Błotniak afrykański
| Circus ranivorus[1] | |||
| (Daudin, 1800) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
błotniak afrykański | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Błotniak afrykański[4] (Circus ranivorus) – gatunek średniej wielkości ptaka szponiastego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Występuje we wschodniej i południowo-wschodniej Afryce. Nie wyszczególnia się podgatunków[2][5].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Zasiedla północno-zachodnie Kongo, centralną i wschodnią Demokratyczną Republikę Konga, centralne i południowe Ugandę i Kenię oraz Tanzanię, Mozambik, Malawi, Zimbabwe, Suazi, Lesotho, północną Botswanę i południową i wschodnią część Republiki Południowej Afryki.
Środowisko[edytuj | edytuj kod]
Żyje na terenach podmokłych, w tym bagnach, rozlewiskach, trzcinowiskach i na brzegach jezior[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Wymiary średnie[6]:
- długość ciała: 44–49 cm
- rozpiętość skrzydeł:
- samca: 34,3–36,8 cm
- samicy: 36,5–39,5 cm
- masa ciała[7]: 430–570 g
Najmniejszy gatunek spośród błotniaków z rodzaju Circus. Ptaki młodociane są bardzo podobne do samicy błotniaka stawowego[8].
Wierzch ciała ciemny, podobnie jak spód, który jednak ma rdzawy odcień. Lotki i sterówki są w paski. Tęczówka żółta, podobnie jak nogi[9].
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
70% jego pożywienia stanowią małe gryzonie, ale zjada także żaby, owady i ptaki (czasem do rozmiarów kaczki). Poluje nagle nurkując w powietrzu po ofiarę lub goniąc ją po ziemi. Może jeść padlinę, w tym martwe ryby, lub plądrować gniazda w koloniach czapli, by zjeść jaja i pisklęta[10].
Lęgi[edytuj | edytuj kod]
Zagęszczenie par lęgowych wynosi około 8 par na km². Zazwyczaj wyprowadza lęgi od czerwca do grudnia, jednak może to robić cały rok, bez zależności od pory deszczowej. Gniazdo stanowi platforma zbudowana z roślinności, w trzcinach, ponad poziomem wody. Liczba jaj wynosi 2–5 (czasami do 6), zazwyczaj są białe bez żadnych plamek. Inkubacja trwa 32–34 dni i zwykle rozpoczyna ją zniesienie pierwszego jaja, pisklęta opierzają się po 38–40 dniach od wyklucia[10].
Status i zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje błotniaka afrykańskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3].
Głównym zagrożeniem dla błotniaka afrykańskiego jest niszczenie jego środowiska życia – osuszanie terenu i wypalanie traw. Możliwe, że przemieszczają się one w inne miejsca, gdzie z powodu zbudowania tamy utworzy się nowy teren podmokły. Niski sukces lęgowy może być wynikiem nagromadzenia substancji szkodliwych w jajach[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Circus ranivorus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b African Marsh-harrier (Circus ranivorus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
- ↑ a b Circus ranivorus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-11].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-11]. (ang.).
- ↑ a b ARKive: African marsh harrier videos, photos and facts. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-05)].
- ↑ Siyabona Africa: Kruger Park Birding: Harriers Birding Raptor Guide. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-21)]. (ang.).
- ↑ J.A. Harrison, D.G. Allan, L.G. Underhill, M. Herremans, A.J. Tree, V. Parker i C.J. Brown: Southern African Bird Atlas. s. 236–237.
- ↑ EcoTravel Africa: African Marsh Harrier – Circus ranivorus. [zarchiwizowane z tego adresu (22 kwietnia 2013)].
- ↑ a b Global Raptor Information Network: African Marsh Harrier. [dostęp 2013-04-01]. (ang.).
- ↑ African Marsh-harrier Circus ranivorus. BirdLife International. [dostęp 2013-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 października 2012)]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).