Lekarz weterynarii

Lekarz weterynarii (pot. weterynarz) – przedstawiciel jednej z trzech nauk lekarskich (obok medycyny i stomatologii). W Polsce tytuł zawodowy lekarza weterynarii posiadają osoby, które ukończyły jednolite studia magisterskie na kierunku weterynaria^[1]. Prawo do wykonywania zawodu lekarza weterynarii w Polsce nadaje okręgowa izba lekarsko-weterynaryjna. Lekarze weterynarii mają uprawnienia m.in. do badania i leczenia zwierząt oraz do kontroli środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego^[2].

Zadania lekarza weterynarii

Do uprawnień lekarza weterynarii należy:

badanie stanu zdrowia zwierząt
rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie chorób zwierząt
leczenie zwierząt
udzielanie porad i konsultacji
pielęgnacja zwierząt
wydawanie opinii i orzeczeń
wykonywanie czynności związanych z określeniem zdolności rozrodczych zwierząt i ich zaburzeń oraz biotechniką rozrodu
wykonywanie detalicznego obrotu produktami leczniczymi weterynaryjnymi, paszami leczniczymi oraz wyrobami medycznymi przeznaczonymi dla zwierząt, na zasadach określonych w odrębnych przepisach
wypisywanie recept lekarskich na leki gotowe, apteczne czy też leki recepturowe przeznaczone dla zwierząt
wykonywanie badań laboratoryjnych i innych badań diagnostycznych
usypianie zwierząt, jeśli uzna, że choroba, na którą zwierzę cierpi, jest nieuleczalna, bądź uleczenie jej będzie dla zwierzęcia zbyt dużym cierpieniem.

Aby wykonywać pracę lekarza weterynarii, trzeba oprócz ukończonych studiów wyższych na danym kierunku, uzyskać prawo wykonywania zawodu, które na wniosek zainteresowanego wydaje właściwa dla miejsca zamieszkania okręgowa rada lekarsko-weterynaryjna. W Polsce zawód lekarza weterynarii podlega ustawie o zawodzie lekarza weterynarii^[2].

W pracy lekarza weterynarii, oprócz wiedzy zdobytej na studiach, ważne są odpowiednie predyspozycje osobowościowe, zwłaszcza u lekarzy zajmujących się leczeniem małych zwierząt domowych, jak psy i koty. Praca w zakładach leczniczych dla zwierząt związana jest z dużym kontaktem z właścicielami zwierząt, którzy muszą zaufać weterynarzowi i współpracować z nim podczas leczenia zwierzęcia.

Tekst Przyrzeczenia Lekarza Weterynarii

Jest to tekst będący integralną częścią Kodeksu Etyki Lekarza Weterynarii.

Treść przysięgi: „Jako lekarz weterynarii przyrzekam, że w zgodzie z mym powołaniem, w trakcie pełnienia obowiązków zawodowych będę postępował sumiennie i zgodnie z aktualną wiedzą weterynaryjną, strzegł godności zawodu, przyczyniał się w miarę możliwości do postępu nauk weterynaryjnych, a także wykonywał obowiązki wynikające z przepisów prawa oraz zasad Kodeksu Etyki Lekarza Weterynarii.”

Historia zawodu

Za pierwszego w historii lekarza weterynarii uważa się Urlugaledinna, wymienianego w zapiskach sprzed 3000 p.n.e. z Mezopotamii jako osoby leczącej zwierzęta. Kolejnych przełomów w tej dziedzinie dokonywali również i pionierzy medycyny – jak Hipokrates, czy filozofowie jak Arystoteles, czy też wynalazcy jak John Boyd Dunlop. Pierwsza lecznica dla zwierząt powstała w III w. p.n.e. w Indiach za panowania króla Aśoki. Przełomowymi były również średniowieczne dzieła: Canon medicinae Avicenny czy Anatomia del cavallo Carlo Ruiniego.

Najstarszą książką weterynaryjną w języku polskim jest Sprawa a lekarstwa końskie przez Conrada, królewskiego kowala, doświadczone: nowo s pilnosczią przełożone, a najpierwej o poznaniu konia (wyd. Florian Ungler, Kraków, 1532), prawdopodobnie przetłumaczona z języka czeskiego^[3]^[4].

