Włókna (Rudziczka)
część wsi | |
Południowa część Włókien | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Część miejscowości | |
Wysokość |
250–290[2] m n.p.m. |
Strefa numeracyjna |
77 |
Kod pocztowy |
48-200[3] |
Tablice rejestracyjne |
OPR |
SIMC |
0502718 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa opolskiego | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego | |
Położenie na mapie gminy Prudnik | |
50°22′10″N 17°32′21″E/50,369444 17,539167[1] |
Włókna (również Włókno, niem. Siebenhuben[4]) – dawna wieś, obecnie część wsi Rudziczka w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik[5][6]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.
W latach 1975–1998 część wsi położona była w województwie opolskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza wzmianka o Włóknach pochodzi z 1534[7]. Została założona w formie łańcuchówki[8]. Królewna polska Izabela Jagiellonka, pani księstwa opolskiego, na mocy dokumentu wystawionego 28 sierpnia 1554 w Warszawie, zatwierdziła zastępcy prudnickiego starosty Hansowi Brendelowi von Tilsenstein posiadanie działki rolnej we Włóknach[9]. W 1562 Rada Miejska Prudnika wzięła Włókna w zastaw, a w 1597 nabyłe je na własność[10]. Jednakże już rok później – 13 marca 1598 – ze względu na zadłużenie była zmuszona do sprzedaży Włókna, Mieszkowic i Rudziczki Joachimowi Mettichowi, panu na zamku w Łące Prudnickiej[11].
Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała pług skierowany w prawo (na odcisku z 1722 w lewo), a nad nim dzwon[12][13][14]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego prudnickiego w Monarchii Habsburgów[15]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[16]. W 1861 Włókna liczyły 43 domy mieszkalne i 3 zabudowania rolnicze[17]. Początkowo Włókna należały do obszaru parafialnego kościoła ewangelickiego w Szybowicach[18]. W 1902 szybowicka parafia uległa podziałowi, w związku z czym Włókna weszły w skład parafii w Mieszkowicach[19]. Na początku XX wieku we Włóknach mieszkało 80 luteranów[20]. Od 1896 miejscowi katolicy należeli do parafii św. Anny w Niemysłowicach[21].
Pod koniec XVIII wieku, miejscowa rodzina Thienel wzniosła we Włóknach kapliczkę jako wotum dziękczynne za narodzenie dziecka mimo późnego wieku rodziców[22].
Podczas I wojny światowej zginęło 6 mieszkańców wsi. Ich nazwiska zostały uwzględnione na pomniku wojennym w pobliskiej Rudziczce[23]. Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 240 mieszkańców Włókien wszyscy posługiwali się językiem niemieckim[24]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Włókna znalazły się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[25]. W 1933 były zamieszkiwane przez 252 osoby. Miejscowość została włączona do Rudziczki 1 kwietnia 1939[26].
Po II wojnie światowej, od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[27]. Wówczas we Włóknach została osiedlona część polskich repatriantów z Kresów Wschodnich. Niemieckojęzyczna ludność została wysiedlona na zachód. 1 czerwca 1948 ustalono polską nazwę miejscowości – Włókna[28].
Jako integralna część Rudziczki, w latach 1945–1950 Włókna należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 należały do gminy Rudziczka, a w latach 1954–1972 do gromady Rudziczka[29].
W czerwcu 2005 wyremontowana została dzwonnica we Włóknach. Uroczystość poświęcenia obiektu odbyła się 19 czerwca 2005. Uczestniczyli w niej dawni, niemieccy mieszkańcy Włókien i Rudziczki[30].
Liczba mieszkańców wsi
[edytuj | edytuj kod]Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[34]:
- kapliczka, z XVIII w.
- piec piekarski z 1840 r., przeniesiony do Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu[35]
Transport
[edytuj | edytuj kod]Przez Włókna przebiega droga krajowa
Włókna posiadają połączenia autobusowe z Mieszkowicami, Nysą, Piorunkowicami, Prudnikiem, Przydrożem Małym, Ścinawą Małą. W miejscowości znajdują się dwa przystanki autobusowe – „Włókno 01”, „Włókno 02”[36].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 189956
- ↑ Marta Stelmach-Orzechowska , Mariusz Orzechowski , Paweł Żyła , Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe dla gminy Prudnik [online], bip.prudnik.pl, sierpień 2018, s. 40 .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1099 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Andrzej Dereń, Rudziczka – dzieje i współczesność, „Tygodnik Prudnicki”, 43 (673), Prudnik: Spółka Wydawnicza ANEKS, 22 października 2003, s. 11, ISSN 1231-904X .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Dokumente: Dorfkarte Riegersdorf [online], kracke.org [dostęp 2022-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-23] .
- ↑ Halina Zofia Szulc: Typy wsi Śląska Opolskiego na początku XIX wieku i ich geneza. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968, s. 54.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 792.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 13.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 919.
- ↑ 1032 Siebenhuben (Włókna / Włókno) I [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2022-02-14] (pol.).
- ↑ 1033 Siebenhuben (Włókna / Włókno) II [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2022-02-14] (pol.).
- ↑ 1034 Siebenhuben (Włókna / Włókno) III [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2022-02-14] (pol.).
- ↑ Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736 .
- ↑ Andrzej Dereń , XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X .
- ↑ Andrzej Dereń , Rudziczka – dzieje i współczesność 2, „Tygodnik Prudnicki”, 38 (668), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 17 września 2003, s. 13, ISSN 1231-904X .
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 882.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 883.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 920.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 845.
- ↑ Joanna Banik , kapliczka I [online], zabytek.pl, 4 sierpnia 2015 [dostęp 2022-02-14] (pol.).
- ↑ Riegersdorf (poln. Rudziczka) Kreis Neustadt, Oberschlesien [online], denkmalprojekt.org [dostęp 2022-02-14] (niem.).
- ↑ Praca zbiorowa: Gemeindelexicon für die Regierungsbezirke Allenstein, Danzig, Marienwerder, Posen, Bromberg und Opplen Auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 1. Dezember 1910, Heft VI. Negierungsbezirk Oppeln. Berlin: Königlich preußischen Statistifchen Landesamte, 1912, s. 52.
- ↑ Aplikacja do analizy wyników plebiscytu [online], silesia-plebiscite.netlify.app [dostęp 2023-02-02] .
- ↑ a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], treemagic.org [dostęp 2022-02-14] .
- ↑ Andrzej Dereń , Polska Ziemia Prudnicka, „Tygodnik Prudnicki”, 19 (754), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 maja 2005, s. 8, ISSN 1231-904X .
- ↑ M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363, s. 18.
- ↑ Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r., „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 9, Opole: Urząd Wojewódzki w Opolu, 3 września 1964, s. 13 .
- ↑ Dzwonnica poświęcona, „Tygodnik Prudnicki”, 25 (760), 22 czerwca 2005, s. 9 .
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-13] (niem.).
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2022-02-14] (niem.).
- ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2022-02-14] (niem.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 114 .
- ↑ Spotkanie byłych właścicieli, „Tygodnik Prudnicki”, 41 (776), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 12 października 2005, s. 9, ISSN 1231-904X .
- ↑ Rozkład jazdy PKS na przystanku Włókno 01, gm. Prudnik [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-17] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.