František Kordač
| ||
Data i miejsce urodzenia |
11 stycznia 1852 | |
---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 kwietnia 1934 | |
Miejsce pochówku | ||
Arcybiskup praski | ||
Okres sprawowania |
1919–1931 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Prezbiterat |
15 czerwca 1878 | |
Nominacja biskupia |
16 września 1919 | |
Sakra biskupia |
26 października 1919 |
Data konsekracji |
26 października 1919 | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | |||||||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||||||
|
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
poseł na Rewolucyjne Zgromadzenie Narodowe | |
Okres |
od 1918 |
Przynależność polityczna |
František Kordač (ur. 11 stycznia 1852 w Seleticach, zm. 25 kwietnia 1934 w Břežanach) – czeski duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup praski, poseł na Rewolucyjne Zgromadzenie Narodowe.
Biografia
[edytuj | edytuj kod]Młodość i prezbiteriat
[edytuj | edytuj kod]Studiował teologię i filozofię najpierw w Pradze, a następnie w Rzymie, gdzie uzyskał doktorat z obu kierunków. 15 czerwca 1878 otrzymał święcenia prezbiteriatu i został kapłanem diecezji litomierzyckiej. Początkowo pracował w administracji duchownej w Libercu. W 1885 został rektorem i profesorem seminarium duchownego w Litomierzycach. W 1905 przeniósł się na praski Uniwersytet Karola, gdzie był profesorem filozofii chrześcijańskiej na Wydziale Teologicznym.
Jako filozof był tomistą i scholastykiem. Znany był jako bezkompromisowy apologeta doktryny katolickiej. Współpracował z inteligencką gazetą Vlast o profilu antymodernistycznym. Działał również w sferze polityki jako członek popierającej wyłożoną przez Leona XIII w encyklice Rerum novarum naukę społeczną Chrześcijańsko-Społecznej Partii Ludowej. Działalność na rzecz ubogich przyniosła mu uznanie w stołecznym Wiedniu.
Po uzyskaniu przez Czechosłowację niepodległości w 1918 został posłem na Rewolucyjne Zgromadzenie Narodowe z ramienia Czechosłowackiej Partii Ludowej[a]. Jako poseł zasłynął dwoma przemówieniami - o zgodności nauki i wiary oraz o nierozerwalności małżeństwa wygłoszonym podczas debaty nad ustawą o separacji małżeńskiej, po którym stał się obiektem ataków ze strony liberalnej prasy. W listopadzie 1918 przez tydzień zasiadał w Komisji Petycji, a od 11 czerwca 1919 do końca kadencji był członkiem Komisji Kultury. Po zakończeniu kadencji 7 stycznia 1920 nigdy już nie był członkiem parlamentu[1].
Episkopat
[edytuj | edytuj kod]16 września 1919 papież Benedykt XV mianował go arcybiskupem praskim. 26 października 1919 przyjął sakrę biskupią z rąk nuncjusza apostolskiego w Austro-Węgrzech abpa Teodora Valfré di Bonzo. Współkonsekratorami byli biskup litomierzycki Josef Jindrich Gross oraz biskup czeskobudziejowicki Josef Antonín Hůlka.
Jako arcybiskup praski popierał odczytywanie Ewangelii w języku czeskim oraz dbał o liturgię w rycie słowiańskim. Dużą uwagę przykładał do utrzymania doktryny katolickiej w Czechach. Na początku pontyfikatu musiał zmierzyć się z powstałym w łonie czeskiego Kościoła katolickiego schizmatyckim, narodowym kościołem czechosłowackim, popieranym przez księży o poglądach modernistycznych. Abp Kordač potępił i zwalczał ten ruch, dzięki czemu osłabił falę odejścia wiernych, mimo początkowego poparcia dla kościoła czechosłowackiego wśród wielu czeskich katolików o patriotycznych poglądach. Uczestniczył w pracach nad modus vivendi, regulującym stosunki pomiędzy państwem a Kościołem.
21 lipca 1931 złożył rezygnację z urzędu arcybiskupa praskiego. Otrzymał wówczas od papieża arcybiskupstwo tytularne Amasea. Okoliczności dymisji nie są jasne. Oficjalnym powodem podawany był jego konflikt z nuncjuszem apostolskim w Czechosłowacji abp Pietro Ciriacim, spowodowany odmową abpa Kordača finansowania ze środków kościelnych budowy nowej siedziby nuncjatury, gdyż uważał on, że ważniejszą inwestycją dla Kościoła jest budowa nowego seminarium duchownego w Pradze-Dejvicach. Za rzeczywisty powód odejścia abpa Kordača uznaje się jego konserwatywne, ostro antyliberalne poglądy w duchu nauczania przedwojennego papieża Piusa X, niepasujące do bardziej otwartej na liberalne demokracje linii ówczesnego papieża Piusa XI. Watykan miał się obawiać, że ostre antyliberalne wypowiedzi abpa Kordača w mediach i w kazaniach oraz jego opozycja do modelu państwa wprowadzanego przez prezydenta Masaryka, mogą być przeszkodą w ułożeniu dobrych stosunków pomiędzy Kościołem a liberalnym rządem Czechosłowacji.
Po rezygnacji zamieszkał na podpraskim zamku w Břežanach, gdzie zmarł 25 kwietnia 1934.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Czechosłowacka Partia Ludowa połączyła wszystkie katolickie partie w Czechach i na Morawach, w tym Chrześcijańsko-Społeczną Partię Ludową, której członkiem był wcześniej ks. Kordač
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ ThDr. František Kordač. Parlament Republiki Czeskiej. [dostęp 2020-09-06]. (cz.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- František Kordač [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2020-09-06] (ang.).
- Archbishop Frantisek Kordác. GCatholic. [dostęp 2020-09-06]. (ang.).
- František Kordač. [dostęp 2020-09-06]. (cz.).
- Czescy biskupi katoliccy
- Czescy filozofowie XIX wieku
- Czescy filozofowie XX wieku
- Biskupi i arcybiskupi prascy
- Wykładowcy Uniwersytetu Karola
- Czescy parlamentarzyści
- Politycy Unii Chrześcijańskiej i Demokratycznej – Czechosłowackiej Partii Ludowej
- Urodzeni w 1852
- Zmarli w 1934
- Absolwenci uczelni w Pradze
- Absolwenci uczelni w Rzymie
- Czescy tomiści