Karol Albert (król Sardynii): Różnice pomiędzy wersjami

Karol Albert
	Król Sardynii
Okres	od 27 kwietnia 1831; do 23 marca 1849
Poprzednik	Karol Feliks
Następca	Wiktor Emanuel II
	Dane biograficzne
Dynastia	sabaudzka
Data i miejsce urodzenia	2 października 1798 ; Turyn
Data i miejsce śmierci	28 lipca 1849 ; Oporto
Ojciec	Karol Emanuel, książę Carignano
Matka	Maria Krystyna Wettyn
Żona	Maria Teresa Habsburg
Dzieci	Wiktor Emanuel,; Ferdynand Maria,; Maria Krystyna
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 18:25, 4 lip 2016

Karol Albert Sabaudzki, właśc. wł. Carlo Alberto Amedeo di Savoia (ur. 2 października 1798 w Turynie, zm. 28 lipca 1849 w Oporto)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5] – król Sardynii z dynastii sabaudzkiej w latach 1831-1849.

Życiorys

Wywodził się z bocznej linii dynastii sabaudzkiej – książąt Carignano, która brała swój początek od Tomasza Franciszka (syna Karola Emanuela I Wielkiego, księcia Sabaudii) i jego żony – Marii Burbon-Soissons. Jego ojcem był Karol Emanuel, książę Carignano (1770-1800). Jego matką była Maria Krystyna Wettyn (1779-1851), córka Karola Krystiana, księcia Saksonii i Polski, oraz Franciszki Krasińskiej^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]. Królem został po śmierci swojego wuja Karola Feliksa, który z żoną Marią Krystyną Sycylijską nie doczekał się potomstwa.

W wieku 10 lat został wysłany do gimnazjum w Paryżu, a następnie pobierał nauki w Genewie w prywatnym kolegium protestanckim prowadzonym przez Y. P. Vauchera. W 1813 został porucznikiem 8 pułku dragonów w armii napoleońskiej. Powołany w 1814 pod broń w Piemoncie, gdzie przywrócono dynastię sabaudzką, został wkrótce uznany za spadkobiercę jej korony przez Kongres wiedeński.

Po mianowaniu regentem przez Wiktora Emanuela i na skutek ruchów karbonarskich (13 marca 1821) zgodził się na zaprzysiężenie demokratycznej konstytucji wzorowanej na hiszpańskiej, co nie zapobiegło wszakże wojnie domowej. Uczestniczył w ekspedycji Ludwika Antoniego, księcia Angoulême do Hiszpanii, odznaczając się w bitwie pod Trocadéro (31 sierpnia 1823).

Po powrocie do Piemontu w 1831 objął tron po swym wuju Karolu Feliksie. Przywrócił początkowo monarchię absolutną, krwawo tłumiąc zamieszki w 1833. Z czasem jednak, na polu wspólnej wrogości do Austrii zbliżył się do niepodległościowych nurtów liberalnych. Zwłaszcza po 1840 przychylał się do administracyjnych i gospodarczych reform w Piemoncie.

4 marca 1848 nadał królestwu konstytucję (Statut Albertyński), wzorowaną na konstytucji francuskiej z 1830. Po klęskach w wojnie z Austrią w bitwach pod Custozą i Novarą abdykował na rzecz swojego starszego syna.

Potomstwo

W 1817 ożenił się z Marią Teresą Habsburg, córką Ferdynanda III, wielkiego księcia Toskanii, i Luizy Marii, księżniczki sycylijskiej^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]. Miał z nią troje dzieci:

Wiktora Emanuela II, pierwszego króla Włoch (1820-1878)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5],
Ferdynanda Marię, księcia Genui (1822–1855), ojca Małgorzaty (żony Humberta I), i Tomasza (księcia Genui)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5],
Marię Krystynę (1826-1827), księżniczkę Sardynii i Piemontu^[1]^[2]^[3]^[4]^[5].

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Leo van de Pas: Carlo Alberto I King of Sardinia. 08 2003. [dostęp 2016-07-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f (autor zbiorowy): The Peerage (Carlo Alberto di Savoia-Carignano, Re di Sardegna). 2011-03-24. [dostęp 2016-06-23]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f La Società Genealogia Italiana (autor zbiorowy): Enciclopedia genealogica del Mediterraneo. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Davide Shamà: GENEALOGIE DELLE FAMIGLIE NOBILI ITALIANE. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Leonardo ADV S.r.l. (autor zbiorowy): Cronologia. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).

{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

[genealogics-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Leo van de Pas: Carlo Alberto I King of Sardinia. 08 2003. [dostęp 2016-07-04]. (ang.).

[peerage1-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f (autor zbiorowy): The Peerage (Carlo Alberto di Savoia-Carignano, Re di Sardegna). 2011-03-24. [dostęp 2016-06-23]. (ang.).

[genmarenostrum-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f La Società Genealogia Italiana (autor zbiorowy): Enciclopedia genealogica del Mediterraneo. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).

[sardimpex-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Davide Shamà: GENEALOGIE DELLE FAMIGLIE NOBILI ITALIANE. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).

[leonardo-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Leonardo ADV S.r.l. (autor zbiorowy): Cronologia. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-{{Dopracować źródła}}
+{{Dopracować|źródła|data=2016-07-04}}
 {{Władca infobox
  |władca            = Karol Albert