Związek Kurpiów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Związek Kurpiów
Państwo

 Polska

Siedziba

Ostrołęka

Data założenia

1996

Rodzaj stowarzyszenia

Stowarzyszenie

Status

OPP

Profil działalności

nauka, edukacja, oświata i wychowanie, kultura, sztuka, ochrona dóbr kultury i tradycji

Zasięg

Polska i zagranica

Prezes

Mirosław Grzyb

Członkowie

300[1]

Nr KRS

0000219037

Data rejestracji

21 października 2004

brak współrzędnych
Strona internetowa

Związek Kurpiów – stowarzyszenie z siedzibą w Ostrołęce założone w 1996. Zajmuje się badaniem oraz kultywowaniem kultury kurpiowskiej. Za ideowego poprzednika uważa Związek Puszczański założony w 1919 przez Adama Chętnika.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do związku należy kilkaset osób oraz liczne instytucje jako członkowie zbiorowi lub wspierający: gminy z terenów puszcz Zielonej i Białej, szkoły różnych szczebli, przedsiębiorstwa.

Działalność związku obejmuje organizację seminariów i konferencji, wydawanie książek i czasopism, organizację konkursów i imprez regionalnych. Ważniejsze osiągnięcia to:

Nagroda Kurpik[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Kurpik

Za ochronę dziedzictwa kulturowego, budzenie tożsamości i pracę na rzecz wszechstronnego rozwoju regionu kurpiowskiego od 2001 przyznawana jest Nagroda Prezesa Związku Kurpiów o nazwie Kurpik. Jest wręczana w 10 kategoriach: Talent, Nauka i pióro, Muzyka i taniec, Twórczość ludowa, Edukacja regionalna, Działalność publiczna, Pracodawca, Promowanie regionu, Budzenie tożsamości i Ochrona dziedzictwa kulturowego. Nagroda Kupik nazywana jest kurpiowskim Oscarem[2][3].

Laureaci i laureatki 2001–2022[edytuj | edytuj kod]

2001 (nagrody przypisano do kategorii umownie, ponieważ wydzielono je w 2002)

  • Nauka i pióro: Adam Białczak – nauczyciel i historyk z Baranowa; Stanisław Pajka – regionalista i publicysta z Ostrołęki, współzałożyciel Związku Kurpiów
  • Muzyka i taniec: Apolonia Nowak – artystka ludowa z Kadzidła; Stanisław Sieruta – śpiewak ludowy z Olszyn
  • Edukacja regionalna: Tadeusz Grec – nauczyciel i regionalista z Ostrołęki
  • Działalność publiczna: Eugeniusz Drężek – przedsiębiorca z Myszyńca, sponsor tablicy poświęconej pamięci ks. Władysława Skierkowskiego w kolegiacie w Myszyńcu; Janina Grzelak – społeczniczka z Ostrołęki; starosta ostrołęcki Stanisław Kubeł; ks. bp Edward Samselordynariusz ełcki pochodzący z Myszyńca; wójt Lelisa Stanisław Subda
  • Promowanie regionu: Iwona Choroszewska-Zyśk – dziennikarka; Danuta Kostewicz – regionalistka z Ostrołęki, znawczyni kuchni kurpiowskiej
  • Budzenie tożsamości: Jan Prusik – prezes Związku Kurpiów na Warmii i Mazurach w Olsztynie; Irena Mossakowska – prezeska Oddziału Związku Kurpiów w Szczytnie
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Henryk Gadomski – etnomuzykolog z Ostrołęki, redaktor Puszczy Kurpiowskiej w pieśni ks. W. Skierkowskiego; Sławomir Konarzewski – nauczyciel z Lubiejewa, twórca widowisk teatralnych; Henryk Kulesza – twórca ośrodka etnograficznego w Lelisie; Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce

2002

2003

2004

  • Talent: Magdalena Zera – skrzypaczka z Kadzidła
  • Nauka i pióro: Wincenty Szydlik – publicysta z Tłuszcza, znawca Puszczy Białej (pośmiertnie)
  • Muzyka i taniec: Zespół Carniacy z Czarni
  • Twórczość ludowa: Marianna Staśkiewicz – poetka i twórczyni ludowa z Kadzidła
  • Edukacja regionalna: Leszek Czyż – nauczyciel z Lemana, poeta, autor „Gadek Kurpiowskich”, opiekun ludowych zespołów szkolnych
  • Działalność publiczna: Marian Sołobodowski – kierownik wydziału kultury Urzędu Marszałkowskiego z Warszawy
  • Pracodawca: Zakłady Mięsne JBB Łyse
  • Promowanie regionu: Gabor Lörinczy – fotograf z Łomży
  • Budzenie tożsamości: Oddział Związku Kurpiów w Rozogach
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Teresa Piórkowska-Ciepierska – nauczycielka, plastyczka z Ostrołęki

