Datolit
 |
Ten artykuł od 2015-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
CaB[SiO4](OH) |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
5-5,5 |
| Przełam |
muszlowy |
| Łupliwość |
brak |
| Pokrój kryształu |
słupkowy i tabliczkowy |
| Układ krystalograficzny |
jednoskośny 2/m |
| Gęstość minerału |
2,9-3,0 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
bezbarwny, oliwkowozielony, fioletowy lub czerwony |
| Rysa |
białą |
| Połysk |
szklisty |
| Współczynnik załamania |
nα = 1,626, nβ = 1,653-1,654, nγ = 1,670 |
| Inne |
optycznie ujemny |
| Dodatkowe dane | |
| Szczególne własności |
reaguje z HCl wytrącając galaretowatą krzemionkę |
Datolit – minerał należący do gromady krzemianów boru. Nazwa pochodzi od greckich słów dateomai oznaczającego dzielenie się oraz lithos kamień.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Właściwości[edytuj | edytuj kod]
Tworzy kryształy o pokroju słupkowym i tabliczkowym, a szczególną charakterystyczną cechą jego kryształów jest posiadanie dużej ilości ścian. Najczęściej tworzy zbite drobnokrystaliczne agregaty, ale i także znacznie atrakcyjniejsze skupienia promieniste, oraz nerkowate, naskorupienia i naloty. Jego groniaste skupienia nazywa się zwyczajowo batriolitami. Jest minerałem od przezroczystego do prawie przeświecającego. Zawiera w przybliżeniu 34% B2O3.
Geneza[edytuj | edytuj kod]
Powstaje w wyniku działania procesów hydrotermalnych oraz pomagmowych w obrębie skał zasadowych. Powstanie jego jest zatem związane z procesami polimetamorficznymi.
Sposób występowania[edytuj | edytuj kod]
Występuje zarówno w skałach magmowych, wulkanicznych jak i w metamorficznych. Narasta w formie sekrecji wypełniając szczeliny w skałach hipabysalnych oraz wylewnych (np. bazalty). W skałach metamorficznych występuje jako efekt metamorfizmu regionalnego niskiego stopnia (amfibolity i serpentynity) oraz w skałach zmienionych kontaktowo (głównie skarnach).
Asocjacje mineralne[edytuj | edytuj kod]
Najczęściej z datolitem występują zeolity oraz prehnit i kalcyt.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Jest minerałem rzadkim.
- W Polsce został stwierdzony w cieszynitach okolic Cieszyna, Żywca i Bielska-Białej.
- Na świecie stwierdzono go w Niemczech (Haslach im Kinzigtal, Andersberg); Austrii (Tyrol); Norwegii (Arendal); Włoszech (Alpe di Siusi, Rosi, Sierra dei Zanchetti); Rosji (Dalniegorsk); Kanadzie (rejon wielkich jezior) oraz Tasmanii i USA (New Jersey, Massachusetts i Kalifornia).
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Głównie jako kamień jubilerski - jeśli spełnia odpowiednie wymogi kryteriów gemmologicznych. Jeśli występuje w większych ilościach jest kopaliną boru.