52°02′05″N 16°32′52″E/52,034722 16,547778Czacz (województwo wielkopolskie)
| Artykuł |
52°2′5″N 16°32′52″E |
|---|---|
| - błąd |
38 m |
| WD |
52°2'N, 16°33'E |
| - błąd |
2299 m |
| Odległość |
229 m |
| wieś | |
 Wieża kościoła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2006) |
1245 |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
64-030[1] |
| Tablice rejestracyjne |
PKS |
| SIMC |
0376461 |
Położenie na mapie gminy Śmigiel  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kościańskiego  | |
| 52°02′05″N 16°32′52″E/52,034722 16,547778
| |
Czacz – wieś w Polsce w gminie Śmigiel, w powiecie kościańskim, w województwie wielkopolskim, 3 km od Śmigla, przy szosie Poznań – Wrocław, na lewym brzegu rzeki Samica Kościańska.
Wieś szlachecka położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[2]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś pierwszy raz wzmiankowana w 1301 jako własność rodu Szaszorów, później Ramszów - Opolskich. Od XV wieku w posiadaniu Czackich herbu Świnka. Od 1603 Czacz znajdował się w rękach Gajewskich herbu Ostoja. W latach 1775–1830 właścicielami byli Szołdrscy, a po nich, aż do 1939 Żółtowscy.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Czacz należała do wsi większych w ówczesnym powiecie Kosten rejencji poznańskiej[3]. Czacz należał do okręgu kościańskiego tego powiatu i stanowił siedzibę majątku Czacz, który należał wówczas do Marcelego Żółtowskiego[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Czacz liczył 652 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 64 dymy (domostwa)[3].
Urodził się tu Marian Węclewicz (ur. 6 kwietnia 1903, zm. 8 grudnia 1986) – podpułkownik Wojska Polskiego, powstaniec wielkopolski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, adwokat.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
We wsi kościół św. Michała, gotycki, z pierwszej połowy XIV wieku. Przebudowany w 1653 przez Krzysztofa Bonadurę Starszego w stylu wczesnobarokowym. Wieża z 1682, pierwotnie z hełmem, od 1837 nakryta dachem namiotowym. Wnętrze o sklepieniu kolebkowym z dekoracjami stiukowymi z okresu przebudowy kościoła. Ambona i stalle z 1730. Ołtarze barokowe z 1798, w ołtarzu głównym obraz Matki Boskiej Szkaplerznej z 1655. Przy kościele barokowa brama i neogotycka plebania z 1818.
W parku, na wzniesieniu znajduje się zabytkowy pałac, a nad lewym brzegiem Samicy pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska stożkowego.
Od końca XX w. nastąpił tu rozkwit handlu komisowego, którego szczyt przypadł na lata 2004–2007. Liczbę placówek handlowych w roku 2010 oceniano na 200[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 172 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 63.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 209.
- ↑ Bogumiła Nehrebecka: Czy była pani w Czaczy, czy Czaczę pani zna?. [w:] Polska [on-line]. Polskapresse Sp. z o.o., 2010-08-27. [dostęp 2014-09-02].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Czacz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 728.
