Sojuz T-3

Sojuz T-3
	Dane misji
Indeks COSPAR	1980-94A
Zaangażowani	ZSRR
	Pojazd
Statek kosmiczny	Sojuz 7K-ST
Masa pojazdu	6850 kg
Rakieta nośna	Sojuz U
	Załoga
	; Znaczek upamiętniający lot Sojuza T-3
Załoga	Leonid Kizim (1); Oleg Makarow (4); Giennadij Striekałow (1)
	Start
Miejsce startu	Bajkonur, Kazachstan
Początek misji	27 listopada 1980 (14:18:28 UTC)
	Orbita okołoziemska
Apogeum	251 km
Perygeum	200 km
Okres orbitalny	88,7 min
Inklinacja orbity	51,61°
	Lądowanie
Miejsce lądowania	130 km E od Dżezkazganu
Lądowanie	10 grudnia 1980 (9:26:10 UTC)
Czas trwania misji	12 d, 19 h, 7 min, 42 s.
Liczba okrążeń Ziemi	204

Sojuz T-3 – radziecka trzynasta załogowa misja kosmiczna na stację Salut 6. Kod wywoławczy «Маяк» – (Majak – Latarnia). Drugi załogowy lot i pierwszy z udziałem trzech kosmonautów trzymiejscowej kapsuły Sojuza T. Celem misji była renowacja stacji Salut 6 i testy pojazdu.

Załoga[edytuj | edytuj kod]

Start[edytuj | edytuj kod]

ppłk Leonid Kizim (1) dowódca – ZSRR
Oleg Makarow (4) inżynier pokładowy-lotnik kosmonauta – ZSRR
Giennadij Striekałow (1) kosmonauta badacz – ZSRR

Dublerzy[edytuj | edytuj kod]

Wasilij Łazariew (3) – ZSRR
Wiktor Sawinych (1) – ZSRR
Walerij Polakow (1) – ZSRR

Lądowanie[edytuj | edytuj kod]

Leonid Kizim (1) – ZSRR
Oleg Makarow (4) – ZSRR
Giennadij Striekałow (1) – ZSRR

Przebieg misji[edytuj | edytuj kod]

Był to pierwszy lot trzyosobowej załoga od czasu katastrofy Sojuza 11 w 1971 r. Statek połączył się ze stacją Salut w półtora miesiąca po opuszczeniu jej przez Leonida Popowa i Walerego Riumina^[1]. Kosmonauci podczas krótkiego pobytu na stacji zrealizowali eksperymenty metalurgiczne i biologiczne. Program biologiczny, realizowany przez załogę Sojuza T-3, składał się z dwóch części: badania wszystkich stadiów rozwoju roślin wyższych w warunkach nieważkości oraz zagadnień realizacji uprawy roślin poza Ziemią. W ramach doświadczeń biologicznych umieścili na specjalnym podłożu, pod sztucznym słońcem, pewien gatunek trawy. Były to kolejne sadzonki. Poprzednie, po rozwinięciu się, zakwitły podczas ekspedycji Leonida Popowa i Walerija Riumina. Kontynuowali również eksperymenty technologiczne, korzystając z urządzeń Spław 01 i Kristałł. Rozpoczęli próbną produkcję materiałów półprzewodnikowych. Prócz tego Makarow i Striekałow wykonali zdjęcia holograficzne przebiegu procesu rozpuszczania kryształów soli w wodzie^[1].
Większość ich pobytu upłynęła jednak na konserwacji i badaniu systemów stacji. 2 grudnia ocenili warunki życia na stacji i rozpoczęli prace nad jej systemem kontroli termicznej. Zainstalowali również nowy, czteropompowy system hydrauliczny. 4 grudnia wymienili elektronikę systemów telemetrycznych stacji. 5 grudnia dokonali napraw wadliwego systemu elektrycznego. Wykonano także naprawy systemu pomiaru czasu w pokładowym systemie sterowania i wymieniono jednostkę zasilającą sprężarkę w systemie pompowania paliwa. Do tych prac wykorzystali urządzenia i materiały dostarczone w statku Progress 11 połączonym z Salutem od 30 września 1980, a także we własnym Sojuzie^[1]. Czwarta stała załoga stacji doradzała kosmonautom z centrum kontroli lotów. 8 grudnia Progress 11 wyniósł stację na wyższą orbitę. 10 grudnia kapsuła z kosmonautami odłączyła się od stacji Salut 6 powróciła na Ziemię lądując w rejonie Dżezkazganu. Pobyt kosmonautów w kosmosie trwał 12 dni 19 godzin i 14 minut^[1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d Sojuz T 3 - nowy wkład astronautyki radzieckiej w rozwój lotów załogowych. „Astronautyka”. 113 (1), s. 1-2, 1981. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. ISSN 0004-623X.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Mark Wade: Salyut 6 EO-5. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2014-12-03]. (ang.).
Sojuz T-3 na stronie Spacefacts (ang.)
Lot Sojuza T-3 do Saluta 6 (ang.)

