Babieniec (wieś)
54°05′56″N 21°11′14″E/54,098889 21,187222| wieś | |
 Babieniec w 2008 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
92[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-430[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NKE |
| SIMC |
0478552 |
Położenie na mapie gminy Korsze  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego  | |
| 54°05′56″N 21°11′14″E/54,098889 21,187222[1]
| |
Babieniec (niem. Babenczien[4], Babziens[5]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Babieniec jest samodzielną wsią sołecką[6].
Położenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Wieś jest położona w południowej części gminy Korsze w bezpośredniej bliskości z gminą Reszel. Pod względem historycznym miejscowość leży w Prusach Dolnych, na obszarze dawnej pruskiej Barcji. Pod względem fizycznogeograficznym jest położona na Pojezierzu Mrągowskim[7], będącym częścią Pojezierza Mazurskiego. Ukształtowanie powierzchni wsi i okolic jest pagórkowate. Zabudowa jest rozproszona. Na północ od wsi znajduje się Jezioro Babienieckie (niem. Babzienser See) o powierzchni 25 ha. Jezioro to miało nazwy starsze niż znana data założenia wsi. Nazwy jeziora z roku 1374: Babazcin i Bobanczin[8]. Na wschód od miejscowości rozciąga się Tołkiński Las (niem. Tolksdorfer Wald[9]).
Miejscowość jest oddalona od sieci głównych dróg. Przez wieś prowadzą dwie drogi powiatowe: nr 1691N łącząca Reszel z Dzikowiną oraz nr 1689N łącząca Babieniec z Kraskowem.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś lokowana była na prawie chełmińskim w 1390. Obszar wsi wynosił 40 włók, z których sześć należało do sołtysa[10]. Osadnicy płacili czynsz z każdej włóki po pół grzywny oraz w naturze po dwie kury. We wsi była karczma, której właściciel płacił czynsz w wysokości jednej grzywny i ośmiu skojców[4] do 11 listopada (św. Marcina), kiedy w państwie krzyżackim zamykał się rok podatkowy.
Wieś będąca własnością rodziny von Königsegg została dwukrotnie zniszczona: w czasie wojny trzynastoletniej 1454-1466 i później w czasie wojny polsko-krzyżackiej (1519–1521)[10]. W XVII-XVIII w. wieś była we władaniu rodzin von Hülsen, von Bonin, a następnie von Borcke[11].
W roku 1913 las w Babieńcu należał do Gustava von Borcke ze Szczecina, który był właścicielem pobliskich Płutnik i Staryni.
Po zakończeniu drugiej wojny światowej wieś weszła w skład Polski. Opuszczony Babieniec zasiedlili polscy repatrianci z Kresów Wschodnich, a także ludność ukraińska przesiedlona w ramach Akcja „Wisła”[11].
W roku 1970 w Babieńcu funkcjonowała czteroklasowa szkoła podstawowa[4], włączona potem do Szkoły Podstawowej w Garbnie. W 1973 r. sołectwo Babieniec obejmowało: wieś Babieniec, Gudniki wieś i PGR, os. Młynisko (dawny folwark położony ok. 1,5 km na południowy zachód od Kraskowa[12]).
Demografia
[edytuj | edytuj kod]W roku 1817 folwark i wieś miały 14 domów.
Liczba mieszkańców: w 1817 – 186 osób[4], w 1925 – 294, w 1939 – 346[4], w 1970 – 148[4], w 2004 – 125, w 2016 - 120.
Kultura
[edytuj | edytuj kod]- We wsi od 2012 r. działa Koło Gospodyń Wiejskich „Baby z Babieńca”[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 1394
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 9 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f Tadeusz Swat: Historia regionu. W: Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic. Olsztyn: Pojezierze, 1978, s. 163, seria: Z dziejów miasta i powiatu.
- ↑ RÖSSEL (RESZEL). Skala 1:100 000. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1928.
- ↑ Obwieszczenie NR 1/2017 Rady Miejskiej w Korszach z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Statutu Gminy Korsze. 4 stycznia 2018. [dostęp 2022-04-30]. (pol.).
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska: geoserwis mapy. [dostęp 2022-05-05]. (pol.).
- ↑ Jan Oryńczak: Środowisko geograficzne. W: Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic. Olsztyn: Pojezierze, 1978, s. 29, seria: Z dziejów miasta i powiatu.
- ↑ Jan Oryńczak: Środowisko geograficzne. W: Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic. Olsztyn: Pojezierze, 1978, s. 34, seria: Z dziejów miasta i powiatu.
- ↑ a b Historia miejscowości na obszarze gminy Korsze [online], www.jerzysikorski.pl [dostęp 2022-05-03] (pol.).
- ↑ a b Tadeusz Korowaj: Dzieje Miasta i Gminy Korsze. Przewodnik historyczny. Starostwo Powiatowe w Kętrzynie, 2007. s. 61-62. [dostęp 2022-05-03]. (pol.).
- ↑ Tadeusz Korowaj: Dzieje Miasta i Gminy Korsze. Przewodnik historyczny. Starostwo Powiatowe w Kętrzynie, 2007. s. 182. [dostęp 2022-05-06]. (pol.).
- ↑ korsze.wm.pl
_1928_300dpi_(1).jpg){kind=link}
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rudolf Grenz, Der Kreis Rastenburg, Marburg/Lahn, 1976.
- Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, wyd. „Pojezierze”, Olsztyn, 1978.
- Zofia Licharewa, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, wyd. „Pojezierze”, Olsztyn 1962, s. 24.
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Przysiółki | |
| Część wsi | |
| Przysiółki wsi |