2005

2006

  • Talent: Romuald Grużewski – kowal ze Zbójnej
  • Nauka i pióro: Barbara Falińska – językoznawczyni z Warszawy
  • Muzyka i taniec: Zespół Pieśni i Tańca „Zawady” z Zawad
  • Twórczość ludowa: Wiesław Kuskowski – wikliniarz-plecionkarz z Ostrołęki
  • Edukacja regionalna: Przedszkole Miejskie nr 17 w Ostrołęce
  • Działalność publiczna: Antoni Tomala – twórca izby muzealnej w Kadzidle, działacz sportowy i regionalny
  • Pracodawca: Bank Spółdzielczy w Myszyńcu
  • Promowanie regionu: Teresa i Czesław Niedźwiedzcy – pszczelarze z Olszewa-Borek
  • Budzenie tożsamości: ks. Wacław Nowacki – proboszcz z Czarni
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Nadleśnictwo Myszyniec

2007

  • Talent: Waldemar Pędzich – sportowiec, biegacz długodystansowy z Szafarczysk
  • Nauka i pióro: Tadeusz Machnowski – poeta i publicysta z Ostrołęki
  • Muzyka i taniec: Chór II LO „Cantilena” z Ostrołęki
  • Twórczość ludowa: Czesława Lewandowska – koronczarka i twórczyni ludowa z Ostrołęki; Halina Pajka – wycinankarka i twórczyni ludowa z Kadzidła
  • Edukacja regionalna: Małgorzata Żebrowska i Krystyna Dębska – nauczycielki z Zespołu Szkół nr 3 Ostrołęka-Stacja, inicjatorki i realizatorki corocznego Dnia Kultury Kurpiowskiej
  • Działalność publiczna: Zdzisław Frydrych – społecznik i regionalista z Lipnik
  • Pracodawca: Spółdzielnia Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Kurpianka” w Kadzidle
  • Promowanie regionu: Fundacja Cepelia – Polska Sztuka i Rękodzieło w Warszawie
  • Budzenie tożsamości: Zespół Śpiewaczy z Nowogrodu
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Anna Ogniewska – dyrektorka Gminnego Ośrodka Kultury w Lelisie; Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu

2008

2009

  • Nauka i pióro: Jerzy Rubach – językoznawca z Warszawy, twórca zasad zapisu dialektu kurpiowskiego
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Zespół Pieśni i Tańca „Łomża”
  • Twórczość ludowa: Andrzej Staśkiewicz – lutnik i muzyk z Kadzidła; Czesława Marchewka – twórczyni ludowa z Kadzidła
  • Działalność publiczna: Agnieszka Tańska – nefrolożka z Ostrołęki; Stanisław Dawidczyk – społecznik z Zawad
  • Talent: Stanisław Skolimowski – artysta malarz z Ostrołęki
  • Pracodawca: Piekarnia Kurpiowska „Serafin” z Łysych
  • Promowanie regionu: Kurpiowski Zespół Pieśni i Tańca „Jutrzenka” z Jednorożca
  • Budzenie tożsamości: ks. Józef Midura – proboszcz z Rozóg
  • Muzyka i taniec: Jan Kania – harmonista z Lipnik; Zespół Tańca Ludowego „Ostrołęka”
  • Edukacja regionalna: Przedszkole Samorządowe w Olszewie-Borkach

2010

2011

2012

2013

  • Nauka i pióro: dr inż. Witold Rzepiński z Ostrołęki
  • Twórczość ludowa: Władysław Murzyn – plecionkarz z Zalesia; Genowefa Pabich – twórczyni ludowa z Krobi
  • Edukacja regionalna: Koło Teatralne CHOCHLIKI przy Szkole Podstawowej im. Hanki Bielickiej w Sławcu
  • Działalność publiczna: Czesław Jurga – wójt gminy Czarnia
  • Talent: Magdalena Żebrowska – lekkoatletka z Lelisa
  • Promowanie regionu: Adam STRUG Piotrowski – śpiewak i instrumentalista z Warszawy, kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, scenarzysta dokumentalnych filmów o muzyce ludowej
  • Pracodawca: Henryk Skowroński – właściciel Zakładu Torfowego "Karaska"
  • Budzenie tożsamości: Halina Witkowska – twórczyni ludowa z Leman, założycielka Kuźni Kurpiowskiej w Pniewie i prezeska Stowarzyszenia "Puszcza Biała – Moja Mała Ojczyzna"
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Zespół Folklorystyczny „Kurpiowszczyzna” z Myszyńca
  • Muzyka i Taniec: Ryszard Maniurski – Olszewo-Borki; Kurpiowski Zespół Śpiewaczy ze Zbójnej