[Sojuz-1] Sojuz T 3 - nowy wkład astronautyki radzieckiej w rozwój lotów załogowych. „Astronautyka”. 113 (1), s. 1-2, 1981. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. ISSN 0004-623X.

[1]

Sojuz 7K-OK (1966–1971)	1 2a 3 4 5 6 7 8 9
Sojuz 7KT-OK (1971)	10 11
Sojuz 7K-T (1973–1981)	12 13 14 15 17 18a† 18 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
Sojuz 7K-TM (1975–1976)	16 19 22
Sojuz-T (1976–1986)	T-2 T-3 T-4 T-5 T-6 T-7 T-8 T-9 T-10-1† T-10 T-11 T-12 T-13 T-14 T-15
Sojuz-TM (1986–2003)	TM-2 TM-3 TM-4 TM-5 TM-6 TM-7 TM-8 TM-9 TM-10 TM-11 TM-12 TM-13 TM-14 TM-15 TM-16 TM-17 TM-18 TM-19 TM-20 TM-21 TM-22 TM-23 TM-24 TM-25 TM-26 TM-27 TM-28 TM-29 TM-30 TM-31 TM-32 TM-33 TM-34
Sojuz-TMA (2003–2012)	TMA-1 TMA-2 TMA-3 TMA-4 TMA-5 TMA-6 TMA-7 TMA-8 TMA-9 TMA-10 TMA-11 TMA-12 TMA-13 TMA-14 TMA-15 TMA-16 TMA-17 TMA-18 TMA-19 TMA-20 TMA-21 TMA-22
Sojuz-TMA-M (2010–2016)	TMA-01M TMA-02M TMA-03M TMA-04M TMA-05M TMA-06M TMA-07M TMA-08M TMA-09M TMA-10M TMA-11M TMA-12M TMA-13M TMA-14M TMA-15M TMA-16M TMA-17M TMA-18M TMA-19M TMA-20M
Sojuz-MS (2016–trwa)	MS-01 MS-02 MS-03 MS-04 MS-05 MS-06 MS-07 MS-08 MS-09 MS-10† MS-11 MS-12 MS-13 MS-15 MS-16 MS-17 MS-18 MS-19 MS-20 MS-21 MS-22 MS-23 MS-24 MS-25
Loty planowane	MS-26 MS-27
Loty bezzałogowe	Kosmos 133 Kosmos 140 Kosmos 186 Kosmos 188 Kosmos 212 Kosmos 213 Kosmos 238 Sojuz 2 Kosmos 379 Kosmos 398 Kosmos 434 Kosmos 496 Kosmos 573 Kosmos 613 Kosmos 638 Kosmos 656 Kosmos 670 Kosmos 672 Kosmos 772 Sojuz 20 Kosmos 869 Kosmos 1001 Kosmos 1074 Sojuz T-1 Sojuz TM-1 Sojuz MS-14
Rakiety nośne	Sojuz (1966–1975) Sojuz-U (1973–2017) Sojuz-U2 (1985–1995) Sojuz-FG (2002–2019) Sojuz 2 (2004 – dziś)