Bufotes boulengeri
| Bufotes boulengeri[1] | |||
| (Lataste, 1879) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Bufotes boulengeri | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 Mapa występowania nie uwzględnia włoskich wysp, na których występuje podgatunek B. boulengeri siculus. Ponadto, populacje z Synaju i Lewantu należą być może do osobnego gatunku, Bufotes sitibundus lub B. viridis | |||
Bufotes boulengeri – gatunek płaza bezogonowego z rodziny ropuchowatych występujący w Afryce Północnej oraz na Sycylii i pomniejszych włoskich wysepkach. Dorasta zazwyczaj do 8,0 cm długości i cechuje się zmiennym ubarwieniem. Płaz ten do rozrodu podchodzi być może dwa razy w ciągu roku oraz dobrze znosi duże zasolenie wody. Gatunek najmniejszej troski (LC) w związku z rozległym zasięgiem występowania oraz dużymi rozmiarami populacji.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Samce dorastają zazwyczaj do 6,3–8,0 cm, a samice do 7,0–8,0 cm długości (chociaż notowano osobniki o nieokreślonej płci mierzące 10,7 cm długości). Pysk widziany z góry jest okrągły, a głowa widziana z boku ma tępe zakończenie. Gruczoły przyuszne duże, jajowate oraz równoległe względem siebie. Błona bębenkowa dobrze widoczna, jej rozmiar wynosi około 45% rozmiaru oka. Samce posiadają jeden rezonator znajdujący się pod gardłem. Kończyny przednie oraz palce są lepiej zbudowane u samców. U obu płci na dłoniach występują dwa modzele podeszwowe (ang. metacarpal tubercles). Palce u dłoni nie są spięte błoną pławną, a na stopach błona ta jest szczątkowa. Podczas okresu godowego u samców obecne są modzele godowe na trzech pierwszych palcach u dłoni. Skóra na grzbiecie szorstka, pokryta małymi lub średnimi guzkami i kolcami. Skóra na brzuchu ziarnista[3].
Występuje duża zmienność w ubarwieniu. Grzbiet ma zazwyczaj kolor od czerwonawobrązowego przez oliwkowy po kremowy. Występują również kropki (w kolorze od brązowawego przez oliwkowy po jasnozielony), które często się łączą tworząc paski. U niektórych osobników przez środek pleców przebiega zielonożółta linia. Brzuch zazwyczaj jednolicie żółtawobiały, u niektórych osobników występują również małe zielone lub ciemne kropki na brzuchu[3].
Podgatunki[edytuj | edytuj kod]
Obecnie wyróżnia się dwa podgatunki – B. boulengeri boulengeri występujący w Afryce Północnej i B. boulengeri siculus spotykany głównie na Sycylii[3]. B. boulengeri siculus został opisany (na podstawie analizy filogenetycznej) w 2008 roku jako osobny gatunek, Bufotes siculus[4]. Według części badaczy natomiast różnice genetyczne między taksonami nie są wystarczająco duże, żeby nadać B. boulengeri siculus rangę osobnego gatunku[5][6][7].
Zasięg występowania i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Płaz ten występuje głównie w Afryce Północnej. Populacje są zazwyczaj odizolowane od siebie i spotykane są w Saharze Zachodniej, Maroku, Algierii, Tunezji, Libii i Egipcie (B. boulengeri boulengeri). W Europie podgatunek B. boulengeri siculus występuje na Sycylii, Favignanie i Ustice. Płaz ten spotykany jest na wysokościach do 2670 m n.p.m.[2]
Pozycja taksonomiczna populacji z Izraela, Jordanii, Synaju oraz południowo-zachodniej Arabii Saudyjskiej jest niepewna i istnieje możliwość, że należą one w rzeczywistości do ropuchy zielonej (Bufotese viridis) lub do Bufotes sitibundus[2].
Płaz ten zasiedla obszary leśne, zarośla, łąki, obszary podmokłe, obszary pustynne i półpustynne (głównie w pobliżu oaz), a także tereny rolnicze i miejskie[2]. Płazy te żywią się stawonogami, głównie chrząszczami[3].
Rozmnażanie i rozwój[edytuj | edytuj kod]
Płaz ten być może podchodzi do rozrodu dwa razy w ciągu roku (od stycznia do czerwca, a następnie od września do listopada). Do rozrodu dochodzi w okresowych strumieniach, zbiornikach wodnych i sebhach. Płaz ten dobrze znosi duże zasolenie wody. Ampleksus jest pachowy, a samice składają jaja w zbiornikach rozrodczych blisko powierzchni wody. Kijanki wylęgają się po 3–5 dniach i są detrytusożercami. Do przeobrażenia dochodzi po 1–2 miesiącach, kiedy to kijanki mierzą 15–20 mm długości[3].
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
IUCN klasyfikuje Bufotes boulengeri jako gatunek najmniejszej troski (LC) w związku z rozległym zasięgiem występowania oraz dużymi rozmiarami populacji[2].
Miejscowym populacjom zagrażać może utrata zbiorników rozrodczych spowodowana osuszaniem terenów podmokłych oraz przemysłowymi i rolniczymi zanieczyszczeniami wody. Płazom tym zagrażać może również budowa dróg, jednakowoż śmiertelność na drogach nie jest wysoka. Ponadto u marokańskiego osobnika wykryto obecność patogenicznego grzyba Batrachochytrium dendrobatidis. Osobnik ten natomiast nie wykazywał symptomów chytridiomikozy. B. boulengeri może być również odławiany w celach hodowlanych[2].
W Algierii płaz ten występuje na kilku obszarach chronionych, takich jak Park Narodowy Billizma oraz Park Narodowy Ahaggaru. Wymieniony jest również w załączniku II konwencji berneńskiej i załączniku IV dyrektywy siedliskowej Unii Europejskiej (jako Bufotes siculus)[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Bufotes boulengeri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Bufotes boulengeri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022 [dostęp 2023-05-06] (ang.).
- ↑ a b c d e Bufotes boulengeri: Sicilian Green Toad, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2021 [dostęp 2023-05-06].
- ↑ Matthias Stöck i inni, Post-Messinian evolutionary relationships across the Sicilian channel: Mitochondrial and nuclear markers link a new green toad from Sicily to African relatives, „BMC Evolutionary Biology”, 8 (1), 2008, s. 56, DOI: 10.1186/1471-2148-8-56, ISSN 1471-2148, PMID: 18294389, PMCID: PMC2276203 [dostęp 2023-05-06].
- ↑ Christophe Dufresnes i inni, Fifteen shades of green: The evolution of Bufotes toads revisited, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 141, 2019, s. 106615, DOI: 10.1016/j.ympev.2019.106615, ISSN 1055-7903 [dostęp 2023-05-06] (ang.).
- ↑ Jeroen Speybroeck, Wouter Beukema, Pierre-André Crochet, A tentative species list of the European herpetofauna (Amphibia and Reptilia) — an update, 31 grudnia 2010, DOI: 10.5281/ZENODO.195659 [dostęp 2023-05-06].
- ↑ Jeroen Speybroeck i inni, Species list of the European herpetofauna – 2020 update by the Taxonomic Committee of the Societas Europaea Herpetologica, „Amphibia-Reptilia”, 41 (2), 2020, s. 139–189, DOI: 10.1163/15685381-bja10010.