Władysławów (powiat turecki): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Znaczniki: VisualEditor gettingstarted edit |
m poprawa linków do przek., WP:SK, teryt, WP:SK |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|wsi w woj. wielkopolskim|[[Władysławów|inne miejscowości o tej samej nazwie]]}} |
|||
{{Wieś infobox |
{{Wieś infobox |
||
|nazwa = Władysławów |
|nazwa = Władysławów |
||
|rodzaj miejscowości = [[wieś]] |
|||
|herb wsi = POL_gmina_Władysławów_COA.svg |
|herb wsi = POL_gmina_Władysławów_COA.svg |
||
|flaga wsi = |
|flaga wsi = |
||
|herb artykuł = Herb gminy Władysławów |
|herb artykuł = Herb gminy Władysławów |
||
|dopełniacz wsi = Władysławowa |
|dopełniacz wsi = Władysławowa |
||
|zdjęcie = |
|zdjęcie = |
||
|opis zdjęcia = |
|opis zdjęcia = |
||
|województwo = [[Województwo wielkopolskie|wielkopolskie]] |
|województwo = [[Województwo wielkopolskie|wielkopolskie]] |
||
|powiat = [[Powiat turecki|turecki]] |
|powiat = [[Powiat turecki|turecki]] |
||
|gmina = [[Władysławów (gmina)|Władysławów]] |
|gmina = [[Władysławów (gmina)|Władysławów]] |
||
|sołectwo = |
|sołectwo = |
||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
|liczba ludności = 1625 |
|liczba ludności = 1625 |
||
|rok = 2005 |
|rok = 2005 |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
|tablice rejestracyjne = PTU |
|tablice rejestracyjne = PTU |
||
|SIMC = 0301210 |
|SIMC = 0301210 |
||
|mapa wsi = |
|mapa wsi = |
||
|stopniN = 52 |minutN = 06 |sekundN = 12 |
|stopniN = 52 |minutN = 06 |sekundN = 12 |
||
|stopniE = 18 |minutE = 28 |sekundE = 27 |
|stopniE = 18 |minutE = 28 |sekundE = 27 |
||
|kod mapy = PL-WP |
|kod mapy = PL-WP |
||
|commons = |
|commons = |
||
|wikisłownik = |
|wikisłownik = |
||
|www = http://www.wladyslawow.pl |
|www = http://www.wladyslawow.pl |
||
}} |
}} |
||
'''Władysławów''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] (1727-1870 i 1919-34 miasto) położona w [[województwo wielkopolskie|województwie wielkopolskim]], w [[powiat turecki|powiecie tureckim]], w [[Władysławów (gmina)|gminie Władysławów]]. |
'''Władysławów''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] (1727-1870 i 1919-34 miasto) położona w [[województwo wielkopolskie|województwie wielkopolskim]], w [[powiat turecki|powiecie tureckim]], w [[Władysławów (gmina)|gminie Władysławów]]<ref name=teryt>{{cytuj stronę |url = http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=W%C5%82adys%C5%82aw%C3%B3w&level=miejsc&wojewodztwo=2220&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true |autor = Główny Urząd Statystyczny |tytuł = Rejestr TERYT |data dostępu = 2014-03-03}}</ref>. |
||
Wieś położona jest wśród Pagórków Złotogórskich, będących północną częścią Wysoczyzny Tureckiej. Leży 10 kilometrów na północ od [[Turek|Turku]], pośrodku trójkąta miast [[Konin]]-[[Koło (województwo wielkopolskie)|Koło]]-[[Turek]]. |
Wieś położona jest wśród Pagórków Złotogórskich, będących północną częścią Wysoczyzny Tureckiej. Leży 10 kilometrów na północ od [[Turek|Turku]], pośrodku trójkąta miast [[Konin]]-[[Koło (województwo wielkopolskie)|Koło]]-[[Turek]]. |
||
Linia 35: | Linia 35: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Dawne miasto szlacheckie lokowane było na prawie miejskim w |
Dawne miasto szlacheckie lokowane było na prawie miejskim w 1727 roku przez Władysława Jana Kretkowskiego, wojewodę [[Chełmno|chełmińskiego]]. Od 1728 roku Władysławów był w posiadaniu rodu Gurowskich. |
||
Podstawą rozwoju Władysławowa było tkactwo. Pierwsza wzmianka o istnieniu cechu tkackiego pochodzi z |
Podstawą rozwoju Władysławowa było tkactwo. Pierwsza wzmianka o istnieniu cechu tkackiego pochodzi z 1738 roku. Osiedlili się tutaj wówczas tkacze z [[Czechy|Czech]] i [[Saksonia|Saksonii]]. |
||
Po [[II rozbiór Polski| |
Po [[II rozbiór Polski|II rozbiorze Polski]], miasto przeszło do [[zabór pruski|zaboru pruskiego]], licząc około 520 mieszkańców i 72 domostwa. Mieszkańcy Władysławowa utrzymywali się głównie z rzemiosła, które obejmowało blisko 35 warsztatów. |
||
Od 1807 roku miasto włączono w skład [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]], zaś od 1815 roku wchodziło w skład [[Królestwo |
