Heinrich von Plauen: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m źródła/przypisy |
m odlinkowanie dat |
||
Linia 11: | Linia 11: | ||
|dewiza = |
|dewiza = |
||
|1. tytuł = [[Wielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego|Wielki mistrz zakonu krzyżackiego]] |
|1. tytuł = [[Wielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego|Wielki mistrz zakonu krzyżackiego]] |
||
|1. od = |
|1. od = 1410 |
||
|1. do = |
|1. do = 1413 |
||
|1. koronacja = |
|1. koronacja = |
||
|1. poprzednik = [[Ulrich von Jungingen]] |
|1. poprzednik = [[Ulrich von Jungingen]] |
||
|1. następca = [[Michał Küchmeister von Sternberg]] |
|1. następca = [[Michał Küchmeister von Sternberg]] |
||
|dynastia = |
|dynastia = |
||
|data urodzenia = |
|data urodzenia = 1370 |
||
|miejsce urodzenia = |
|miejsce urodzenia = |
||
|data śmierci = |
|data śmierci = 1429 |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = |
||
|przyczyna śmierci = |
|przyczyna śmierci = |
||
Linia 40: | Linia 40: | ||
Pochodził ze znanego rodu rycerskiego, zasłużonego dla [[zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Do Prus przybył ok. [[1390]] roku w charakterze gościa zakonu, później został jego pełnoprawnym członkiem. |
Pochodził ze znanego rodu rycerskiego, zasłużonego dla [[zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Do Prus przybył ok. [[1390]] roku w charakterze gościa zakonu, później został jego pełnoprawnym członkiem. |
||
Początkowo nie pełnił żadnych ważniejszych urzędów i dopiero w [[1402]] mianowano go [[komtur]]em [[Nieszawa|Nieszawy]]. W |
Początkowo nie pełnił żadnych ważniejszych urzędów i dopiero w [[1402]] mianowano go [[komtur]]em [[Nieszawa|Nieszawy]]. W 1407 r. został komturem [[Świecie|Świecia]]. W czasie wojny polsko-krzyżackiej 1409–1411, 27 sierpnia 1409 r. w czasie wypadu polskiej załogi zamku w [[Bydgoszcz]]y pod [[Świecie]] Plauen dostał się do niewoli. Wkrótce potem dążące pod [[Bydgoszcz]] oddziały krzyżackie uwolniły komtura, a tamtejszy zamek obległy i zdobyły. |
||
Plauen nie brał udziału w [[bitwa pod Grunwaldem|bitwie pod Grunwaldem]] |
Plauen nie brał udziału w [[bitwa pod Grunwaldem|bitwie pod Grunwaldem]] 15 lipca 1410 r. Na wieść o klęsce zakonu natychmiast pospieszył ze swym hufcem do [[Malbork]]a przewidując, że tam właśnie skierują się oddziały polsko-litewskie. Dotarł na czas – i to w dużej mierze dzięki energicznej postawie von Plauena Krzyżacy utrzymali swoją stolicę. |
||
Za zasługi podczas obrony zamku malborskiego kapituła zakonna obrała Heinricha von Plauena wielkim mistrzem w |
Za zasługi podczas obrony zamku malborskiego kapituła zakonna obrała Heinricha von Plauena wielkim mistrzem w 1410, pomijając innych hierarchów zakonnych, sprawujących ważniejsze funkcje m.in. [[Werner von Tettingen|Wernera von Tettingena]], wielkiego szpitalnika i komtura elbląskiego, który uratował się z rzezi grunwaldzkiej. W 1411 wielki mistrz odniósł sukces dyplomatyczny, podpisując z Polską tzw. [[Pokój toruński (1411)|I pokój toruński]]<ref>''Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae'', wydał Maciej Dodgiel, t. 4, Wilno 1764, s. 86.</ref> na bardzo korzystnych dla Zakonu warunkach. Jednocześnie, mimo osłabienia po klęsce grunwaldzkiej, rozpoczął aktywne przygotowania do wojny odwetowej z południowym sąsiadem. |
||
