszeństwa korpusu oficerów sanitarnych zajmował 25. lokatę w starszeństwie, pozostając nadal na stanowisku lekarza 14 pp[15] (w czerwcu tegoż roku była to już 24. lokata w swoim starszeństwie i jednocześnie 178. lokata łączna wśród kapitanów korpusu sanitarnego)[16]. W 1934 r. był wykładowcą higieny na dywizyjnym kursie instruktorskim dla oficerów 4 Dywizji Piechoty, powołanym przy 14 pp[17], a w roku 1935 uczestniczył w kursie z zakresu OPLG[18].

Do stopnia majora został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 roku i 28. lokatą w grupie lekarzy korpusu oficerów służby zdrowia[19]. Na dzień 23 marca 1939 r. pełnił funkcję starszego lekarza 14 pułku piechoty[20], zajmując w tym okresie 27. lokatę w swoim starszeństwie[21]. W roku 1939 mjr Zygmunt Pukianiec przekazał na rzecz Funduszu Obrony Narodowej 10 obligacji pożyczki narodowej wraz z kuponami na łączną sumę 500 zł[22].

Podczas kampanii wrześniowej pełnił funkcję naczelnego lekarza 14 pułku piechoty. Brał udział w walkach toczonych przez pułk na terenie korytarza pomorskiego. Zgodnie z rozkazem bojowym dowódcy pułku, ppłk. dypl. Włodzimierza Brayczewskiego, w dniu 2 września rozwinięto punkt opatrunkowy i sanitarny we dworze Mełno. Wkrótce w punkcie tym ulokowanych zostało około 20 ciężko rannych żołnierzy, nad którymi opiekę sprawowali mjr. lek. Zygmunt Pukianiec oraz ksiądz kapelan Józef Gołąb[23]. Tutaj mjr Pukianiec osobiście, bez żadnej pomocy sanitariuszy, opatrywał rannych, a ks. kapelan udzielał ostatniej posługi[24]. 3 września wojska niemieckie zajęły dwór i otaczający go park, a wszyscy znajdujący się tam żołnierze polscy, wraz z naczelnym lekarzem, kapelanem i całą izbą chorych, dostali się do niewoli[25]. Major Pukianiec początkowy okres swej niewoli spędził w stalagu I B Hohenstein, a następnie w oflagach II B Arnswalde (Choszczno) i II C Woldenberg[26][27]. W stalagu został lekarzem obozowym, a podczas pobytu w oflagu II B prowadził oddział zakaźny szpitala dla jeńców radzieckich (znajdujący się na terenie stalagu II B). Będąc jeńcem oflagu w Woldenbergu pełnił obowiązki kierownika przychodni lekarskiej (w oflagu tym zachorował na dur plamisty)[28].

Po wyzwoleniu z oflagu powrócił do Włocławka i pracował w swoim gabinecie lekarskim oraz w państwowej służbie zdrowia (uzyskał specjalizację w pediatrii). Zajmował stanowisko kierownika sekcji sanitarnej włocławskiego koła PCK, był lekarzem pracowników PKP, radnym Miejskiej Rady Narodowej we Włocławku oraz przewodniczącym Komisji Zdrowia. Wykładał na kursach sanitarnych PCK i pracował jako lekarz szkolny w Gimnazjum Ziemi Kujawskiej. Był również członkiem Polskiego Związku Filatelistów. Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej pracował jako lekarz w Kasie Chorych i Ubezpieczalni Społecznej oraz pełnił obowiązki lekarza szkolnego w Gimnazjum im. Marii Konopnickiej i Liceum im. ks. Jana Długosza[29].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Zygmunt Pukianiec był żonaty z Aleksandrą z domu Henszel[f], z którą miał dwóch synów: Zbigniewa Bohdana Zygmunta (ur. 13 kwietnia 1926 w Łodzi) i Leszka Adolfa (ur. 18 lutego 1928 we Włocławku) oraz córkę Danutę Aleksandrę (ur. 18 lutego 1928 we Włocławku). W czasie okupacji jego żona podpisała volkslistę i po wojnie nie została zrehabilitowana przez Sąd Grodzki we Włocławku, co było przyczyną ich rozwodu. Jego drugą żoną została Jadwiga Kawecka – wdowa po Teodorze Kaweckim[g], podporuczniku rezerwy 1 pułku lotniczego, zamordowanym wiosną 1940 r. w Katyniu[28].

Major lekarz Zygmunt Pukianiec zmarł w 1966 roku w Bydgoszczy i pochowany został na włocławskim Cmentarzu Komunalnym (sektor 26-6-217).

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W części dokumentów jako datę urodzenia wskazuje się dzień 19 lipca 1898 roku. W akcie zgonu wskazany został natomiast dzień 6 lipca 1898 roku. Z kolei na nagrobku błędnie wskazano rok urodzenia podając, że Zygmunt Pukianiec urodził się w roku 1899.
  2. ↑ Według części źródeł w latach 1921 – 1924 pracował w szpitalu polowym w Stryju koło Lwowa[1].
  3. ↑ Część źródeł podaje, że dyplom doktora wszech nauk lekarskich uzyskał w dniu 20 lipca 1925 r.[1]
  4. ↑ Zarządzenie o sygnaturze B.P.L. 27856-I-30.
  5. ↑ We wrześniu 1933 roku odnotowany został na stanowisku starszego lekarza pułku.
  6. ↑ W niektórych dokumentach nazwisko żony zapisywane było jako Hentszel.
  7. ↑ Teodor Jan Kawecki (syn Jana i Zofii), ur. 9 grudnia 1905 r. w Poddębicach, ukończył szkołę realną w Łęczycy. Odbył przeszkolenie w poznańskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Lotnictwa, a potem w Dęblinie. Mianowany podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem od dnia 1 stycznia 1932 r., posiadał przydział do 1 pułku lotniczego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Kunikowski 2005 ↓, s. 143.
  2. ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 834.
  3. ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 446.
  4. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 326.
  5. ↑ a b Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 1207.
  6. ↑ Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 318.
  7. ↑ Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 1169.
  8. ↑ Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 1090.
  9. ↑ Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 1062.
  10. ↑ Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 717.
  11. ↑ Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 740.
  12. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. ↓, Nr 16 z 3 XII 1930, s. 335.
  13. ↑ Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 544.
  14. ↑ Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 331.
  15. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 3 z 31 I 1934, s. 64.
  16. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego 1934 ↓, s. 34.
  17. ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 109, 110.
  18. ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 149.
  19. ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 429.
  20. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 563.
  21. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 372.
  22. ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 160.
  23. ↑ Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 22, 23.
  24. ↑ IPiM im. gen. Sikorskiego ↓, s. 40.
  25. ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 187.
  26. ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 306.
  27. ↑ Lista oficerów więzionych w obozie Woldenberg ↓, poz. 4161.
  28. ↑ a b Kunikowski 2005 ↓, s. 144.
  29. ↑ Kunikowski 2005 ↓, s. 143–144.
  30. ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  31. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 III 1937, s. 10.
  32. ↑ a b c d e f g Na podstawie [1]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zygmunt_Pukianiec&oldid=71163236”