Od 1807 roku miasto włączono w skład [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]], zaś od 1815 roku wchodziło w skład [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]]. W XIX wieku rozwinęła się tu produkcja bryczek i wozów. |
||
W 1870 roku Władysławów stracił prawa miejskie w wyniki reformy administracyjnej przeprowadzonej w [[Imperium Rosyjskie|Rosji]]. Prawa miejskie Władysławów odzyskał w 1919 roku |
W 1870 roku Władysławów stracił prawa miejskie w wyniki reformy administracyjnej przeprowadzonej w [[Imperium Rosyjskie|Rosji]]. Prawa miejskie Władysławów odzyskał w 1919 roku<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1919|numer=13|pozycja=140}}.</ref>, lecz utracił je ponownie w 1934 roku<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1934|numer=47|pozycja=403}}.</ref>. |
||
[[Podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość należała administracyjnie do [[województwo konińskie|województwa konińskiego]]. |
[[Podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość należała administracyjnie do [[województwo konińskie|województwa konińskiego]]. |
||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | W miejscowości zachował się |
||
⚫ | |||
Po przeciwległej stronie rynku w czterdziestą rocznicę wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], w 1979 roku, ustawiony został głaz narzutowy, upamiętniający poległych i pomordowanych w latach 1939-1945. |
Po przeciwległej stronie rynku w czterdziestą rocznicę wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], w 1979 roku, ustawiony został głaz narzutowy, upamiętniający poległych i pomordowanych w latach 1939-1945. |
||
W eklektycznym budynku dawnego kościoła ewangelickiego z drugiej połowy |
W eklektycznym budynku dawnego kościoła ewangelickiego z drugiej połowy XIX wieku mieści się obecnie Gminny Ośrodek Kultury. |
||
== Sport == |
== Sport == |
||
⚫ | W miejscowości działa, założony w 1977 roku, Gminny Ludowy Klub Sportowy '''Znicz Władysławów''', którego sekcja piłkarska uczestniczyła w rozgrywkach ligowych w latach 1977-1988 i po reaktywacji w latach 1998-2013. W sezonach 2008/09 – 20012/13 zespół występował w konińskiej [[klasa okręgowa|klasie okręgowej]]. |
||
⚫ | W miejscowości działa, założony w 1977 roku, Gminny Ludowy Klub Sportowy '''Znicz Władysławów''', którego sekcja piłkarska uczestniczyła w rozgrywkach ligowych w latach 1977-1988 i po reaktywacji w latach 1998-2013. W sezonach 2008/09 |
||
== Ludzie związani z Władysławowem == |
== Ludzie związani z Władysławowem == |
||
* teolog, profesor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie [[Oskar Bartel]] |
* teolog, profesor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie [[Oskar Bartel]] |
||
* pastor ewangelicki, muzyk [[Henryk Leopold Bartsch]] |
* pastor ewangelicki, muzyk [[Henryk Leopold Bartsch]] |
||
Linia 71: | Linia 68: | ||
* poseł, właściciel ziemski, działacz [[Wawrzyniec Sielski]] |
* poseł, właściciel ziemski, działacz [[Wawrzyniec Sielski]] |
||
* pastor ewangelicki [[Ryszard Trenkler]] |
* pastor ewangelicki [[Ryszard Trenkler]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* ''Ziemia konińska – przewodnik turystyczny'', Piotr Maluśkiewicz, Konin 1997, ISBN 83-86139-28-5. |
|||
* '' |
* ''Konin, Turek, Dobra, Golina, Rychwał, Tuliszków oraz okolice – przewodnik turystyczny'', Andrzej Czesław Nowak, Poznań 1987, ISBN 83-85034-04-8. |
||
* ''Konin, Turek, Dobra, Golina, Rychwał, Tuliszków oraz okolice - przewodnik turystyczny'', Andrzej Czesław Nowak, [[Poznań]] [[1987]], ISBN 83-85034-04-8 |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Herb gminy Władysławów]] |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 13:40, 3 mar 2014
wieś | |
Państwo | wielkopolskie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2005) |
1625 |
Strefa numeracyjna |
(+48) 63 |
Kod pocztowy |
62-710 |
Tablice rejestracyjne |
PTU |
SIMC |
0301210 |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport} | |
Strona internetowa |
Władysławów – wieś w Polsce (1727-1870 i 1919-34 miasto) położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Władysławów[1].
