Elżbieta Przemyślidka

Elżbieta Przemyślidka
	; Pieczęć Elżbiety Przemyślidki
	Królowa Czech i Polski
Okres	od 1310; do 1330
Jako żona	Jan Luksemburski
Poprzedniczka	Anna Przemyślidka
Następczyni	Beatrice de Bourbon
	Dane biograficzne
Dynastia	Przemyślidzi
Data i miejsce urodzenia	20 stycznia 1292 ; Praga
Data śmierci	28 września 1330
Miejsce spoczynku	Zbraslav
Ojciec	Wacław II
Matka	Guta von Habsburg
Mąż	Jan Luksemburski
Dzieci	Małgorzata Luksemburska; Bonna Luksemburska; Karol IV Luksemburski; Przemysł Ottokar; Jan Henryk Luksemburski; Anna Luksemburska; Elżbieta Luksemburska

Elżbieta Przemyślidka (ur. 20 stycznia 1292 w Pradze, zm. 28 września 1330 na Wyszehradzie) – królowa czeska, tytularna królowa Polski, żona Jana Luksemburskiego.

Życiorys

Elżbieta była córką króla Czech Wacława II i jego żony Guty. Wychowywała się w klasztorze św. Jerzego na Hradczanach (wtedy odrębnego miasta). Za rządów Rudolfa III przeniosła się do Pragi. Na dwór powróciła za czasów Henryka Karynckiego, który chciał ją wydać za szlachcica Ottona z Bergova. Elżbieta nie wyraziła zgody na ten związek i musiała opuścić dwór. Zamieszkała w Pradze pod strażą. Później uciekła do Nymburka.

Z jej udziałem pod koniec czerwca obradował w Pradze sejm, który rozstrzygnął o luksemburskiej kandydaturze na czeski tron. Poselstwo czeskie udało się do króla Henryka VII i zaoferowało koronę jego synowi Janowi wraz z ręką Elżbiety. Wkrótce zawarto umowę. 14 sierpnia 1310 r. Elżbieta wyjechała z Pragi. 31 sierpnia 1310 r. Henryk VII nadał swojemu synowi Czechy w lenno, a następnego dnia w Spirze odbył się ślub. Po trzech tygodniach małżonkowie pojechali do Czech i 7 lutego 1311 r. zostali koronowani.

Małżeństwo, z którego pochodziło siedmioro dzieci, nie okazało się szczęśliwe. Główną przyczyną był młody wiek męża i jego niezbyt dojrzałe zachowanie. Elżbieta mieszkała głównie w Melniku. W 1322 r. uciekła przed Janem do Bawarii, gdzie mieszkała przez trzy lata. Nieco wcześniej zbiegł tam również jej przyrodni brat Jan Volek. Po wyciszeniu konfliktu oboje wrócili do Czech. Elżbieta zmarła w domu swojego przyrodniego brata. Została pochowana w Zbraslaviu.

Genealogia

Rościsław Michajłowicz

Kunegunda Halicka

Anna Arpadówna

Elżbieta Przemyślidka

Albrecht IV Austriacki

Rudolf I Habsburg

Jadwiga z Kyburga

Guta von Habsburg

Burchard V von Hohenberg

Gertruda von Hohenberg

Mechtylda z Tybingi

Bibliografia

Jaroslav Čechura, Jiří Mikulec, František Stellner, Lexikon českých panovnických dynastií, Praha 1996.

Dynastia piastowska	Oda Miśnieńska 1025 Rycheza Lotaryńska 1025–1034 Wyszesława 1076–1079 Małgorzata Brandenburska 1295–1296 Ryksa Elżbieta 1303–1305 i tytularna królowa: 1306–1307 Wiola Elżbieta Cieszyńska 1305–1306 Anna Przemyślidka 1306 i 1307–1310 Elżbieta Przemyślidka 1310–1330 Beatrice de Bourbon 1334–1335 Jadwiga Kaliska 1320–1333 Aldona Anna Giedyminówna 1333–1339 Adelajda Heska 1341–1368 Jadwiga Żagańska 1363–1370
Dynastia andegaweńska	Elżbieta Bośniaczka 1370–1384 Jadwiga Andegaweńska 1384–1399
Dynastia jagiellońska	Anna Cylejska 1403–1416 Elżbieta Granowska 1417–1420 Zofia Holszańska 1424–1434 Elżbieta Rakuszanka 1454–1492 Helena Rurykowiczówna 1501–1506 Barbara Zápolya 1512–1515 Bona Sforza 1518–1557 Elżbieta Habsburżanka 1543–1545 Barbara Radziwiłłówna 1550–1551 Katarzyna Habsburżanka 1553–1572
Królowie elekcyjni	Anna Jagiellonka 1575–1586 (1596) Anna Habsburżanka 1592–1598 Konstancja Habsburżanka 1605–1631 Cecylia Renata Habsburżanka 1637–1644 Ludwika Maria Gonzaga 1646–1648 i 1649–1667 Eleonora Habsburżanka 1670–1673 Maria Kazimiera d’Arquien 1676–1696 Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna 1697–1727 Katarzyna Leszczyńska z Opalińskich 1705–1708 Maria Józefa Habsburżanka 1734–1757
Królestwo kongresowe Dynastia Romanowów	Elżbieta Aleksiejewna 1815–1825 Aleksandra Fiodorowna 1825–1831/1855 Maria Aleksandrowna 1841–1880 Maria Fiodorowna 1866–1928 Aleksandra Fiodorowna 1894–1917