Premetro: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołanie szablonu {{encyklopedia PWN}} |
uźródłowienie Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
[[Plik:Kaponiera new PST station, Poznan (8).jpg|thumb|Stacja Poznańskiego Szybkiego Tramwaju „Rondo Kaponiera” w [[Poznań|Poznaniu]] (2016)]] |
[[Plik:Kaponiera new PST station, Poznan (8).jpg|thumb|Stacja Poznańskiego Szybkiego Tramwaju „Rondo Kaponiera” w [[Poznań|Poznaniu]] (2016)]] |
||
[[Plik:Trasa na Franowo - 12.JPG|thumb|Przystanek Piaśnicka/Kurlandzka w [[Poznań|Poznaniu]]]] |
[[Plik:Trasa na Franowo - 12.JPG|thumb|Przystanek Piaśnicka/Kurlandzka w [[Poznań|Poznaniu]]]] |
||
'''Premetro''' – |
'''Premetro''' – system publicznego transportu zbiorowego, najczęściej stanowiący formę przejściową pomiędzy [[Tramwaj|tramwajem]] a [[Metro|metrem]]{{r|studium-kraków}}. Premetro kursuje po bezkolizyjnych trasach (lub bezkolizyjnych odcinkach tras), przystosowanych do późniejszego przekształcenia i włączenia w sieć metra. Budowle inżynierskie ([[tunel (budownictwo)|tunele]], [[wiadukt]]y) są dopasowane zarówno do [[skrajnia kolejowa|skrajni]] metra{{r|studium-wrocław}}. |
||
Premetro jest w założeniu rozwiązaniem |
Premetro jest w założeniu rozwiązaniem tymczasowym, najczęściej jednak rozbudowa do pełnego metra nigdy nie następuje. Wyższe koszty [[inwestycja|inwestycyjne]] nie zwracają się, dlatego od lat 70. XX w. planuje się raczej albo pełne metro, albo [[szybki tramwaj]] tunelowy bez możliwości konwersji{{fakt}}. |
||
Premetro budowano przede wszystkim w miastach [[Belgia|Belgii]] i [[Holandia|Holandii]], |
Premetro budowano przede wszystkim w miastach [[Belgia|Belgii]] i [[Holandia|Holandii]]. Za wzorcowy przykład często podaje się [[Bruksela|Brukselę]], gdzie poszczególne odcinki sieci tramwajowe najpierw sprowadzano pod ziemię, a następnie przekształcano w metro{{r|planowanie}}. Także niektóre [[Niemcy|niemieckie]] sieci szybkiego tramwaju ([[Stuttgart]], [[Zagłębie Ruhry]]) były początkowo projektowane jako premetro. |
||
W Polsce istnieją trzy systemy premetra: [[Krakowski Szybki Tramwaj]] (KST), [[Poznański Szybki Tramwaj]] (PST) oraz [[Szczeciński Szybki Tramwaj]] (SST){{r|planowanie}}. |
|||
== Systemy premetra na świecie == |
== Systemy premetra na świecie == |
||
| Linia 40: | Linia 42: | ||
{{Commons|Premetro}} |
{{Commons|Premetro}} |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy |
{{Przypisy| |
||
<ref name="studium-wrocław">{{Cytuj |autor = Marek Krużyński, Michał Nowak |tytuł = Studium układu torowego kolei podziemnej we Wrocławiu |data = 2010 |url = http://www.transportation.overview.pwr.edu.pl/UPLOAD/BAZA-ARTYKULOW/PL/2010/04/A_PL_10_04_05.pdf}}</ref> |
|||
<ref name="studium-kraków">{{Cytuj |autor = Biuro Inżynierii Transportu |tytuł = Studium rozwoju systemu transportu miasta Krakowa, w tym budowy metra |data = 2015}}</ref> |
|||
<ref name="planowanie">{{Cytuj |autor = Jeremi Rychlewski |tytuł = Planowanie tras tramwajowych w miejskiej sieci ulic |data = |url = http://www.transportation.overview.pwr.edu.pl/UPLOAD/BAZA-ARTYKULOW/PL/2015/09/A_PL_15_09_12.pdf}}</ref> |
|||
}} |
|||
{{Transport miejski}} |
{{Transport miejski}} |
||
Wersja z 01:57, 6 maj 2020
 |
Ten artykuł od 2013-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
.jpg)
Premetro – system publicznego transportu zbiorowego, najczęściej stanowiący formę przejściową pomiędzy tramwajem a metrem[1]. Premetro kursuje po bezkolizyjnych trasach (lub bezkolizyjnych odcinkach tras), przystosowanych do późniejszego przekształcenia i włączenia w sieć metra. Budowle inżynierskie (tunele, wiadukty) są dopasowane zarówno do skrajni metra[2].
