Marian Bartosiński

Marian Bartosiński
	; ppor. 14 pp Marian Bartosiński
	major broni pancernych
Data i miejsce urodzenia	13 maja 1908 ; Wodzisław
Data i miejsce śmierci	29 października 1944 ; Ijpellar, przedmieścia Bredy
	Przebieg służby
Lata służby	1930–1944
Siły zbrojne	Wojsko Polskie; Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	14 pułk piechoty; 4 Batalion Pancerny; 92 Samodzielna Kompania Czołgów Rozpoznawczych; 1 pułk pancerny
Stanowiska	młodszy oficer kompanii piechoty ; dowódca kompanii piechoty; instruktor w kompanii szkolnej; dowódca plutonu w kompanii czołgów; dowódca szwadronu pancernego; I zastępca dowódcy pułku
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa; (kampania wrześniowa); (kampania 1944–1945)
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Marian Leopold Marcin Bartosiński^[a] (ur. 13 maja 1908 w Wodzisławiu, zm. 29 października 1944) – porucznik broni pancernych Wojska Polskiego II RP, major broni pancernych Polskich Sił Zbrojnych, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się w Wodzisławiu, w powiecie jędrzejowskim ówczesnej guberni kieleckiej, jako syn Mariana Kazimierza (ur. 24 maja 1887 r.) i Marii Anny Szczurek (ur. 5 listopada 1875 r.).

W latach 1930–1933 ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi-Komorowie (10. Promocja im. gen. dyw. Kazimierza Fabrycego). Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 9 z 1933 roku) mianowany został na stopień podporucznika w korpusie oficerów piechoty, ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1933 roku i 13. lokatą^[1]^[2]. Zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych (podpisanym w zastępstwie przez gen. dyw Kazimierza Fabrycego) wcielony został do 14 pułku piechoty^[3], stacjonującego we Włocławku. W pułku tym pełnił, między innymi, funkcje: młodszego oficera w 7 kompanii strzeleckiej w III batalionie^[4] oraz młodszego oficera w 5 kompanii strzeleckiej w II batalionie^[5]. Jako podporucznik 14 pułku piechoty zajmował na dzień 5 czerwca 1935 roku 11. lokatę w swoim starszeństwie (była to 130. lokata łączna wśród podporuczników korpusu piechoty)^[6].

Awansowany do stopnia porucznika został ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 roku oraz 107. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[2]. Na dzień 21 września 1936 r. dowodził 4 kompanią w II batalionie 14 pp^[7]. W marcu 1938 roku przebywał na kursie (kurs w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych trwający od 3 listopada 1937 r. do 12 sierpnia 1938 r.), zajmując w tym czasie stanowisko dowódcy plutonu w 3 kompanii strzeleckiej 14 pułku piechoty^[8]. Następnie przeniesiony został do korpusu oficerów broni pancernych^[9].

Na dzień 23 marca 1939 r. pełnił funkcję instruktora w kompanii szkolnej 4 batalionu pancernego^[10], zajmując w tym czasie 8. lokatę wśród poruczników korpusu oficerów broni pancernych w swoim starszeństwie (starszeństwo z dniem 1 stycznia 1936 r.)^[9]. 1 września 1939 r. piastował stanowisko dowódcy 1 plutonu w 92 samodzielnej kompanii czołgów rozpoznawczych^[11], która mobilizowana była przez 4 batalion pancerny i walczyła w ramach Armii „Łódź”^[b].

Uniknął niemieckiej niewoli^[c] i walczył w Polskich Siłach Zbrojnych. Na dzień 7 kwietnia 1944 r. w randze kapitana dowodził 2 szwadronem 1 pułku pancernego, następnie (12.08.1944 r.) objął stanowisko I zastępcy dowódcy tegoż pułku^[12]. W uznaniu wybitnych czynów bojowych i osobistego męstwa, wykazanych w pierwszym okresie walk 1 Dywizji Pancernej – na wschód od rzeki Dives, a w szczególności za boje pod Chambois w miesiącu sierpniu 1944 r. – Naczelny Wódz odznaczył kapitana Bartosińskiego Orderem Wojennym Virtuti Militari kl. 5 (zarządzenie L.dz. 1040/GNW/44 z dnia 25 sierpnia 1944 r., nadanie ogłoszono w Dzienniku Personalnym Naczelnego Wodza i Ministra Obrony Narodowej Nr 4 z dnia 29 września 1944 r.). Rozkazem Naczelnego Wodza (L.dz. 2150/Tjn.Pers.44) z dniem 7 września 1944 r. został mianowany na stopień majora. W dalszym okresie swej służby nadal pełnił funkcję I zastępcy dowódcy 1 pułku pancernego, wchodzącego w skład 10 Brygady Kawalerii Pancernej w 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Poległ w dniu 29 października 1944 r. pod Ijpellar (dzielnica w gminie Breda). Początkowo pochowany na cmentarzu w Merksplas, obecnie spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Lommel (Belgia)^[12].

Rodzina

Marian Bartosiński żonaty był z Danutą Bred-Sznajder (ur. 6 marca 1915, zm. 5 października 2004), z którą miał syna Andrzeja. Związek małżeński zawarli w dniu 27 września 1937 roku.

