Néstor Kirchner
Néstor Kirchner (2005) | |
Pełne imię i nazwisko |
Néstor Carlos Kirchner Ostoić |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Prezydent Republiki Argentyńskiej | |
Okres |
od 25 maja 2003 |
Przynależność polityczna | |
Pierwsza dama | |
Poprzednik | |
Następca | |
Sekretarz Generalny Unii Narodów Południowoamerykańskich | |
Okres |
od 4 maja 2010 |
Poprzednik |
urząd utworzony |
Następca | |
Odznaczenia | |
Néstor Carlos Kirchner Ostoić (ur. 25 lutego 1950 w Río Gallegos, zm. 27 października 2010 w El Calafate[1]) – argentyński polityk, gubernator prowincji Santa Cruz w latach 1991–2003 i prezydent Argentyny od 25 maja 2003 do 10 grudnia 2007. Sekretarz generalny Unii Narodów Południowoamerykańskich (UNASUR) od 4 maja 2010 do swojej śmierci.
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Río Gallegos. Jego rodzice mieli pochodzenie chorwackie i niemieckie[2]. W latach 70. studiował prawo na Uniwersytecie w La Placie, które ukończył w 1976. Tam też poznał swoją przyszłą żonę Cristinę de Kirchner. Mieli wspólnie syna oraz córkę[3]. Wstąpił do Partii Justycjalistycznej. Był określany jako centro-lewicowy peronista[4]. Ponieważ pochodził z południa kraju zyskał sobie przydomek „pingwin”[2].
Kariera polityczna
[edytuj | edytuj kod]W 1983 roku został urzędnikiem we władzach prowincji, w następnym roku szefem funduszu społecznego, lecz po roku został zwolniony przez gubernatora z powodu sporu o politykę finansową. Incydent stanowił punkt zwrotny w jego karierze. W roku 1987 wygrał, choć z niewielką przewagą, wybory na burmistrza Rio Gallegos, a w 1991 roku został wybrany na gubernatora prowincji Santa Cruz, uzyskiwał też reelekcje w latach 1995 i 1999. Urząd zajmował do 25 maja 2003[5].
Wybory prezydenckie i prezydentura
[edytuj | edytuj kod]W 2003 roku stanął do walki o urząd prezydenta Argentyny. Jego głównym rywalem był Carlos Saúl Menem, prezydent Argentyny w latach 1989–1999. W pierwszej turze wyborów 27 kwietnia 2003 zdobył 22% głosów, przegrywając z Menemem, który uzyskał o 2% głosów więcej. Sondaże przed drugą turą wyborów wskazywały na zdecydowane zwycięstwo Kirchnera (z przewagą kilkudziesięciu procent głosów). W tej sytuacji Menem zdecydował wycofać się z wyborów, co oznaczało automatyczne zwycięstwo dla Kirchnera. 25 maja 2003 r. został uroczyście zaprzysiężony na stanowisku szefa państwa i rządu[6][7].
Prezydenturę objął po kryzysie finansowym i gospodarczym w Argentynie z lat 2001–2002, z powodu którego ze stanowiska zrezygnował prezydent Fernando de la Rúa. Kirchner do grudnia 2003 formalnie kończył jego konstytucyjną kadencję. Jako prezydent nadzorował wyjście kraju z kryzysu. Renegocjował warunki oddłużenia kraju. W 2005 wynegocjował zmianę warunków spłaty 100 mld USD państwowego zadłużenia. W 2006 spłacił 9,8 mld USD długu zaciągniętego w Międzynarodowym Funduszu Walutowym. Doprowadził też do zniesienia amnestii wobec członków junty wojskowej rządzącej Argentyną w latach 1976–1983, oskarżanych o łamanie praw człowieka[7].
W 2007, pomimo wysokiego poparcia społecznego, nie zdecydował ubiegać się o reelekcję. Poparł kandydaturę swojej żony, Cristiny Fernández de Kirchner i wspierał ją w czasie kampanii wyborczej. Po jej zwycięstwie, 10 grudnia 2007 przekazał jej urząd prezydenta[8].
Kariera polityczna po zakończeniu prezydentury
[edytuj | edytuj kod]Po zakończeniu kadencji prezydenckiej Néstor Kirchner do czerwca 2009 zachował stanowisko przewodniczącego Partii Justycjalistycznej[9]. Pełnił funkcję doradcy prezydent Fernández de Kirchner i miał duży wpływ na politykę rządu swojej żony. Był uważany za kandydata Partii Justycjalistycznej w wyborach prezydenckich w 2011[7]. W wyborach parlamentarnych w czerwcu 2009 zdobył mandat deputowanego do Izby Deputowanych w prowincji Buenos Aires, który objął 3 grudnia 2009 i pełnił do chwili śmierci[2].