Premetro jest w założeniu rozwiązaniem tymczasowym, najczęściej jednak rozbudowa do pełnego metra nigdy nie następuje. Wyższe koszty inwestycyjne nie zwracają się, dlatego od lat 70. XX w. planuje się raczej albo pełne metro, albo szybki tramwaj tunelowy bez możliwości konwersji[potrzebny przypis].
Premetro budowano przede wszystkim w miastach Belgii i Holandii. Za wzorcowy przykład często podaje się Brukselę, gdzie poszczególne odcinki sieci tramwajowe najpierw sprowadzano pod ziemię, a następnie przekształcano w metro[3]. Także niektóre niemieckie sieci szybkiego tramwaju (Stuttgart, Zagłębie Ruhry) były początkowo projektowane jako premetro.
W Polsce istnieją trzy systemy premetra: Krakowski Szybki Tramwaj (KST), Poznański Szybki Tramwaj (PST) oraz Szczeciński Szybki Tramwaj (SST)[3].
Systemy premetra na świecie
Lista zawiera także systemy już przebudowane oraz te, których przebudowa została całkowicie zarzucona:
- Amsterdam (Holandia)
- Antwerpia (Belgia)
- Boston (Stany Zjednoczone) – podziemny odcinek zielonej linii lekkiej kolei
- Bruksela (Belgia)
- Buffalo (Stany Zjednoczone) – podziemny odcinek linii lekkiej kolei
- Charleroi (Belgia)
- Düsseldorf (Niemcy)
- Edmonton (Kanada) – odcinek linii lekkiej kolei
- Frankfurt nad Menem (Niemcy) – linia U5
- Haga (Holandia)
- Houston METRORail (Stany Zjednocznone)
- Kolonia i Bonn (Niemcy)
- Mannheim-Ludwigshafen am Rhein (Niemcy)
- Kraków – Krakowski Szybki Tramwaj (Polska)
- Krzywy Róg (Ukraina)
- Pittsburgh (Stany Zjednoczone)
- Poznań – Poznański Szybki Tramwaj, Tunel trasy tramwajowej os. Lecha-Franowo (Polska)
- San Francisco Muni Metro (Stany Zjednoczone)
- Saint Louis (Stany Zjednoczone)
- Stuttgart (Niemcy)
- Szczecin - Szczeciński Szybki Tramwaj (Polska)
- MetroValencia (Hiszpania)
- Wiedeń (Austria) – linia U6
- Wołgograd (Rosja)
- Zagłębie Ruhry (Niemcy) – liczne izolowane odcinki
Przypisy
- ↑ Biuro Inżynierii Transportu, Studium rozwoju systemu transportu miasta Krakowa, w tym budowy metra, 2015.
- ↑ Marek Krużyński, Michał Nowak, Studium układu torowego kolei podziemnej we Wrocławiu [online], 2010.
- ↑ a b Jeremi Rychlewski, Planowanie tras tramwajowych w miejskiej sieci ulic [online].
