Obywatelski Komitet Obrony Przeciwgazowej

Obywatelski Komitet Obrony Przeciwgazowej (OKOP) – stowarzyszenie, którego głównym celem było wybudowanie gmachu dla Instytutu Badawczego Broni Chemicznej z zebranych funduszy społecznych.

Komitet założycielski

Ignacy Mościcki

Władysław Rabski

Komitet założycielski OKOP powstał w lipcu 1922 w Warszawie a w jego skład weszli:

• prof. Ignacy Mościcki
• dr Zenon Martynowicz
• inż. Władysław Szaynok
• inż. Jan Zagleniczny
• Bogusław Herse
• dr Władysław Rabski
• inż. Władysław Kiślański
• płk Adolf Małyszko
• inż. Eugeniusz Berger
• dr Bogdan Deryng

Historia

22 września 1922 na pierwszym posiedzeniu OKOP przyjęto jego statut oraz regulamin powoływania komitetów miejscowych.

Prezesem OKOP został inż. Jan Zagleniczny zaś jego zastępcą płk Adolf Małyszko.

Z powodu niewystarczających funduszy nie udało się zbudować nowej siedziby. 15 grudnia 1924 OKOP podjął uchwałę w sprawie reorganizacji i zmiany nazwy na Towarzystwo Obrony Przeciwgazowej (TOP).

Oddziały OKOP

W roku 1923 funkcjonowały następujące oddziały OKOP (w nawiasach podani są ich prezesi)

• Będzin (Jan Misiorski)
• Białystok (woj. Stefan Popielawski)
• Biłgoraj (płk Wiktor Aleksander Pogorzelski)
• Ciechanów
• Częstochowa (ks. dziekan Wróblewski)
• Dobrzejewice (Wacław Konczalski)
• Gołcza (ks. Kruszyński)
• Grodno (J. Biegański)
• Grudziądz (dr Jan Sujkowski)
• Igołomia
• Iwanowice (ks. Władysław Durmasiewicz)
• Jabłonna (płk Marian Kozłowski)
• Jarosław (starosta Edmund Prezentkiewicz)
• Juchnowiec (Feliks Rypiński)
• Kacice
• Konin (starosta J. Augustowski)
• Kopalnia „Saturn” (E. Jankowski)
• Kopalnia „Niwka” (Emil Winter)
• Końskie (inż. S. Malanowicz)
• Kowal
• Kozienice (A. Dukalski)
• Knurów (inż. Czesław Jakubowicz)
• Leszno (dr Berkan)
• Lipno (Zygmunt Uzarowicz)
• Lublin (woj. Moskalewski)
• Łask
• Łomża (gen. Stanisław Suryn)
• Łódź (inż. Stawiski)
• Łuków (starosta M. Słomiński)
• Michałowice (w organizacji)
• Miechów
• Nasielsk
• Opatów (Zygmunt Leszczyński)
• Ostrowiec (inż. Zygmunt Widera)
• Ostrów Mazowiecka (starosta Władysław Dąbrowski)
• Pińsk (Stanisław Tomaszewicz)
• Pleszew (Franciszek Klasa)
• Płock (S. Będowski)
• Poznań (prezydent miast dr Cyryl Ratajski)
• Racławice (Włodzimierz Łącki)
• Radom (inż. Władysław Krzyżanowski)
• Rokitno (mjr Stanisław Babeńskowski)
• Rypin (Antonina Gniazdowska)
• Sieradz (ppłk Wiktor Rostocki)
• Skierniewice (Wacław Górski)
• Słomniki (w organizacji)
• Sochocin (ks. Franciszek Wojewódzki)
• Starachowice (inż. B. Rafalski)
• Starogard
• Szydłowiec (ks. M. Stankowski)
• Tczew (K. Antonowicz)
• Tczyca (Wojciech Kula)
• Tomaszów Lubelski (Michał Hertz)
• Włocławek (inż. A. Olszanowski)
• Włodzimierz Wołyński (Horodyski)
• Zduńska Wola

Przekształcenia

Obywatelski Komitet Obrony Przeciwgazowej (1922-1924) → Towarzystwo Obrony Przeciwgazowej (1924-1928) → Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (1928-1939)

Bibliografia

• Materiały Centralnego Archiwum Wojskowego.