Mikołaj Sieniawski (hetman wielki koronny): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne techniczne, WP:SK |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Szlachcic infobox |
|||
[[Plik:POL COA Leliwa.svg|110px|thumb|Herb Leliwa]] |
|||
|imię=Mikołaj Sieniawski |
|||
|zdjęcie= |
|||
|opis zdjęcia= |
|||
|nazwa herbu=Leliwa |
|||
|zdjęcie herbu=POL COA Leliwa.svg |
|||
|data urodzenia= [[1489]] |
|||
|miejsce urodzenia= |
|||
|data śmierci= [[1569]] |
|||
|miejsce śmierci=Brzeżany ? |
|||
|rodzina=[[Sieniawscy]] |
|||
|ojciec= |
|||
|matka= |
|||
|malzonka= |
|||
|dzieci=[[Hieronim Jarosz Sieniawski|Hieronim]], [[Mikołaj Sieniawski (hetman polny koronny)|Mikołaj]], [[Rafał Sieniawski|Rafał]], [[Jan Sieniawski|Jan]], Anna}} |
|||
'''Mikołaj Sieniawski''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]] ([[1489]]–[[1569]]) – [[hetman wielki koronny]], [[województwo bełskie|wojewoda bełski]] i [[województwo ruskie|ruski]]. Ojciec [[Mikołaj Sieniawski (hetman polny koronny)|Mikołaja]], [[hetman polny koronny|hetmana polnego koronnego]] i Anny Sieniawskiej, którą poślubił [[Spytek Jordan]]. |
'''Mikołaj Sieniawski''' herbu [[Leliwa (herb szlachecki)|Leliwa]] ([[1489]]–[[1569]]) – [[hetman wielki koronny]], [[województwo bełskie|wojewoda bełski]] i [[województwo ruskie|ruski]]. Ojciec [[Mikołaj Sieniawski (hetman polny koronny)|Mikołaja]], [[hetman polny koronny|hetmana polnego koronnego]] i Anny Sieniawskiej, którą poślubił [[Spytek Jordan]]. |
||
W roku [[1512]] wziął udział w bitwie pod [[bitwa pod Łopusznem|Łopusznem]]. Od [[1518]] był dworzaninem króla [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I Starego]]. Od [[1522]] r. brał udział w walkach z [[Tatarzy|Tatarami]] i [[Mołdawia]]nami. W latach [[1530]]-[[1537]] był [[rotmistrz]]em jazdy na [[Podole|Podolu]]. W [[1531]] został [[strażnik polny|strażnikiem polnym koronnym]]. Na jego barkach spoczęła wówczas obrona Rzeczypospolitej przed rajdami [[czambuł]]ów tatarskich pustoszących Podole i [[Bracław]]szczyznę. Stanął na czele [[obrona potoczna|obrony potocznej]]. Brał udział w bitwie pod [[bitwa pod Obertynem|Obertynem]] w [[1531]]. Pod hetmanem [[Jan Amor Tarnowski|Janem Tarnowskim]] wygrał kilkanaście bitew. W [[1532]] został [[podkomorzy]]m halickim. W [[1537]] został [[kasztelan]]em bełskim. W [[1539]] był już [[hetman polny koronny|hetmanem polnym]]. W [[1542]] [[wojewodowie bełscy|wojewodą bełskim]], a w [[1553]] [[wojewodowie ruscy|wojewodą ruskim]]. W roku [[1552]] wprowadził na [[władcy Mołdawii|tron mołdawski]] jako lennika Polski [[Aleksander Lăpuşneanu|Aleksandra Lăpuşneanu]]. W [[1561]] dostał upragnioną [[buława|buławę wielką koronną]] i był do śmierci czujnym strażnikiem granic wschodnich. |
W roku [[1512]] wziął udział w bitwie pod [[bitwa pod Łopusznem|Łopusznem]]. Od [[1518]] był dworzaninem króla [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I Starego]]. Od [[1522]] r. brał udział w walkach z [[Tatarzy|Tatarami]] i [[Mołdawia]]nami. W latach [[1530]]-[[1537]] był [[rotmistrz]]em jazdy na [[Podole|Podolu]]. W [[1531]] został [[strażnik polny|strażnikiem polnym koronnym]]. Na jego barkach spoczęła wówczas obrona Rzeczypospolitej przed rajdami [[czambuł]]ów tatarskich pustoszących Podole i [[Bracław]]szczyznę. Stanął na czele [[obrona potoczna|obrony potocznej]]. Brał udział w bitwie pod [[bitwa pod Obertynem|Obertynem]] w [[1531]]. Pod hetmanem [[Jan Amor Tarnowski|Janem Tarnowskim]] wygrał kilkanaście bitew. W [[1532]] został [[podkomorzy]]m halickim. W [[1537]] został [[kasztelan]]em bełskim. W [[1539]] był już [[hetman polny koronny|hetmanem polnym]]. W [[1542]] [[wojewodowie bełscy|wojewodą bełskim]], a w [[1553]] [[wojewodowie ruscy|wojewodą ruskim]]. W roku [[1552]] wprowadził na [[władcy Mołdawii|tron mołdawski]] jako lennika Polski [[Aleksander Lăpuşneanu|Aleksandra Lăpuşneanu]]. W [[1561]] dostał upragnioną [[buława|buławę wielką koronną]] i był do śmierci czujnym strażnikiem granic wschodnich. |
||
| ⚫ | |||
'''Lokacje miast''' |
|||
Mikołaj Sieniawski był założycielem wielu miast. |