4 maja 2010 objął urząd pierwszego w historii sekretarza generalnego Unii Narodów Południowoamerykańskich (UNASUR). Na stanowisku tym zaangażował się w rozwiązywanie regionalnych konfliktów politycznych, m.in. sporu dyplomatycznego między Kolumbią a Wenezuelą w sierpniu 2010 oraz kryzysu w Ekwadorze we wrześniu 2010[5][10][11].
Śmierć
[edytuj | edytuj kod]Zmarł nieoczekiwanie we wczesnych godzinach porannych 27 października 2010 w szpitalu w El Calafate na południu kraju, gdzie spędzał czas razem z żoną w letniej posiadłości rodzinnej. Przyczyną zgonu był atak serca[12]. Kirchner cierpiał na dolegliwości zdrowotne od czasu zakończenia swej prezydentury. W 2010 przeszedł dwie poważne operacje. W lutym 2010 usunięto mu blokadę w tętnicy szyjnej, natomiast we wrześniu 2010 przeszedł zabieg angioplastyki kończyn[5][4].
28 października 2010 jego ciało zostało przetransportowane do Buenos Aires i wystawione na widok publiczny w pałacu prezydenckim Casa Rosada. W kraju prezydent Cristina Fernández de Kirchner ogłosiła 3-dniową żałobę narodową. Trzydniowa żałoba narodowa ogłoszona została również w Brazylii (Luiz Inácio Lula da Silva) i Wenezueli (Hugo Chávez)[13][3]. Żałobę narodową ogłoszono także w Paragwaju, Urugwaju, Chile, Kolumbii i Peru[14]. Ponadto UNASUR ogłosiła trzy dni „żałoby południowoamerykańskiej” we wszystkich państwach członkowskich[15]. Oddać cześć zmarłemu przybyło do Buenos Aires 8 prezydentów Ameryki Południowej (wszyscy z wyjątkiem prezydentów Gujany, Peru i Surinamu)[14]. Néstor Kirchner został pochowany 29 października 2010 w rodzinnym mieście Río Gallegos[16].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W 2016 roku na cześć Néstora Kirchnera nazwano znaleziony w Argentynie nowy rodzaj owadów Kirchnerala[17].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c tbe: Zmarł były prezydent Argentyny Nestor Kirchner. [w:] PAP [on-line]. Wirtualna Polska, 27 października 2010. [dostęp 2010-10-27].
- ↑ a b c Legacy of leader who brought Argentina out of crisis. BBC News, 27 października 2010. [dostęp 2010-10-29]. (ang.).
- ↑ a b Argentines mourn former President Nestor Kirchner. BBC News, 28 października 2010. [dostęp 2010-10-29]. (ang.).
- ↑ a b Argentine former president Nestor Kirchner dies. Reuters, 27 października 2010. [dostęp 2010-10-27]. (ang.).
- ↑ a b c Former Argentine President Nestor Kirchner dies. BBC News, 27 października 2010. [dostęp 2010-10-27]. (ang.).
- ↑ Election profile for Argentina. ElectionGuide.org. [dostęp 2010-10-27]. (ang.).
- ↑ a b c Obituary: Former Argentine President Nestor Kirchner. BBC News, 27 października 2010. [dostęp 2010-10-27]. (ang.).
- ↑ Argentina’s first lady wins poll. BBC News, 30 października 2007. [dostęp 2010-10-27]. (ang.).
- ↑ Gearing Up for the Presidential Race. ipsnews.net, 30 czerwca 2009. [dostęp 2010-10-27]. (ang.).
- ↑ Kirchner to head Americas bloc. english.aljazeera.net, 5 maja 2010. [dostęp 2010-10-27]. (ang.).
- ↑ Kirchner: “We Latin Americans have proved we can solve our own problems”. english.telam.com.ar, 11 sierpnia 2010. [dostęp 2010-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-31)]. (ang.).
- ↑ Zmarł Nestor Kirchner. „To była nagła śmierć”.
- ↑ Argentina’s powerful ex-president Kirchner dies. Reuters, 27 października 2010. [dostęp 2010-10-29]. (ang.).
- ↑ a b Kirchner: Argentina llora y 7 países decretan duelo. Opinion.com.bo, 27 października 2010. [dostęp 2010-10-30]. (hiszp.).
- ↑ Unasur declaró tres días duelo sudamericano por la muerte de Kirchner. ambitio.com, 28 października 2010. [dostęp 2010-10-30]. (hiszp.).
- ↑ Argentina buries former leader Nestor Kirchner. BBC News, 30 października 2010. [dostęp 2010-10-30]. (ang.).
- ↑ J.F. Petrulevicius, P.R. Gutiérrez. New basal Odonatoptera (Insecta) from the lower Carboniferous (Serpukhovian) of Argentina. „Arquivos Entomolóxicos”. 16, s. 341-358, 2016. ISSN 1989-6581.