Mimo niekwestionowanych zasług wielki mistrz nie cieszył się poważaniem u braci zakonnych. Von Plauen był człowiekiem porywczym i okrutnym, zwolennikiem rządów twardej ręki. Zwalczał aktywnie opozycję miast pruskich i [[Związek Jaszczurczy (XIV wiek)|Związek Jaszczurczy]]. W |
Mimo niekwestionowanych zasług wielki mistrz nie cieszył się poważaniem u braci zakonnych. Von Plauen był człowiekiem porywczym i okrutnym, zwolennikiem rządów twardej ręki. Zwalczał aktywnie opozycję miast pruskich i [[Związek Jaszczurczy (XIV wiek)|Związek Jaszczurczy]]. W 1411 wykrył spisek komtura radzyńskiego [[Georg von Wirsberg|Georga von Wirsberga]] i kazał ściąć [[Mikołaj z Ryńska|Mikołaja Ryńskiego]] za jego współpracę z Polakami, co tylko zwiększyło jego niepopularność. W końcu wielki mistrz został obalony w 1413 za sprawą wielkiego marszałka i komtura [[Kaliningrad|Królewca]] [[Michał Küchmeister von Sternberg|Michaela Küchmeistra]], zwolennika dalszych układów z Polską, który został nowym zwierzchnikiem zakonu. Uwięziono go razem z bratem, również Heinrichem, byłym komturem gdańskim. Plauen odzyskał wolność dopiero w 1422, po śmierci Küchmeistra. Został prokuratorem w [[Lochstedt|Lochstädt]], na Półwyspie Sambijskim i zmarł tam w 1429. |
||
W maju 2007 r. odkryto w katedrze w [[Kwidzyn]]ie kryptę ze szczątkami trzech osób. Znaleziono przy nich charakterystyczne zapinki płaszczy i fragmenty szat wykonanych z jedwabiu (bardzo cennego w średniowieczu). Wykonane zostały badania antropologiczne i DNA szczątków, oraz dendrologiczne drewna użytego do wykonania trumien. Badania zakończone w grudniu 2008 potwierdziły, że są to szczątki trzech wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego: [[Werner von Orseln|Wernera von Orseln]], [[Ludolf König von Wattzau|Ludolfa Koeniga von Wattzau]] oraz właśnie Henryka von Plauen<ref>[http://www.rp.pl/artykul/394472-Archeolodzy-i-Krzyzacy-.html ''Archeolodzy i Krzyżacy'', Krzysztof Kowalski, „Rzeczpospolita”, 19.11.2009 r.]</ref>. |
W maju 2007 r. odkryto w katedrze w [[Kwidzyn]]ie kryptę ze szczątkami trzech osób. Znaleziono przy nich charakterystyczne zapinki płaszczy i fragmenty szat wykonanych z jedwabiu (bardzo cennego w średniowieczu). Wykonane zostały badania antropologiczne i DNA szczątków, oraz dendrologiczne drewna użytego do wykonania trumien. Badania zakończone w grudniu 2008 potwierdziły, że są to szczątki trzech wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego: [[Werner von Orseln|Wernera von Orseln]], [[Ludolf König von Wattzau|Ludolfa Koeniga von Wattzau]] oraz właśnie Henryka von Plauen<ref>[http://www.rp.pl/artykul/394472-Archeolodzy-i-Krzyzacy-.html ''Archeolodzy i Krzyżacy'', Krzysztof Kowalski, „Rzeczpospolita”, 19.11.2009 r.]</ref>. |
||
Linia 57: | Linia 57: | ||
|rozmiar = 50 |
|rozmiar = 50 |
||
|funkcja = Wielki mistrz zakonu krzyżackiego |
|funkcja = Wielki mistrz zakonu krzyżackiego |
||
|lata = |
|lata = 1410 – 1413 |
||
|następca = [[Michał Küchmeister von Sternberg]] |
|następca = [[Michał Küchmeister von Sternberg]] |
||
}} |
}} |
Wersja z 10:58, 13 wrz 2018
Wielki mistrz zakonu krzyżackiego | |
Okres |
od 1410 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Data urodzenia |
1370 |
Data śmierci |
1429 |
Henryk von Plauen (ur. 1370 w Turyngii, zm. 1429 w Lochstädt, ob. Pawłowo k. Królewca) – wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1410-1413[1].
