Aneksja

Aneksja (łac. annexio – przyłączenie) – zagarnięcie, przyłączenie przez jedno państwo całości lub części terytorium innego państwa, najczęściej przy użyciu siły lub w wyniku wygranej wojny. Współcześnie zakazana przez prawo międzynarodowe. Przykładem aneksji jest np. zagarnięcie przez Niemcy w wojnie z Francją w 1871 Alzacji i Lotaryngii, aneksja przez Niemcy zachodnich terenów Polski w październiku 1939 r., czy aneksja przez ZSRR – w październiku 1939 – terenów wschodnich województw II Rzeczypospolitej, a w czerwcu 1940 państw nadbałtyckich: Litwy, Łotwy, Estonii, i rumuńskiej Besarabii.

Po II wojnie światowej próbami formalnej aneksji były m.in. włączenie okupowanych syryjskich Wzgórz Golan oraz części terytoriów Palestyny do Izraela (uznawane przez USA), przyłączenie Timoru Wschodniego w 1975 r. przez Indonezję, przyłączenie Indii Portugalskich w latach 1954-1962 do Indii, włączenie Królestwa Sikkim do Indii w 1975 r. oraz włączenie Kuwejtu do Iraku w 1990, co spowodowało wojnę w Zatoce Perskiej. Karta ONZ i Akt Końcowy KBWE uznały aneksję za nielegalną, jako logiczną konsekwencję zakazu agresji oraz respektowania zasady suwerenności państwa i jego integralności terytorialnej. Natomiast w marcu 2014 roku Rosja dokonała aneksji części Półwyspu Krymskiego - a dokładniej Autonomicznej Republiki Krymu, której to niepodległość ogłosiła w 2014 Rada Najwyższa Republiki Autonomicznej Krymu. Jednak zarówno deklaracja niepodległości Krymu, jak i wszystkie wynikające z niej akty (a co za tym idzie, i sama aneksja) nie zostały uznane przez władze Ukrainy i – z kilkoma wyjątkami (Syria, Korea Północna, Serbia, Armenia, Afganistan) – społeczność międzynarodową.

Zobacz też

• inkorporacja terytorium
• zawojowanie
• Anschluss
• rozbiory Polski