Kazimierz Fabrycy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Mathiasrex (dyskusja | edycje) o 20:34, 19 sty 2016. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Kazimierz Fabrycy
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Data i miejsce urodzenia

3 marca 1888
Odessa

Data i miejsce śmierci

18 lipca 1958
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1914-1958

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego cesarska i królewska Armia
Armia Cesarstwa Niemieckiego
Wojsko Polskie

Jednostki

3 Dywizja Piechoty Legionów
Ministerstwo Spraw Wojskowych
Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych
Armia „Podole”
Armia „Karpaty”
Armia „Małopolska”

Stanowiska

dowódca brygady piechoty
dowódca dywizji piechoty
wiceminister spraw wojskowych
inspektor armii
dowódca armii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Znak oficerski „Parasol”
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Order Krzyża Orła I Klasy (Estonia) Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Wielki Oficer Orderu Korony Rumunii
Multimedia w Wikimedia Commons

Kazimierz Fabrycy herbu Pelikan (ur. 3 marca 1888 w Odessie, zm. 18 lipca 1958 w Londynie) – generał dywizji Wojska Polskiego.

Biografia

Kazimierz Fabrycy urodził się 3 marca 1888 w Odessie, w ówczesnej guberni chersońskiej, w rodzinie Antoniego i Marii z domu Żera. Po ukończeniu gimnazjum w Niemirowie odbył jednoroczną służbę wojskową w armii rosyjskiej. Następnie studiował w Szkole Politechnicznej we Lwowie i na Monachijskim Uniwersytecie Technicznym, gdzie w 1914 otrzymał tytuł inżyniera. W czasie studiów aktywnie uczestniczył w działalności polskich organizacji niepodległościowych. W 1908 był jednym z założycieli Związku Walki Czynnej, a dwa lata później Związku Strzeleckiego. W latach 1909-1913 ukończył Szkołę Oficerską Związku Walki Czynnej i otrzymał znak „Parasola”.

Od sierpnia 1914 walczył w Legionach Polskich. Dowodził kompanią w 1 Pułku Piechoty, następnie był oficerem sztabu Komendy Legionów, a później dowódcą batalionu w 2 i 3 Pułku Piechoty Legionów oraz pełniącym obowiązki dowódcy 1 Pułku Piechoty Legionów. W lipcu 1917, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Forcie Beniaminów. Od 21 kwietnia 1918 pełnił służbę w Polskiej Sile Zbrojnej. Był dowódcą kursu oficerów piechoty i dowódcą Kadry 4 Pułku Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, a następnie komendantem garnizonu Dęblin i organizatorem kursu uzupełnień dla oficerów byłego I Korpusu Polskiego w Rosji.

W listopadzie 1918 objął dowództwo 4 Pułku Piechoty, który 7 grudnia tego roku przemianowany został na 34 Pułk Piechoty. 18 stycznia 1919 wyznaczony został na stanowisko zastępcy inspektora szkół piechoty. 25 lipca tego roku powierzono mu stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Poznań”. W czasie wojny z bolszewikami (od 12 lutego 1920) dowodził kolejno XXXI, XX i XXII Brygadą Piechoty. 21 września 1921 objął dowództwo 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu[1].

1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski mianował go generałem brygady. W czasie przewrotu majowego 1926 roku opowiedział się po stronie zamachowców[2]. 20 sierpnia 1926 powołany został na stanowisko II wiceministra spraw wojskowych, które 3 sierpnia 1931 przemianowane zostało na urząd I wiceministra spraw wojskowych. 12 czerwca 1934 Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska I wiceministra spraw wojskowych i mianował Inspektorem Armii z siedzibą we Lwowie. Funkcję inspektora armii sprawował do września 1939. Zgodnie z założeniami planu operacyjnego „Wschód” przewidziany był do objęcia stanowiska dowódcy Armii „Podole”.

W 1937 był protektorem honorowym klubu sportowego LKS Pogoń Lwów[3].