Wieś położona jest wśród Pagórków Złotogórskich, będących północną częścią Wysoczyzny Tureckiej. Leży 10 kilometrów na północ od Turku, pośrodku trójkąta miast Konin-Koło-Turek.
Miejscowość jest siedzibą gminy Władysławów.
Historia
Dawne miasto szlacheckie lokowane było na prawie miejskim w 1727 roku przez Władysława Jana Kretkowskiego, wojewodę chełmińskiego. Od 1728 roku Władysławów był w posiadaniu rodu Gurowskich.
Podstawą rozwoju Władysławowa było tkactwo. Pierwsza wzmianka o istnieniu cechu tkackiego pochodzi z 1738 roku. Osiedlili się tutaj wówczas tkacze z Czech i Saksonii.
Po II rozbiorze Polski, miasto przeszło do zaboru pruskiego, licząc około 520 mieszkańców i 72 domostwa. Mieszkańcy Władysławowa utrzymywali się głównie z rzemiosła, które obejmowało blisko 35 warsztatów.
Od 1807 roku miasto włączono w skład Księstwa Warszawskiego, zaś od 1815 roku wchodziło w skład Królestwa Polskiego. W XIX wieku rozwinęła się tu produkcja bryczek i wozów.
W 1870 roku Władysławów stracił prawa miejskie w wyniki reformy administracyjnej przeprowadzonej w Rosji. Prawa miejskie Władysławów odzyskał w 1919 roku[2], lecz utracił je ponownie w 1934 roku[3].
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa konińskiego.
Zabytki
W miejscowości zachował się XVIII-wieczny układ zabudowy. Interesujący zespół zabytków tworzą dawne domki tkaczy z przełomu XVIII i XIX wieku. Są to murowane budynki parterowe, kryte dachami naczółkowymi lub czterospadowymi. W niektórych zachowały się przelotowe sienie.
Na rynku wznosi się rokokowa figura świętego Jana Nepomucena z płaskorzeźbami świętych na cokole, pochodząca z 1751 roku.
Po przeciwległej stronie rynku w czterdziestą rocznicę wybuchu II wojny światowej, w 1979 roku, ustawiony został głaz narzutowy, upamiętniający poległych i pomordowanych w latach 1939-1945.
W eklektycznym budynku dawnego kościoła ewangelickiego z drugiej połowy XIX wieku mieści się obecnie Gminny Ośrodek Kultury.
Sport
W miejscowości działa, założony w 1977 roku, Gminny Ludowy Klub Sportowy Znicz Władysławów, którego sekcja piłkarska uczestniczyła w rozgrywkach ligowych w latach 1977-1988 i po reaktywacji w latach 1998-2013. W sezonach 2008/09 – 20012/13 zespół występował w konińskiej klasie okręgowej.
Ludzie związani z Władysławowem
- teolog, profesor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie Oskar Bartel
- pastor ewangelicki, muzyk Henryk Leopold Bartsch
- muzyk, muzykolog, profesor Akademii Muzycznej w Warszawie Roman Chojnacki
- pastor ewangelicki, historyk Eduard Kneifel
- polityk, poseł, ambasador Jerzy Kusiak
- działacz samorządowy, prezydent miasta Łodzi Andrzej Rosicki
- poseł, właściciel ziemski, działacz Wawrzyniec Sielski
- pastor ewangelicki Ryszard Trenkler
Zobacz też
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-03-03].
- ↑ Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 140.
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 47, poz. 403.
Bibliografia
- Ziemia konińska – przewodnik turystyczny, Piotr Maluśkiewicz, Konin 1997, ISBN 83-86139-28-5.
- Konin, Turek, Dobra, Golina, Rychwał, Tuliszków oraz okolice – przewodnik turystyczny, Andrzej Czesław Nowak, Poznań 1987, ISBN 83-85034-04-8.