Awanse

podporucznik (15.8.1933)^[13]
porucznik (1.1.1936)^[2]
kapitan
major (7.9.1944)^[12]

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari^[12]^[14]
Krzyż Walecznych – dwukrotnie (drugi raz pośmiertnie)^[15]
Military Cross (Krzyż Wojskowy) – odznaczenie brytyjskie (pośmiertnie)^[16]
Medal Wojska (pośmiertnie)^[16]

Uwagi

↑ Według niektórych dokumentów jego drugie imię brzmiało Leonard.
↑ Według ustnych relacji pod koniec sierpnia 1939 r. kompania została wcielona do Oddziału Wydzielonego Nr 2 10 Dywizji Piechoty (dowodzonego przez płk. dypl. Jerzego Grobickiego). Jej szlak bojowy wiódł przez Wieruszów, Lututów (gdzie została włączona w skład 1 pułku kawalerii KOP), Sieradz, Łask, okolice Zgierza, Lublin, Chełm, Włodawę – do Ośrodka Zapasowego Broni Pancernych Nr 2 w Łucku. Po wkroczeniu Armii Czerwonej i stoczeniu kilku potyczek, kompania została w dniu 20 września 1939 r. rozwiązana przez jej dowódcę – kpt. Władysława Iwanowskiego.
↑ Według ustnych przekazów po zakończeniu wrześniowych walk stworzył organizację konspiracyjną działającą w okolicach Brześcia nad Bugiem, której struktury weszły w skład Służby Zwycięstwu Polski. W okolicach marca 1940 r. został przerzucony do Francji.

Przypisy

↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 155.
↑ ^a ^b ^c Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 365.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 163.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 289.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 292.
↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 157.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 295.
↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 297.
↑ ^a ^b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 237.
↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 794.
↑ Szubański 2011 ↓, s. 302.
↑ ^a ^b ^c ^d Kryska-Karski 1996 ↓, s. 21.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 156.
↑ Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona przez płk. dypl. Antoniego Grudzińskiego ↓, str. 259.
↑ Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona przez płk. dypl. Antoniego Grudzińskiego ↓, str. 262.
↑ ^a ^b Traces of War ↓.

Bibliografia

Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 5 czerwiec 1935 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1935. [dostęp 2018-02-23].
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Zdzisław Ciesielski: Dzieje 14 Pułku Piechoty w latach 1918–1939. Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2008. ISBN 978-83-7441-937-6.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w wojsku polskim 1935–1939. Warszawa: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 978-83-7188-691-1.
Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
Tadeusz Kryska-Karski: Straty korpusu oficerskiego 1939–1945. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1996. ISBN 0-85065-252-9.
Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2018-02-23].
Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona przez płk. dypl. Antoniego Grudzińskiego. [dostęp 2018-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Traces of War – Bartosiński Marian. [dostęp 2018-02-23].

[1] Według niektórych dokumentów jego drugie imię brzmiało Leonard.

[13] Według ustnych relacji pod koniec sierpnia 1939 r. kompania została wcielona do Oddziału Wydzielonego Nr 2 10 Dywizji Piechoty (dowodzonego przez płk. dypl. Jerzego Grobickiego). Jej szlak bojowy wiódł przez Wieruszów, Lututów (gdzie została włączona w skład 1 pułku kawalerii KOP), Sieradz, Łask, okolice Zgierza, Lublin, Chełm, Włodawę – do Ośrodka Zapasowego Broni Pancernych Nr 2 w Łucku. Po wkroczeniu Armii Czerwonej i stoczeniu kilku potyczek, kompania została w dniu 20 września 1939 r. rozwiązana przez jej dowódcę – kpt. Władysława Iwanowskiego.

[14] Według ustnych przekazów po zakończeniu wrześniowych walk stworzył organizację konspiracyjną działającą w okolicach Brześcia nad Bugiem, której struktury weszły w skład Służby Zwycięstwu Polski. W okolicach marca 1940 r. został przerzucony do Francji.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_9_z_15_VIII_1933,_s._155-2] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 155.

[CITEREFRybkaStepan2003365-3] Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 365.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_9_z_15_VIII_1933,_s._163-4] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 163.

[CITEREFCiesielski2008289-5] Ciesielski 2008 ↓, s. 289.

[CITEREFCiesielski2008292-6] Ciesielski 2008 ↓, s. 292.

[CITEREFLista_starszeństwa_oficerów_zawodowych_piechoty_1935157-7] Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 157.

[CITEREFCiesielski2008295-8] Ciesielski 2008 ↓, s. 295.

[CITEREFCiesielski2008297-9] Ciesielski 2008 ↓, s. 297.

[CITEREFRybkaStepan2006237-10] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 237.

[CITEREFRybkaStepan2006794-11] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 794.

[CITEREFSzubański2011302-12] Szubański 2011 ↓, s. 302.

[CITEREFKryska-Karski199621-15] Kryska-Karski 1996 ↓, s. 21.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_9_z_15_VIII_1933,_s._156-16] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 156.

[CITEREFLista_żołnierzy_odznaczonych_zestawiona_przez_płk._dypl._Antoniego_Grudzińskiegostr._259-17] Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona przez płk. dypl. Antoniego Grudzińskiego ↓, str. 259.

[CITEREFLista_żołnierzy_odznaczonych_zestawiona_przez_płk._dypl._Antoniego_Grudzińskiegostr._262-18] Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona przez płk. dypl. Antoniego Grudzińskiego ↓, str. 262.

[CITEREFTraces_of_War-19] Traces of War ↓.

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[b]

[c]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]