15 marca 1939 marszałek Edward Śmigły-Rydz powierzył mu dowództwo południowego odcinka granicznego, a w dniu 11 lipca 1939 mianował dowódcą Armii „Karpaty”. W czasie kampanii wrześniowej podejmował szereg błędnych decyzji, których rezultaty przekreśliły rachuby związane z możliwością obrony Polski południowo-wschodniej. Na przykład w wyniku przedwczesnego wycofania 6 IX 24 DP z linii Dunajca i oddania Tarnowa, nastąpił kryzys położenia znajdującej się jeszcze na wschodnim brzegu rzeki GO Boruta, która w efekcie musiała walczyć o możliwość przejścia przez Dunajec. Przy okazji spowodowano tym samym trudności paliwowe 10 BKZmot., która właśnie w Tarnowie zamierzała zaopatrzyć się w materiały pędne. Nade wszystko jednak doszło do zejścia wielkich polskich jednostek z głównych szlaków komunikacyjnych (Kraków - Rzeszów - Lwów i Nowy Sącz - Sanok), którymi poruszały się niemieckie jednostki szybkie (XXII Korpus Pancerny: 4 Dywizja Lekka i 2 Dywizja Pancerna), przeciwko którym pozostawiona została 10 BKZmot. Zamiast nakazać 11 DP wsparcie ogniem posiadanej artylerii działań słabych brygad górskich, Fabrycy nakazał dowódcy tej dywizji oszczędzać się aż do osiągnięcia linii Sanu, chociaż przyniosło to w efekcie zmarnowanie wysiłków postawionych przed niewykonalnymi zadaniami 2 i 3 BG, ich rozproszenie i umożliwiło przeciwnikowi osiągnięcie wielkich sukcesów relatywnie niewielkimi siłami. Podobnie nie przekazał do gen. Łukoskiego wydanego 11 IX rozkazu dowódcy Frontu Południowego gen. Sosnkowskiego, aby 11 DP uderzając z flanki na niemiecką 2 DG wsparł ciężko walczącą 24 DP. Pomimo tego z woli marszałka Rydza-Śmigłego Fabrycy objął dowództwo nowej Armii „Małopolska”. W sposób niegodny opuścił swoją armię walczącą na linii Sanu i przeniósł się ze sztabem do Lwowa. 12 IX odmówił powrotu do swojej Armii, co zmusiło dowódcę Frontu Południowego gen. Sosnkowskiego do objęcia osobistego dowodzenia nad zgrupowaniem 11, 24 i 38 DP. Pomimo tego Fabrycy mianowany został następnie dowódcą przedmościa rumuńskiego. 18 września, po agresji ZSRR na Polskę, przekroczył granicę z Rumunią. Resztę wojny spędził na Bliskim Wschodzie, najpierw w Ośrodku Zapasowym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, później w innych formacjach tyłowych w Palestynie. Po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii.

Generał Fabrycy, pomimo dowodzenia na odległość wielu kilometrów od linii frontu (8 IX 1939 był już w Siedliskach pod Przemyślem, a 10 IX, po uzyskaniu wiadomości, że Niemcy są w Sanoku i Radymnie, wbrew woli gen. Sosnkowskiego podjął decyzję o przeniesieniu swojej kwatery do Lwowa), sam żądał od podkomendnych stosowania jak najostrzejszych środków dyscyplinujących. Co gorsza, nie orientując się w sytuacji swojej armii, dezorientował swoimi meldunkami Naczelnego Wodza (8 IX zameldował o rozbiciu 24 DP i zdziesiątkowaniu 10 BK, co nie odpowiadało rzeczywistości), a podległe sobie oddziały wręcz oczerniał określając je jako zdemoralizowane[4].

18 lutego 1958 roku Prezydent RP August Zaleski powołał go na członka Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[5]. 30 kwietnia 1958 roku w Londynie został wybrany kanclerzem Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[6].

21 listopada 1911 we Lwowie jego żoną została Jadwiga Pawlewska (1888-1971), z którą miał córkę Jadwigę (ur. 1916-1951, po mężu Horoch) i syna (1919-2004)[7][8].

Awanse

  • chorąży rezerwy
  • podporucznik – 1913
  • porucznik – 1914
  • kapitan – 29 września 1914
  • major – 18 stycznia 1915
  • podpułkownik – 1918
  • pułkownik – 22 maja 1920 zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w piechocie, „w grupie byłych Legionów Polskich”, 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 36. lokatą w korpusie oficerów piechoty
  • generał brygady – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 26. lokatą w korpusie generałów
  • generał dywizji – ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 w korpusie generałów

Ordery i odznaczenia

  1. ↑ Rocznik oficerski 1923, s. 83, 143, 395.
  2. ↑ Antoni Czubiński, Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989, s. 184.
  3. ↑ Lwowski klub sportowy "Pogoń" w roku 1937. Lwów: 1937, s. 2.
  4. ↑ Marian Porwit „Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku”, Wyd. Czytelnik Warszawa 1983, tom 2, strona 464-469, 474-477, 481-485
  5. ↑ Dziennik Ustaw RP Nr 2 z 20 lutego 1958 r.
  6. ↑ Dziennik Ustaw RP Nr 4 z 23 maja 1958 r.
  7. ↑ Kazimierz Fabrycy h. Pelikan. sejm-wielki.pl. [dostęp 25 marca 2015].
  8. ↑ Kazimierz Fabrycy. geni.com. [dostęp 25 marca 2015].
  9. ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2973 z 13 maja 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 822
  10. ↑ 22 lipca 1958 „za całokształt długoletniej pracy dla Polski” Dz.U.R.P. z 1958 r. Nr 7. s. 51.
  11. ↑ 11 listopada 1937 „za wybitne zasługi w służbie wojskowej” M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410
  12. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 27 z 29.11.1927
  13. ↑ Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 314)
  14. ↑ 17 marca 1930 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska” M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143
  15. ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-10-23]. (est.).
  16. ↑ Dziennik Personalny Spraw Wojskowych nr 9 z 26.04.1928

Bibliografia

  • T. Jurga, Obrona Polski 1939 r. (opracował W. Strzałkowski); Wyd. PAX 1990 r., s. 765-766.
  • Rocznik Oficerski 1939, Wyd. Kraków 2006 r., s. 4.
  • P. Stawecki, „Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939”, Wyd. Warszawa 1994 r., s. 110-111.
  • „Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945”, Wyd. Koszalin 1997 r., s. 144.
  • Rocznik Oficerski 1928 r. (tam data urodzenia – 7 marca 1888 r., ibid. s. 11).
  • Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Kazimierz Fabrycy. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 24 marca 2015].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kazimierz_Fabrycy&oldid=44698642”