Toshirō Mifune

Toshirō Mifune
三船敏郎
	; Toshirō Mifune w 1954
Data i miejsce urodzenia	1 kwietnia 1920 ; Qingdao
Data i miejsce śmierci	24 grudnia 1997 ; Mitaka
Zawód	aktor, reżyser, producent filmowy
Współmałżonek	Sachiko Yoshimine (1950–1995, jej śmierć)
Lata aktywności	1947–1995
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Toshirō Mifune (jap. 三船敏郎 Mifune Toshirō; ur. 1 kwietnia 1920 w Qingdao, zm. 24 grudnia 1997 w Mitace) – jeden z najpopularniejszych i najlepiej rozpoznawanych na świecie aktorów japońskich, także producent.

Życiorys

Urodził się w chińskim mieście Qingdao. W Chinach służył w armii japońskiej do 1945 r. Po wojnie powrócił do Japonii, gdzie w 1946 r. zadebiutował w filmie. W 1948 r. wziął udział w castingu do filmu Akiry Kurosawy Pijany anioł.

Mifune wystąpił w prawie stu siedemdziesięciu filmach. Najbardziej znany jest ze swych ról w dziełach Akiry Kurosawy z lat 50. i 60. Zagrał łącznie w szesnastu filmach reżyserowanych przez Kurosawę i siedmiu innych zrealizowanych według jego scenariuszy i to właśnie Kurosawa jest dzisiaj uważany za prawdziwego odkrywcę i kreatora jego talentu^[1].

Początkowo zasłynął z ról bardzo ekspresyjnych i kontrastujących z dotychczas przyjętymi modelami japońskiej gry aktorskiej (policjant ze Zbłąkanego psa, gangster z Pijanego anioła). W późniejszym okresie jego aktorstwo ewoluowało w stronę stoickiej i oszczędnej gry (kreacje rōninów u Kurosawy, Inagakiego czy w filmach telewizyjnych własnej produkcji).

Po Rudobrodym Mifune pokłócił się z Kurosawą, w wyniku czego już nigdy więcej ze sobą nie współpracowali. Mimo to, w późniejszych latach wyrażali się o sobie nawzajem bardzo ciepło. Po tym konflikcie Mifune coraz częściej występował w produkcjach telewizyjnych, aby zapewnić byt swojej firmie, Mifune Productions.

Filmografia

1948: Pijany anioł (Yoidore tenshi)
1949: Zbłąkany pies (Nora inu)
1950: Rashōmon
1951: Idiota (Hakuchi)
1952: Miecz do wynajęcia (Sengoku burai)
1953: Słonecznikowa dziewczyna (Himawari musume)
1954: Siedmiu samurajów (Shichinin no samurai)
1955: Żyję w strachu (Ikimono no kiroku)
1956: Bilans miłości (Aijō no kessan)
1957: Tron we krwi (Kumonosu-jō)
1958: Ukryta forteca (Kakushi toride no san akunin)
1959: Czas bogów (Nippon tanjō)
1960: Zły śpi spokojnie (Warui yatsu hodo yoku nemuru)
1960: Burza nad Pacyfikiem (Hawai Middowei daikaikūsen: Taiheiyō no arashi)
1961: Straż przyboczna (Yōjimbō)
1962: Sanjūrō, samuraj znikąd (Tsubaki Sanjūrō)
1963: Niebo i piekło (Tengoku to jigoku)
1965: Grand Prix 1966 (Grand Prix 1966)
1966: Rudobrody (Akahige)
1966: Miecz przeznaczenia (Dai bosatsu tōge)
1967: Bunt (Jōi-uchi: Hairyō tsuma shimatsu)
1968: Piekło na Pacyfiku (Hell in the Pacific)
1969: Samurajskie chorągwie (Furin kazan)
1971: Samuraj i kowboje (Soleil rouge)
1976: Bitwa o Midway (Midway)
1977: Ojciec chrzestny: Ambicja (Nippon no don: Yabohen)
1979: 1941
1980: Shōgun
1982: Wyzwanie (The Challenge)
1992: Cień wilka (Shadow of the Wolf)

Nagrody

Nagroda BAFTA Najlepszy aktor zagraniczny pierwszoplanowy: 1956 Siedmiu samurajów
Nagroda Emmy Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym: 1980 Shogun

Przypisy

↑ Jan Słodowski, Andrzej Roman: Gwiazdy światowego kina. Leksykon. Warszawa: Editions Spotkania, 1992. ISBN 83-85195-83-1.

Linki zewnętrzne

Toshirō Mifune
三船敏郎 w bazie IMDb (ang.)
Toshirō Mifune
三船敏郎 w bazie Filmweb
Toshirō Mifune w bazie IMDb (ang.)
Szczegółowa biografia i wybór filmografii na stronach Brytyjskiego Instytutu Filmowego
L’Ordre du Trésor Sacré (Japon)

[1] Jan Słodowski, Andrzej Roman: Gwiazdy światowego kina. Leksykon. Warszawa: Editions Spotkania, 1992. ISBN 83-85195-83-1.

[1]

1932-1959	Fredric March (1932) Wallace Beery (1934) Pierre Blanchar (1935) Paul Muni (1936) Emil Jannings (1937) Leslie Howard (1938) Ermete Zacconi (1941) Fosco Giachetti (1942) Pierre Fresnay (1947) Ernst Deutsch (1948) Joseph Cotten (1949) Sam Jaffe (1950) Jean Gabin (1951) Fredric March (1952) Henri Vilbert (1953) Jean Gabin (1954) Kenneth More / Curd Jürgens (1955) Bourvil (1956) Anthony Franciosa (1957) Alec Guinness (1958) James Stewart (1959)
1960-1989	John Mills (1960) Toshirō Mifune (1961) Burt Lancaster (1962) Albert Finney (1963) Tom Courtenay (1964) Toshirō Mifune (1965) Jacques Perrin (1966) Ljubiša Samardžić (1967) John Marley (1968) Mitchell Lichtenstein, Guy Boyd, Michael Wright, David Alan Grier, Matthew Modine i George Dzundza (1983) Naseeruddin Shah (1984) Gérard Depardieu (1985) Carlo Delle Piane (1986) Hugh Grant i James Wilby (1987) Don Ameche i Joe Mantegna (1988) Marcello Mastroianni i Massimo Troisi (1989)
1990-2009	Oleg Borisow (1990) River Phoenix (1991) Jack Lemmon (1992) Fabrizio Bentivoglio (1993) Xia Yu (1994) Götz George (1995) Liam Neeson (1996) Wesley Snipes (1997) Sean Penn (1998) Jim Broadbent (1999) Javier Bardem (2000) Luigi Lo Cascio (2001) Stefano Accorsi (2002) Sean Penn (2003) Javier Bardem (2004) David Strathairn (2005) Ben Affleck (2006) Brad Pitt (2007) Silvio Orlando (2008) Colin Firth (2009)
2010-2029	Vincent Gallo (2010) Michael Fassbender (2011) Philip Seymour Hoffman i Joaquin Phoenix (2012) Themis Panou (2013) Adam Driver (2014) Fabrice Luchini (2015) Oscar Martínez (2016) Kamel El Basha (2017) Willem Dafoe (2018) Luca Marinelli (2019) Pierfrancesco Favino (2020) John Arcilla (2021) Colin Farrell (2022) Peter Sarsgaard (2023) Vincent Lindon (2024)