Domowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Doma)
Domowie
Populacja

2,2 mln

Miejsce zamieszkania

Algieria, Arabia Saudyjska, Autonomia Palestyńska, Bahrajn, Cypr, Czad, Egipt, Grecja, Irak, Iran, Izrael, Jemen, Jordania, Katar, Kuwejt, Liban, Libia, Maroko, Mołdawia, Oman, Rosja, Sudan, Syria, Tadżykistan, Tunezja, Turcja, Ukraina, Uzbekistan, Zjednoczone Emiraty Arabskie

Język

arabski, domari, grecki, kurdyjski, perski, rosyjski, tadżycki, turecki, uzbecki

Religia

głównie islam

Pokrewne

Domba, Lomowie, Luli, Romowie

Domowie lub Doma (w języku domari dosłownie „ludzie”) – grupa etniczna pochodzenia indyjskiego zamieszkująca kraje Bliskiego Wschodu. Są blisko spokrewnieni z europejskimi Romami, środkowoazjatyckimi Luli, Lomami z Armenii oraz indyjską kastą Domba. Wszystkie te grupy są często traktowane łącznie jako Cyganie. Domowie mają bogatą kulturę opartą na muzyce, tańcu oraz tradycji ustnej.

Współczesność[edytuj | edytuj kod]

Ich łączną populację szacuje się na około 2,2 mln osób. Faktycznie może być wyższa, ponieważ ze względu na społeczną stygmatyzację Domowie często nie przyznają się do swojego pochodzenia. Ich rdzennym językiem jest domari, jednak posługuje się nim obecnie jedynie najstarsza część populacji Domów. Większość używa przede wszystkim języków populacji, dominujących w krajach ich zamieszkania.

Jedną z wielu społeczności Domów stanowi grupa, mieszkająca w arabskiej części starej Jerozolimy (w tzw. Dzielnicy Cygańskiej, okolice Kościoła św. Anny), licząca ok. 1200 osób, z których zaledwie 200 włada językiem domari. Nieustający konflikt palestyńsko-izraelski, jak również marginalizacja i stygmatyzacja Domów tak ze strony palestyńskiego, jak i izraelskiego społeczeństwa stwarza tej grupie szczególne trudności, sprawiając, iż jest ona często celem ataków i innych aktów przemocy. Podobna sytuacja ma miejsce w większości pozostałych krajów Bliskiego Wschodu, nękanych wojnami i konfliktami wewnętrznymi.

Pochodzenie i związek z Romami[edytuj | edytuj kod]

W ubiegłym wieku Domowie byli powszechnie uważani za bliskowschodnią grupę Romów. Najnowsze badania językoznawcze wykazały jednak liczne różnice pomiędzy językami domari a romskim, przez co współcześnie sądzi się, iż grupa ta opuściła Półwysep Indyjski w VI wieku, a więc ok. 400 lat przed Romami. Być może więc to właśnie do nich (lub też do Lulich) odnosi się, często przywoływany przy okazji dyskusji nad pochodzeniem Romów, fragment poematu Shah Name o 10-12 tys. induskich muzykantów podarowanych władcy perskiemu Bahramowi V Gurowi (V wiek).

Z drugiej strony zakłada się jednak podobną etymologię etnonimów Dom, Lom i Rom oraz ich wspólne pochodzenie od indyjskiej kasty Dombów, z którymi wspomniane narody łączy ponadto podobieństwo tradycyjnie wykonywanych zawodów (głównie zajęcia związane z metalurgią i rozrywką). Najprawdopodobniej Domowie, Lomowie, Luli i Romowie stanowią oddzielne fale migracyjne, stanowiące osobne części jednej induskiej społeczności żyjącej poza subkontynentem Indyjskim, prowadzącej podobny tradycyjny tryb życia i wykonującej podobne zawody. Twierdzenie to zdaje się potwierdzać fakt, iż również z czasów nowożytnych (XIX wiek) znane są grupy indyjskich koczowników, których trasy migracyjne dochodziły aż do Iranu. Ponadto pokrewieństwo Domów z Romami jest szczególnie widoczne w krajach, w których mieszkają przedstawiciele obu tych grup (np. w Iranie, Iraku, Syrii, Turcji - patrz niżej).

Grupy i etnonimy[edytuj | edytuj kod]

Określenia nadawane Domom przez nich samych oraz przez inne narody często odzwierciedlają ich status społeczny i tradycyjnie wykonywane zawody. Poniżej podano nazwy związane z Domami lub ich określonymi grupami, bądź też z innymi grupami indyjskiego pochodzenia (w tym i z Romami), często stosowane także w odniesieniu do Domów:

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Angus M. Fraser, Dzieje Cyganów, Warszawa, Państ. Instytut Wydawniczy, 2001

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Domowie&oldid=69246347”