2014

  • Nauka i pióro: Henryk Samsonowicz – historyk z Warszawy pochodzący z Puszczy Białej
  • Twórczość ludowa: Zofia Samul – twórczyni ludowa z Dębów
  • Edukacja regionalna: Tadeusz Żebrowski – nauczyciel, regionalista i przewodnik turystyczny
  • Działalność publiczna: Zespół Szkół Zawodowych im. Józefa Psarskiego w Ostrołęce
  • Talent: Adam Tański – organista z Kadzidła
  • Promowanie regionu: Katarzyna i Seweryn Huzarscy – Stowarzyszenie "Trójwiejska" z Gdyni
  • Pracodawca: Beton-Stal Ostrołęka
  • Budzenie tożsamości: Łukasz Gut – historyk z Dylewa, założyciel strony "Kurpie – historia i trwanie"
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Edward Koziatek – harmonista z Zawad, kierownik zespołu z Zawad i "Młodych Kurpi" Jednorożca; Kapela Kurpiowska przy Regionalnym Ośrodku Kultury w Łomży
  • Muzyka i taniec: Henryk Ćwintal – muzyk i wychowawca z Ostrołęki; Bonifacy Kozłowski – muzyk i nauczyciel z Pułtuska, znawca folkloru Puszczy Białej

2015

2016

  • Nauka i pióro: Henryk Gadomski – etnomuzykolog i regionalista z Ostrołęki
  • Twórczość ludowa: Elżbieta Prusaczyk – twórczyni ludowa z Tatar
  • Edukacja regionalna: Irena Bachmura i Danuta Staszewska – nauczycielki, autorki podręcznika do nauki dialektu kurpiowskiego
  • Działalność publiczna: Miejska Biblioteka Publiczna w Ostrołęce
  • Talent: Marianna Pędzich – sportowczyni, animatorka kultury i sportu z Szafarczysk
  • Promowanie regionu: Genowefa Lenarcik – śpiewaczka pochodząca z gminy Kadzidło; Zespół "Droga na Ostrołękę" z Ostrołęki
  • Pracodawca: Zakłady Mięsne "Pekpol" z Ostrołęki
  • Budzenie tożsamości: Józef Piątek – burmistrz Nowogrodu; Kazimierz Orzoł – działacz społeczny z Baranowa
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Bogdan Glinka – burmistrz Myszyńca
  • Muzyka i taniec: Czesław Drząszcz – harmonista z Myszyńca

2017

  • Nauka i pióro: Adam Czesław Dobroński – historyk, wykładowca z Białegostoku
  • Twórczość ludowa: Stanisław Ropiak – twórca ludowy z Myszyńca Starego
  • Edukacja regionalna: Elżbieta Drężek i Elżbieta Kantarowska – nauczycielki ze Szkoły Podstawowej w Wykrocie
  • Działalność publiczna: lekarz Dariusz Karwowski z Ostrołęki; Radio Oko z Ostrołęki
  • Talent: Jakub Milewski – artysta śpiewak z Ostrołęki
  • Promowanie regionu: Kapela ze Wsi Warszawa z Warszawy
  • Pracodawca: Odlewnia MJM Jarosław Michalak z Ostrołęki
  • Budzenie tożsamości: Krystyna Wiesława Gałka – działaczka społeczna, regionalistka z Ostrołęki
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Elżbieta Kasznia – artystka z Rozóg; Danuta Gwiazda – nauczycielka, regionalistka z Zalasa
  • Muzyka i taniec: Ludowy Zespół Pieśni i Tańca „Wach” z Wachu

2018

  • Nauka i pióro: Małgorzata Urszula Laska – poetka i pisarka pochodząca z Myszyńca, autorka książek dla dzieci oraz powieści dla dorosłych
  • Twórczość ludowa: Krystyna Świder – hafciarka i koronczarka z Kadzidła
  • Edukacja regionalna: Halina Cichoń – nauczycielka z Kadzidła realizująca edukację regionalną
  • Działalność publiczna: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna im. ks. W. Skierkowskiego w Myszyńcu
  • Talent: Anna Ceberek – wycinankarka z Zalasa; Grzegorz Łomacz – reprezentant Polski w siatkówce, mistrz świata w 2018
  • Promowanie regionu: Gospodarstwo Agroturystyczne „ELA” Elżbieta i Mirosław Żebrowscy z Wydmus
  • Pracodawca: Agromasz sp. z o.o. z Rzekunia
  • Budzenie tożsamości: Stanisława Ferenc – animatorka kultury z Jednorożca, przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich w Jednorożcu, kierowniczka zespołu "Kurpie z Jednorożca"
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Jarosław Cholewicki z Łomży – dyrektor Regionalnego Ośrodka Kultury; Cecylia i Wincenty Staśkiewiczowie – nauczycielka i twórca ludowy z Ostrołęki
  • Muzyka i taniec: Alicja Serowik – wokalistka z Gdańska urodzona w Turośli, wykonuje pieśni kurpiowskie w aranżacji jazzowej; Czesław Faderewski – działacz i animator kultury z Zawad, założyciel i kierownik Kurpiowskiego Zespołu Ludowego "Pod Borem" z Zawad, prezes Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego im. A. Kopcia w Baranowie[4]

