Katarzyna Leszczyńska (królowa)

Katarzyna Leszczyńska
z Opalińskich
	; Portret Katarzyny Opalińskiej, ok. 1725, Pałac Myślewicki w Warszawie
	Królowa Polski
Okres	od 12 lipca 1704; i od 12 września 1733; do 8 lipca 1709; i do 19 marca 1747
Jako żona	Stanisława Leszczyńskiego
Koronacja	4 października 1705
Poprzedniczka	Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna
Następczyni	Maria Józefa Habsburżanka
	Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia	13 października 1680 ; Poznań
Data śmierci	19 marca 1747 (66 lat); Lunéville
Miejsce spoczynku	Kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy
Ojciec	Jan Karol Opaliński
Matka	Zofia Anna Czarnkowska
Mąż	Stanisław Leszczyński
Dzieci	Anna Leszczyńska; Maria Leszczyńska
	Multimedia w Wikimedia Commons

Katarzyna Leszczyńska z Opalińskich herbu Łodzia (ur. 13 października 1680 w Poznaniu, zm. 19 marca 1747 w Lunéville) – królowa Polski, księżna Lotaryngii i Baru jako żona Stanisława Leszczyńskiego. Właścicielka ziemi człopiańskiej i miasta Człopa.^[1]

Życiorys

Była córką kasztelana poznańskiego – Jana Karola Opalińskiego^[2] i starościanki międzyrzeckiej Zofii Anny Czarnkowskiej^[3]. W maju 1698 r. w Krakowie wyszła za mąż za starostę odolanowskiego – Stanisława Leszczyńskiego. Wianem królowej były dobra człopiańskie, które otrzymała od Władysława Czarnkowskiego.^[1] W 1699 urodziła się ich córka Anna, a 4 lata później Maria^[4]. W wyniku poparcia króla szwedzkiego – Karola XII, po detronizacji Augusta II przez konfederację warszawską – Stanisław i Katarzyna koronowali się 4 października 1705 r. w Warszawie na władców Polski. W wyniku niepomyślnego obrotu spraw Leszczyńskiego, zmuszona była wraz z dziećmi opuścić Rzeczpospolitą w 1708 roku. W latach 1708–1711 przebywała w Szczecinie, 1711–1714 rezydowała w szwedzkim Kristianstad^[5].

Po kilkuletniej tułaczce Katarzyny z dziećmi po północnej Europie, cała rodzina wyjechała w 1714 do nadanego Leszczyńskiemu Księstwa Dwóch Mostów^[6]. W 1719 r. Leszczyńscy osiedlili się we Francji w Wissembourgu^[7]. W 1725 ich córka Maria Leszczyńska została żoną Ludwika XV i królową Francji. Leszczyńscy zamieszkali w Chambord^[8]. W 1733 r. Stanisław wyjechał do Polski po koronę, a Katarzyna pozostała w tym czasie na obczyźnie. Po powrocie męża, Leszczyńscy uzyskali, na mocy traktatu w Wiedniu pomiędzy Austrią, Rosją i Francją (1735 r.), księstwo Lotaryngii i Baru i zamieszkali w Lunéville^[9].

Katarzyna z Opalińskich Leszczyńska zmarła 19 marca 1747 i została pochowana w kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy^[10]^[11].

Potomstwo

Obraz	Imię	Data Urodzenia	Data śmierci	Małżeństwa
	Anna Leszczyńska	1699	1717
	Maria Leszczyńska	1703	1768	Ludwik XV

Galeria

Portret Katarzyny Opalińskiej
Portret Katarzyny Opalińskiej, 1712 r.
Portret Katarzyny Opalińskiej, autor Jean Baptiste van Loo, 1725 r.
Portret Katarzyny Opalińskiej, 1733–1735 r.
Mauzoleum Stanisława Leszczyńskiego i Katarzyny Opalińskiej w kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy.

Przypisy

↑ ^a ^b Towarzystwo Historyczne "Dzierżykraj" w Człopie [online], www.facebook.com [dostęp 2019-02-24] (pol.).
↑ Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa. Koszalin: Wyd. Z.P. POLIMER, 2010, s. 82, 256, 298, 299 i 300. ISBN 978-83-89976-40-6.
↑ Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235.
↑ Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235-236.
↑ Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 236.
↑ Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 45–46.
↑ Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 51-53.
↑ Dokładny opis ślubu Marii i Ludwika oraz okoliczności wprowadzenia się Leszczyńskich do Chambord, zob. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 55–75
↑ Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 237.
↑ Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 181.
↑ Mauzoleum królewsko-książęce. Śmierć i pogrzeb Katarzyny Opalińskiej, [w:] PawełP. Migasiewicz PawełP., JakubJ. Sito JakubJ. (red.), Kościół Notre-Dame-de-Bonsecours w Nancy: polskie mauzoleum królewskie w Lotaryngii, Studia i Materiały / Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", Warszawa: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", 2023, s. 85, ISBN 978-83-66172-74-6 [dostęp 2024-02-05] .