Pierwszą kobietą lekarzem weterynarii w Polsce była Helena Jurgielewicz.

Za patrona lekarzy weterynarii uważany jest w Polsce św. Eligiusz.

Kształcenie lekarzy weterynarii w Polsce

Medycyna weterynaryjna nauczana jest w Polsce wyłącznie w formie studiów jednolitych trwających 5,5 roku (wyjątek od Deklaracji Bolońskiej), które kończą się nadaniem tytułu lekarza weterynarii (równorzędnego z tytułem zawodowym magistra). Uprawnienia do kształcenia lekarzy weterynarii posiadają uczelnie:


Uczelnia	Wydział lub Instytut	Uwagi
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie	Wydział Medycyny Weterynaryjnej
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie	Wydział Medycyny Weterynaryjnej
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie	Wydział Medycyny Weterynaryjnej
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu	Wydział Medycyny Weterynaryjnej
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu	Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach
Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie	Uniwersyteckie Centrum Medycyny Weterynaryjnej
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu	Instytut Medycyny Weterynaryjnej^[5]^[6]

Specjalizacje lekarsko-weterynaryjne

Tytuł specjalisty w danej dziedzinie weterynarii nadaje się lekarzowi weterynarii, który:

wykonywał przez co najmniej dwa lata zawód lekarza weterynarii,
ukończył szkolenie specjalizacyjne według programu ustalonego dla danej specjalności,
zdał egzamin specjalizacyjny.

Specjalizację przyznaje Komisja do Spraw Specjalizacji Lekarzy Weterynarii

Obecnie specjalizacje weterynaryjne prowadzone są przez:

Dziedziny, z których lekarz weterynarii może otrzymać specjalizację^[7]:

Choroby przeżuwaczy
Choroby koni
Choroby trzody chlewnej
Choroby psów i kotów
Choroby drobiu
Choroby zwierząt futerkowych
Użytkowanie i patologia zwierząt laboratoryjnych
Choroby ryb
Choroby owadów użytkowych
Choroby zwierząt nieudomowionych
Rozród zwierząt
Chirurgia weterynaryjna
Radiologia weterynaryjna
Prewencja weterynaryjna i higiena pasz
Higiena zwierząt rzeźnych i żywności pochodzenia zwierzęcego
Weterynaryjna diagnostyka laboratoryjna
Epizootiologia i administracja weterynaryjna
Choroby ptaków ozdobnych i gołębi
Dobrostan zwierząt

Zobacz też

Przypisy

↑ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów (Dz.U. z 2023 r. poz. 2787).
↑ ^a ^b Ustawa z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 154).
↑ „Sprawa a lekarstwa końskie przez Conrada, królewskiego kowala, doświadczone”.
↑ Muzeum Weterynarii w Ciechanowcu, Muzealnictwo, 1984, t. 28/29, s. 19–26.
↑ Ruszyło Centrum Weterynarii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Radio Gra Toruń. [dostęp 2017-11-06].
↑ Instytut Medycyny Weterynaryjnej – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.vet.umk.pl [dostęp 2019-10-05] (pol.).
↑ PIWet – KSLW [online], kslw.piwet.pulawy.pl [dostęp 2022-04-09] .

Linki zewnętrzne

[tytul-1] Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów (Dz.U. z 2023 r. poz. 2787).

[zawod-2] Ustawa z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 154).

[akademicka-detale-40133-3] „Sprawa a lekarstwa końskie przez Conrada, królewskiego kowala, doświadczone”.

[bazhum.muzhp--4] Muzeum Weterynarii w Ciechanowcu, Muzealnictwo, 1984, t. 28/29, s. 19–26.

[Ruszyło_Centrum_Weterynarii-5] Ruszyło Centrum Weterynarii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Radio Gra Toruń. [dostęp 2017-11-06].

[Instytut_Medycyny_Weterynaryjnej-6] Instytut Medycyny Weterynaryjnej – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.vet.umk.pl [dostęp 2019-10-05] (pol.).

[PIWet_KSLW-7] PIWet – KSLW [online], kslw.piwet.pulawy.pl [dostęp 2022-04-09] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]