2019

  • Twórczość ludowa: Czesława Gałązka
  • Nauka i pióro: Barbara Kalinowska, Antoni Kustusz
  • Muzyka i taniec: Męska Grupa Śpiewacza z Czarni
  • Promowanie regionu: Olga Stopińska
  • Pracodawca: Piekarnia SEZAM w Baranowie
  • Budzenie tożsamości: Stowarzyszenie „Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej”; Jan Karczewski
  • Edukacja regionalna: Zespół Szkół Zawodowych nr 4 im. Adama Chętnika w Ostrołęce
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Stanisław Archacki
  • Działalność publiczna: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej; Stanisław Jastrzębski
  • Talent: Bartosz Duda[5].

2020

  • Twórczość ludowa: Czesława Samsel; Zofia Wołosz
  • Nauka i pióro: Roman Gawrych
  • Muzyka i taniec: Paweł Łaszczych, Kapela Miód na Serce
  • Promowanie regionu: Kurpiowska Organizacja Turystyczna
  • Pracodawca: SANPROD w Ostrołęce
  • Budzenie tożsamości: Katarzyna Chętnik
  • Edukacja regionalna: Tadeusz Kruk
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Justyna Kaczorek; Grzegorz Fabiszewski
  • Działalność publiczna: Marian Krupiński, Robert Niedzwiecki
  • Talent: Gminny Uczniowski Klub Sportowy Kurpik Kadzidło[6]

2021

  • Twórczość ludowa: Genowefa Staśkiewicz
  • Muzyka i taniec: Marcin Drabik, Skiela Kapela
  • Promowanie regionu: Marek Sachmata
  • Pracodawca: Browar Rzemieślniczy Balans
  • Budzenie tożsamości: Koło Gospodyń Wiejskich w Żelaznej Rządowej
  • Edukacja regionalna: Marianna Aniceta Zalewska – nauczycielka
  • Ochrona dziedzictwa kulturowego: Laura Bziukiewicz; Marek Olbryś
  • Działalność publiczna: Joanna Cicha-Kuczyńska; Towarzystwo Przyjaciół Myszyńca
  • Talent: Zenon Kowalczyk[7].
Statuetka Kurpik 2022

2022

  • Muzyka i taniec: Jan Szydlik
  • Muzyka i taniec: Robert Domurad (Zespół „Pod Borem” z Zawad)
  • Ochrona Dziedzictwa Kulturowego: KGW „Zagajnica” z Łodzisk
  • Twórczość ludowa: Edyta Pliszka-Późniewska
  • Promowanie regionu: portal „Moja Ostrołęka”
  • Talent: Bartłomiej Ostapczuk
  • Pracodawca: agencja „Kurpie” państwa Kurpiewskich
  • Budzenie tożsamości: Gminny Ośrodek Kultury w Rozogach
  • Nauka i Pióro: Jacek Czaplicki (portal Rowerem wokół Ostrołęki[8])
  • Inicjatywa: Biblioteczka Kurpiowska Gminy Kadzidło
  • Działalność Publiczna: Katarzyna Grodzka; Józef Kur; MZKS 1962 Narew Ostrołęka[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Związek Kurpiów w ngo.pl, bazy.ngo.pl, [data aktualizacji bazy: 2009-06-30]
  2. Kurpiki – kurpiowskie Oscary [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2022-07-15].
  3. Regulamin [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2022-07-20].
  4. Dotychczasowi laureaci Kurpików (z lat 2001–2019) [online], www.zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2022-03-27].
  5. KURPIKI 2019 rozdane! Z Kurpwirusem w tle... [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2022-07-20].
  6. Kurpiki 20 za nami! [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2022-07-20].
  7. Kurpiki 2021. Takie są Kurpie! [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2022-07-20].
  8. Rowerem wokół Ostrołęki [online] [dostęp 2023-03-23].
  9. Kurpiki 2022 rozdane [online] [dostęp 2023-03-23].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]