Bibliografia

A. Muratori-Phillip: Stanisław Leszczyński. Warszawa: Świat Książki, 2007. ISBN 978-83-7391-624-1.
M. Spórna, P. Wierzbicki: Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego. Kraków: Zielona Sowa, 2003, s. 235–237. ISBN 83-7389-189-7.
Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa . Wyd. Z.P. POLIMER Koszalin 2010, ss. 480. ISBN 978-83-89976-40-6

[autonazwa1-1] Towarzystwo Historyczne "Dzierżykraj" w Człopie [online], www.facebook.com [dostęp 2019-02-24] (pol.).

[2] Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa. Koszalin: Wyd. Z.P. POLIMER, 2010, s. 82, 256, 298, 299 i 300. ISBN 978-83-89976-40-6.

[CITEREFSpórnaWierzbicki2003235-3] Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235.

[CITEREFSpórnaWierzbicki2003235-236-4] Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235-236.

[CITEREFSpórnaWierzbicki2003236-5] Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 236.

[CITEREFMuratori-Phillip200745–46-6] Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 45–46.

[CITEREFMuratori-Phillip200751-53-7] Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 51-53.

[8] Dokładny opis ślubu Marii i Ludwika oraz okoliczności wprowadzenia się Leszczyńskich do Chambord, zob. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 55–75

[CITEREFSpórnaWierzbicki2003237-9] Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 237.

[CITEREFMuratori-Phillip2007181-10] Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 181.

[11] Mauzoleum królewsko-książęce. Śmierć i pogrzeb Katarzyny Opalińskiej, [w:] PawełP. Migasiewicz PawełP., JakubJ. Sito JakubJ. (red.), Kościół Notre-Dame-de-Bonsecours w Nancy: polskie mauzoleum królewskie w Lotaryngii, Studia i Materiały / Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", Warszawa: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", 2023, s. 85, ISBN 978-83-66172-74-6 [dostęp 2024-02-05] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Dynastia piastowska	Oda Miśnieńska 1025 Rycheza Lotaryńska 1025–1034 Wyszesława 1076–1079 Małgorzata Brandenburska 1295–1296 Ryksa Elżbieta 1303–1305 i tytularna królowa: 1306–1307 Wiola Elżbieta Cieszyńska 1305–1306 Anna Przemyślidka 1306 i 1307–1310 Elżbieta Przemyślidka 1310–1330 Beatrice de Bourbon 1334–1335 Jadwiga Kaliska 1320–1333 Aldona Anna Giedyminówna 1333–1339 Adelajda Heska 1341–1368 Jadwiga Żagańska 1363–1370
Dynastia andegaweńska	Elżbieta Bośniaczka 1370–1384 Jadwiga Andegaweńska 1384–1399
Dynastia jagiellońska	Anna Cylejska 1403–1416 Elżbieta Granowska 1417–1420 Zofia Holszańska 1424–1434 Elżbieta Rakuszanka 1454–1492 Helena Rurykowiczówna 1501–1506 Barbara Zápolya 1512–1515 Bona Sforza 1518–1557 Elżbieta Habsburżanka 1543–1545 Barbara Radziwiłłówna 1550–1551 Katarzyna Habsburżanka 1553–1572
Królowie elekcyjni	Anna Jagiellonka 1575–1586 (1596) Anna Habsburżanka 1592–1598 Konstancja Habsburżanka 1605–1631 Cecylia Renata Habsburżanka 1637–1644 Ludwika Maria Gonzaga 1646–1648 i 1649–1667 Eleonora Habsburżanka 1670–1673 Maria Kazimiera d’Arquien 1676–1696 Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna 1697–1727 Katarzyna Leszczyńska z Opalińskich 1705–1708 Maria Józefa Habsburżanka 1734–1757
Królestwo kongresowe Dynastia Romanowów	Elżbieta Aleksiejewna 1815–1825 Aleksandra Fiodorowna 1825–1831/1855 Maria Aleksandrowna 1841–1880 Maria Fiodorowna 1866–1928 Aleksandra Fiodorowna 1894–1917