Życiorys
Pochodził ze znanego rodu rycerskiego, zasłużonego dla zakonu krzyżackiego. Do Prus przybył ok. 1390 roku w charakterze gościa zakonu, później został jego pełnoprawnym członkiem.
Początkowo nie pełnił żadnych ważniejszych urzędów i dopiero w 1402 mianowano go komturem Nieszawy. W 1407 r. został komturem Świecia. W czasie wojny polsko-krzyżackiej 1409–1411, 27 sierpnia 1409 r. w czasie wypadu polskiej załogi zamku w Bydgoszczy pod Świecie Plauen dostał się do niewoli. Wkrótce potem dążące pod Bydgoszcz oddziały krzyżackie uwolniły komtura, a tamtejszy zamek obległy i zdobyły. Plauen nie brał udziału w bitwie pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r. Na wieść o klęsce zakonu natychmiast pospieszył ze swym hufcem do Malborka przewidując, że tam właśnie skierują się oddziały polsko-litewskie. Dotarł na czas – i to w dużej mierze dzięki energicznej postawie von Plauena Krzyżacy utrzymali swoją stolicę.
Za zasługi podczas obrony zamku malborskiego kapituła zakonna obrała Heinricha von Plauena wielkim mistrzem w 1410, pomijając innych hierarchów zakonnych, sprawujących ważniejsze funkcje m.in. Wernera von Tettingena, wielkiego szpitalnika i komtura elbląskiego, który uratował się z rzezi grunwaldzkiej. W 1411 wielki mistrz odniósł sukces dyplomatyczny, podpisując z Polską tzw. I pokój toruński[2] na bardzo korzystnych dla Zakonu warunkach. Jednocześnie, mimo osłabienia po klęsce grunwaldzkiej, rozpoczął aktywne przygotowania do wojny odwetowej z południowym sąsiadem.
Mimo niekwestionowanych zasług wielki mistrz nie cieszył się poważaniem u braci zakonnych. Von Plauen był człowiekiem porywczym i okrutnym, zwolennikiem rządów twardej ręki. Zwalczał aktywnie opozycję miast pruskich i Związek Jaszczurczy. W 1411 wykrył spisek komtura radzyńskiego Georga von Wirsberga i kazał ściąć Mikołaja Ryńskiego za jego współpracę z Polakami, co tylko zwiększyło jego niepopularność. W końcu wielki mistrz został obalony w 1413 za sprawą wielkiego marszałka i komtura Królewca Michaela Küchmeistra, zwolennika dalszych układów z Polską, który został nowym zwierzchnikiem zakonu. Uwięziono go razem z bratem, również Heinrichem, byłym komturem gdańskim. Plauen odzyskał wolność dopiero w 1422, po śmierci Küchmeistra. Został prokuratorem w Lochstädt, na Półwyspie Sambijskim i zmarł tam w 1429.
W maju 2007 r. odkryto w katedrze w Kwidzynie kryptę ze szczątkami trzech osób. Znaleziono przy nich charakterystyczne zapinki płaszczy i fragmenty szat wykonanych z jedwabiu (bardzo cennego w średniowieczu). Wykonane zostały badania antropologiczne i DNA szczątków, oraz dendrologiczne drewna użytego do wykonania trumien. Badania zakończone w grudniu 2008 potwierdziły, że są to szczątki trzech wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego: Wernera von Orseln, Ludolfa Koeniga von Wattzau oraz właśnie Henryka von Plauen[3].
Przypisy
- ↑ Kazimierz Lepszy, Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Wiedza Powszechna Warszawa 1968, s.367.
- ↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dodgiel, t. 4, Wilno 1764, s. 86.
- ↑ Archeolodzy i Krzyżacy, Krzysztof Kowalski, „Rzeczpospolita”, 19.11.2009 r.