Przejdź do zawartości

Kaplica loretańska w Nowej Rudzie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kaplica loretańska w Nowej Rudzie
Kaplica
Ilustracja
Widok od ul. Cmentarnej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Nowa Ruda
ul. Cmentarna

Adres

ul. Loretańska

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Położenie na mapie Nowej Rudy
Mapa konturowa Nowej Rudy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica loretańska w Nowej Rudzie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kaplica loretańska w Nowej Rudzie”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kaplica loretańska w Nowej Rudzie”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica loretańska w Nowej Rudzie”
Ziemia50°35′00,55″N 16°30′02,53″E/50,583486 16,500703
Multimedia w Wikimedia Commons

Kaplica loretańska w Nowej Rudzie – barokowa kaplica wzniesiona w latach 1765–1767 z inicjatywy Antona Klambta. W latach 1773–1841 obok budynku utworzono niewielką kalwarię. W latach 1945–1994 kaplica nie była użytkowana, w 1994 roku została wyremontowana i ponownie konsekrowana. Jest to jedyny tego typu obiekt na terenie powiatu kłodzkiego.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Inicjatorem budowy barokowej kaplicy loretańskiej przy ul. Cmentarnej był Anton Klambt, noworudzki sukiennik pochodzący z Broumova[1]. Na pomysł budowy kaplicy wotywnej mógł wpaść m.in. podczas podróży do Włoch[2]. Po otrzymaniu zezwolenia władz i zgody arcybiskupa praskiego Anton Klambt rozpoczął stawianie kaplicy od położenia kamienia węgielnego w 1765 roku[1]. Nie mając wszystkich środków finansowych podróżował w ich poszukiwaniu między innymi po hrabstwie kłodzkim. Budowa trwała dwa lata – do 1767 roku, a konsekracja nastąpiła dopiero rok później, 20 stycznia 1768 roku, z powodu niechęci władz pruskich do tego typu katolickich inicjatyw[1]. Głównymi fundatorami kaplicy byli noworudzcy sukiennicy[1]. W latach 1773–1841 przy budynku utworzono niewielką kalwarię, którą ufundował Jakob Steiner[1]. W roku 1884 przeprowadzono pierwszy remont obiektu, następny wykonano w 1918 roku[1].
Po II wojnie światowej kaplica była opuszczona. Staraniem Fundacji Odnowy Ziemi Noworudzkiej została odremontowana w 1994 roku[1]. Ponownej konsekracji kaplicy dokonał w dniu 15 października 1994 roku ówczesny metropolita wrocławski kard. Henryk Gulbinowicz[1].

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Kaplica jest barokową budowlą murowaną typu blokowego, wzniesioną na planie prostokąta i nakrytą czterospadowym dachem z sygnaturką[1]. Wejście znajduje się od strony północnej, a jedyne okno usytuowano w ścianie zachodniej. W 1842 roku we wnętrzu budynku podzielonym kratą na dwie części znajdował się ołtarz i stacje drogi krzyżowej.
Od południa do kaplicy prowadzą schody z ogrójcem, w którym znajdują się figury modlącego się Jezusa i trzech śpiących apostołów: Jana, Piotra i Jakuba z księgą[1]. Powyżej schodów ustawiono grupę ukrzyżowania z rzeźbami Marii i św. Jana Apostoła po bokach[1]. Na cokole krzyża płaskorzeźba przedstawiającą pelikana karmiącego swoją krwią pisklęta, symbolizującego ofiarę Chrystusa[3], oraz napis w j. łac.  In Tene CrVCIfIXVM DeLenes.[4] A[nno]. 1773 JS (inicjały fundatora Jakoba Steinera), z rokiem i chronostychem MDCCLXVVIII - 1773. Na postumentach murków po obu stronach schodów znajdowało się siedem aniołków[5]
Kaplica loretańska w Nowej Rudzie jest jedynym takim obiektem na terenie powiatu kłodzkiego[1].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  • Postument S. Iohanes Evangelist
    Postument S. Iohanes Evangelist
  • Postument Mater Doloro[sa]
    Postument Mater Doloro[sa]
  • Płaskorzeźba: pelikan karmiący
    Płaskorzeźba: pelikan karmiący
  • Napis, rok 1773, chronostych
    Napis, rok 1773, chronostych
  • Krzyż
    Krzyż
  • Rzeźba Chrystusa w Ogrójcu
    Rzeźba Chrystusa w Ogrójcu
  • Apostoł w Ogrójcu
    Apostoł w Ogrójcu
  • Apostołowie w Ogrójcu
    Apostołowie w Ogrójcu
  • Krzyż
    Krzyż
  • Szlak kaplic loretańskich – tablica
    Szlak kaplic loretańskich – tablica

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l Andrzej Behan: Nowa Ruda. Przewodnik historyczno-turystyczny. Nowa Ruda: Wydawnictwo „Maria”, 2007, s. 188–191. ISBN 83-60478-08-2.
  2. ↑ Według studium hist.-urb. przed pielgrzymką do Rzymu ślubował, że zbuduje kaplicę.
  3. ↑ Symbolika i znaczenie pelikana. [dostęp 2025-04-09].
  4. ↑ Miej w krzyżu ukojenie
  5. ↑ Dokumenty NID. [dostęp 2025-04-09].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Nowa Ruda studium historyczno-urbanistyczne, T. 2, Iwona Rybka-Ceglecka; współpraca przy katalogu zabytków Magdalena Kirycz, Beata Sebzda; archeologia Maria Sikorska, Donata Wiśniewska; plansze Emilia Dymarska, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, Wrocław, 2001, s. 97
  • Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie, T. 11, pod red. Marka Staffy, Wrocław: Wyd. I-Bis 1995, s. 268–269, ISBN 83-85773-12-6.
  • Andrzej Behan: Nowa Ruda. Przewodnik historyczno-turystyczny, Nowa Ruda: Wydawnictwo Maria, 2007, ISBN 83-60478-08-2.
  • Nowa Ruda przewodnik, zespół redakcyjny (Andrzej Behan i inni), Nowa Ruda: Fundacja Odnowy Ziemi Noworudzkiej 1995, s. 95–99. OCLC 802616826.
Ogólnopolski szlak kaplic loretańskich

Zabytki w Nowej Rudzie
Sakralne
Dwory i
pałace
Urzędy i
edukacja
Przemysł i
technologia
Domy i
kamienice
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kaplica_loretańska_w_Nowej_Rudzie&oldid=77080855”