Mikołaj Sieniawski był założycielem wielu miast. |
||
Oprócz siedziby rodowej [[Brzeżany (Ukraina)|Brzeżan]], założonych w 1530 r., założył także Borek w 1540 r., [[Sieniawskie Pole]] nad Ikawą w 1543 r., [[Kałusz]] w 1549 r. i [[Mikołajów]] nad [[Maniłówka|Maniłówką]] w 1555 r. |
Oprócz siedziby rodowej [[Brzeżany (Ukraina)|Brzeżan]], założonych w 1530 r., założył także Borek w 1540 r., [[Sieniawskie Pole]] nad Ikawą w 1543 r., [[Kałusz]] w 1549 r. i [[Mikołajów]] nad [[Maniłówka|Maniłówką]] w 1555 r. |
||
'''Rodzina''' |
|||
| ⚫ | |||
Miał czterech synów: [[Hieronim Jarosz Sieniawski|Hieronima Sieniawskiego]] – wojewodę ruskiego, halickiego, kołomyjskiego; [[Mikołaj Sieniawski (hetman polny koronny)|Mikołaja Sieniawskiego]] – kasztelana [[Kamieniec Podolski|kamienieckiego]], hetmana polnego, starostę [[Stryj (miasto)|stryjskiego]]; [[Rafał Sieniawski|Rafała Sieniawskiego]], ożenionego z Dziduską h. [[Jelita (herb szlachecki)|Jelita]], starościanką konińską; [[Jan Sieniawski|Jana Sieniawskiego]] – ożenionego z Herbortówną, córką kasztelana lwowskiego. |
Miał czterech synów: [[Hieronim Jarosz Sieniawski|Hieronima Sieniawskiego]] – wojewodę ruskiego, halickiego, kołomyjskiego; [[Mikołaj Sieniawski (hetman polny koronny)|Mikołaja Sieniawskiego]] – kasztelana [[Kamieniec Podolski|kamienieckiego]], hetmana polnego, starostę [[Stryj (miasto)|stryjskiego]]; [[Rafał Sieniawski|Rafała Sieniawskiego]], ożenionego z Dziduską h. [[Jelita (herb szlachecki)|Jelita]], starościanką konińską; [[Jan Sieniawski|Jana Sieniawskiego]] – ożenionego z Herbortówną, córką kasztelana lwowskiego. |
||
Wersja z 21:53, 14 lut 2011
| |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci |
1569 |
| Dzieci | |
Mikołaj Sieniawski herbu Leliwa (1489–1569) – hetman wielki koronny, wojewoda bełski i ruski. Ojciec Mikołaja, hetmana polnego koronnego i Anny Sieniawskiej, którą poślubił Spytek Jordan.
W roku 1512 wziął udział w bitwie pod Łopusznem. Od 1518 był dworzaninem króla Zygmunta I Starego. Od 1522 r. brał udział w walkach z Tatarami i Mołdawianami. W latach 1530-1537 był rotmistrzem jazdy na Podolu. W 1531 został strażnikiem polnym koronnym. Na jego barkach spoczęła wówczas obrona Rzeczypospolitej przed rajdami czambułów tatarskich pustoszących Podole i Bracławszczyznę. Stanął na czele obrony potocznej. Brał udział w bitwie pod Obertynem w 1531. Pod hetmanem Janem Tarnowskim wygrał kilkanaście bitew. W 1532 został podkomorzym halickim. W 1537 został kasztelanem bełskim. W 1539 był już hetmanem polnym. W 1542 wojewodą bełskim, a w 1553 wojewodą ruskim. W roku 1552 wprowadził na tron mołdawski jako lennika Polski Aleksandra Lăpuşneanu. W 1561 dostał upragnioną buławę wielką koronną i był do śmierci czujnym strażnikiem granic wschodnich.
Był jednym z największych przeciwników ruchu egzekucyjnego i wielkim zwolennikiem unii Korony z Litwą.
Lokacje miast
Mikołaj Sieniawski był założycielem wielu miast. Oprócz siedziby rodowej Brzeżan, założonych w 1530 r., założył także Borek w 1540 r., Sieniawskie Pole nad Ikawą w 1543 r., Kałusz w 1549 r. i Mikołajów nad Maniłówką w 1555 r.
Rodzina
Miał czterech synów: Hieronima Sieniawskiego – wojewodę ruskiego, halickiego, kołomyjskiego; Mikołaja Sieniawskiego – kasztelana kamienieckiego, hetmana polnego, starostę stryjskiego; Rafała Sieniawskiego, ożenionego z Dziduską h. Jelita, starościanką konińską; Jana Sieniawskiego – ożenionego z Herbortówną, córką kasztelana lwowskiego.
Jego nagrobek oraz nagrobki potomków (m.in.): syna Hieronima (z 1583 r.) oraz wnuka Adama Hieronima (z 1619 r.), znajdują się w kaplicy zamkowej w mieście, które założył – Brzeżanach.
Bibliografia
- Bartosz Paprocki, Herby rycerstwa polskiego, 1858 r. (Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa). s. 487
- J. Czernecki, Brzeżany. Pamiątki i wspomnienia, Lwów, 1905 r.
- K. Kuśmierz, Sieniawa. Założenia rezydencjonalne Sieniawskich, Kraków, 1984 r.
- M. Marciszewski, Brzeżany w czasach Rzeczpospolitej Polski, Brody, 1911 r.
- S. Wiśniewski, Przewodnik po Brzeżanach i okolicy, Tarnopol, 1939 r.
