Szwa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
linki |
||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
}} |
}} |
||
{{Samogłoski kardynalne}} |
{{Samogłoski kardynalne}} |
||
'''Szwa''' – w [[językoznawstwo|językoznawstwie]], zwłaszcza w [[fonetyka|fonetyce]] i [[fonologia|fonologii]], określenie samogłoski średnio centralnej (zaokrąglonej lub niezaokrąglonej) znajdującej się w środku [[Diagram samogłoskowy|diagramu samogłoskowego]], oznaczaną w [[Międzynarodowy alfabet fonetyczny|międzynarodowym alfabecie fonetycznym]] symbolem [[ə]] lub inną [[samogłoska|samogłoską]] bliską tej pozycji. Dla przykładu w [[język angielski|języku angielskim]] litera ''a'' w wyrazie ''about'' jest wymawiana przez szwę. W języku angielskim szwa występuje głównie w sylabach [[Akcent wyrazowy|nieakcentowanych]], ale w innych językach może pojawiać się częściej w sylabach akcentowanych. W [[Język |
'''Szwa''' – w [[językoznawstwo|językoznawstwie]], zwłaszcza w [[fonetyka|fonetyce]] i [[fonologia|fonologii]], określenie samogłoski średnio centralnej (zaokrąglonej lub niezaokrąglonej) znajdującej się w środku [[Diagram samogłoskowy|diagramu samogłoskowego]], oznaczaną w [[Międzynarodowy alfabet fonetyczny|międzynarodowym alfabecie fonetycznym]] symbolem [[ə]] lub inną [[samogłoska|samogłoską]] bliską tej pozycji. Dla przykładu w [[język angielski|języku angielskim]] litera ''a'' w wyrazie ''about'' jest wymawiana przez szwę. W języku angielskim szwa występuje głównie w sylabach [[Akcent wyrazowy|nieakcentowanych]], ale w innych językach może pojawiać się częściej w sylabach akcentowanych. W [[Język ogólnopolski|polszczyźnie standardowej]] szwa nie występuje w ogóle. Można ją spotkać tylko w niektórych [[dialekty języka polskiego|dialektach lokalnych]]. |
||
W odniesieniu do niektórych języków, nazwa „szwa” oraz symbol ə mogą być używane do określania innych nieakcentowanych [[Samogłoska średnia|samogłosek średnich]], niekoniecznie samogłoski średnio centralnej. |
W odniesieniu do niektórych języków, nazwa „szwa” oraz symbol ə mogą być używane do określania innych nieakcentowanych [[Samogłoska średnia|samogłosek średnich]], niekoniecznie samogłoski średnio centralnej. |
||
Wersja z 17:15, 7 wrz 2019
| Numer IPA | 322 | |||
|---|---|---|---|---|
| ə | ||||
| Jednostka znakowa |
ə | |||
| Unikod |
U+0259 | |||
| UTF-8 (hex) |
c9 99 | |||
| Inne systemy | ||||
| X-SAMPA | @ | |||
| Kirshenbaum | @ | |||
| IPA Braille↗ | ⠢ | |||
| Przykład | ||||
| informacje • pomoc | ||||
| ||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | ||||
| |||||||||||||||||||||||||
Uwaga. Jeśli podano dwa symbole, to znajdujący się po lewej stronie oznacza samogłoskę niezaokrągloną, a po prawej zaokrągloną.
Szwa – w językoznawstwie, zwłaszcza w fonetyce i fonologii, określenie samogłoski średnio centralnej (zaokrąglonej lub niezaokrąglonej) znajdującej się w środku diagramu samogłoskowego, oznaczaną w międzynarodowym alfabecie fonetycznym symbolem ə lub inną samogłoską bliską tej pozycji. Dla przykładu w języku angielskim litera a w wyrazie about jest wymawiana przez szwę. W języku angielskim szwa występuje głównie w sylabach nieakcentowanych, ale w innych językach może pojawiać się częściej w sylabach akcentowanych. W polszczyźnie standardowej szwa nie występuje w ogóle. Można ją spotkać tylko w niektórych dialektach lokalnych.
W odniesieniu do niektórych języków, nazwa „szwa” oraz symbol ə mogą być używane do określania innych nieakcentowanych samogłosek średnich, niekoniecznie samogłoski średnio centralnej.
Języki, w których występuje ten dźwięk
- język albański
- język angielski: about [əˈbaʊt] 'o, na temat'
- język bułgarski
- język francuski
- język kaszubski: bëł [bəw] 'był'
- język maryjski: кыжгымдыш [kəʒɡəmdəʃ] 'podrażnienie'
- język niemiecki: Mücke [ˈmʏkə] 'komar'
- język paszto: ﺳﺘﺮﺍﻱ [stəˈraj] 'zmęczony'
- język portugalski (odmiana europejska[1]): saca [ˈsäkə] 'worek' (Z reguły transkrybowana /ɐ/; odpowiada samogłosce [ɐ] w odmianie brazylijskiej[2])
- język połabski
- język rosyjski: но́вой [ˈnɔvəj] 'nową'
- język rumuński: mamă [ˈmamə] 'mama'[3]
Przypisy
- ↑ Cruz-Ferreira 1999 ↓, s. 127.
- ↑ Barbosa i Albano 2004 ↓, s. 229.
- ↑ mamă - translation into English - dict.com dictionary. dict.com. [dostęp 2019-07-10]. (ang.).
Bibliografia
- Plínio Almeida Barbosa, Eleonora Cavalcante Albano. Brazilian Portuguese. „Journal of the International Phonetic Association”. 34 (2), s. 227–232, 2004. DOI: 10.1017/S0025100304001756. (ang.).
- Madalena Cruz-Ferreira: Portuguese (European). W: Handbook of the International Phonetic Association. Cambridge: Cambridge University Press, 1999, s. 126–130. ISBN 978-0-521-65236-0. (ang.).