Edward Kleszczyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edward Kleszczyński
Ilustracja
Edward Kleszczyński w 1922 roku
Data i miejsce urodzenia

6 września 1892
Skrzeszowice

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1984
Nowy Jork

Poseł II i III kadencji Sejmu
oraz Senator IV kadencji (II RP)
Okres

od 1928
do 13 września 1938

Przynależność polityczna

BBWR

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi
Odznaka pamiątkowa Więźniów Ideowych

Edward Kleszczyński (również Edward Puttkamer-Kleszczyński[1]), ps. Dzik, Miechowita (ur. 6 września 1892 w Skrzeszowicach, zm. 20 stycznia 1984 w Nowym Jorku) – polski działacz niepodległościowy i społeczny, ziemianin, oficer Wojska Polskiego, Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych, polityk, poseł na Sejm i senator w II RP, członek Rady Związku Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej w 1933 roku[2], członek władz Rady Okręgowej Obozu Zjednoczenia Narodowego w Krakowie w 1937 roku[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Bogusława i Heleny z Czarnomskich. Był prawnukiem Franciszka Czarnomskiego, generała wojsk polskich, dowódcy Szkoły Podchorążych Jazdy w Warszawie i siostrzeńcem Franciszka Czarnomskiego, gleboznawcy, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego[1].

Ukończył Wyższą Szkołę Realną w Krakowie, zdając maturę w 1909 roku, Wyższą Szkołę Rolniczą (w 1914 roku) i Akademię Handlową w Wiedniu[4]. W wojsku przeszedł szkołę podoficerską i dwutygodniowy kurs dla instruktorów szkół przyfrontowych[5].

W czasie studiów w Wiedniu był prezesem „Ogniska”, stowarzyszenia akademickiego „Koło Rolniczo-Leśne” i Polskich Drużyn Strzeleckich (1912–1914). Podczas I wojny światowej służył w 1 pułku ułanów Legionów Polskich: 3 sierpnia 1914 roku wstąpił do 1 patrolu konnego Władysława Beliny-Prażmowskiego, w pułku służył od 16 sierpnia 1914 roku, 1 listopada 1916 roku awansując do stopnia podporucznika. Od 6 lutego do 1 kwietnia 1917 roku był wykładowcą służby wewnętrznej na kawaleryjskim kursie podoficerskim przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce[6].

Latem tego roku, w czasie tzw. kryzysu przysięgowego odmówił złożenia przysięgi, więziony od października do listopada 1917 roku w Przemyślu. Od 1917 roku był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. Od listopada 1918 roku był ochotnikiem w Wojsku Polskim, został ranny w czasie walk o Wilno w 1919 roku. W lipcu 1920 roku i od października 1920 roku do czerwca 1921 roku był dowódcą 11 pułku Ułanów Legionowych w stopniu rotmistrza[5].

Po przejściu do rezerwy w 1922 roku w stopniu majora kawalerii, osiadł w rodzinnym majątku w Radziemicach, gdzie mieszkał i który prowadził do wybuchu II wojny światowej.

Wkrótce został członkiem Rady Gminnej i Wydziału Powiatowego w Miechowie (w tym powiecie znajdują się Radziemice), był również wieloletnim prezesem Izby Rolniczej w Krakowie, prezesem Małopolskiego Towarzystwa Rolniczego, członkiem władz Centralnego TOKR, od 1935 roku – członkiem prezydium Związku Izb i Organizacji Rolniczych RP. Działał w Oddziale Miechowskim Związku Ziemian. Był zaangażowany w działalność spółdzielczą, był m.in. organizatorem spółdzielni mleczarskiej we wsi Radziemice[5].

Był bliskim współpracownikiem Walerego Sławka.

W 1928 roku został posłem na Sejm II kadencji (1928–1930) – mandat uzyskał z listy nr 1 (BBWR). W tej kadencji pracował w komisjach: administracji, reform rolnych, rolnej (zastępca przewodniczącego) i wojskowej. W 1928 roku został powtórnie posłem na Sejm, III kadencji (1930–1935) – mandat uzyskał z listy nr 1 (BBWR). W III kadencji pracował w komisjach: administracji, budżetowej, rolnej (kierownik grupy) i wojskowej (do marca 1931 roku)[5].

W 1935 roku został senatorem IV kadencji (1935–1938) z województwa krakowskiego[7]. W IV kadencji pracował w komisjach: budżetowej (1935–1936), gospodarczo-skarbowej, komunikacyjnej i rolnej (1937–1938)[7][5].

W sierpniu 1939 roku zgłosił się ochotniczo do 11 Pułku Ułanów Legionowych, w którym został nadetatowym zastępcą dowódcy pułku, którym później dowodził pod koniec kampanii wrześniowej.

Znalazł się na krótko w niewoli niemieckiej, z której zbiegł, następnie działał w konspiracji. Od 1942 roku był współorganizatorem i członkiem sztabu Inspektoratu Armii Krajowej Miechów. W 1942 roku był więziony przez pół roku w więzieniu na Montelupich w Krakowie, następnie krótko w więzieniu kryminalnym w Warszawie, skąd został wykupiony. Od sierpnia 1944 roku był dowódcą Zmotoryzowanej Krakowskiej Brygady Kawalerii AK.

Po wojnie był poszukiwany przez UB, przedostał się do 1 Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka, w latach 1945–1946 służył jako oficer 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, następnie – w latach 1947–1950 – w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia w Wielkiej Brytanii[5].

Po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych w 1950 roku osiadł w Nowym Jorku. Był działaczem Ligi Niepodległości Polski i członkiem IV Rady Narodowej RP w latach 1951–1953. Aktywnie rozwijał Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, w którym był wiceprezesem (1952–1953), skarbnikiem (1968–1969) i sekretarzem zarządu (1974–1975). W 1953 roku przewodniczył zjazdowi założycielskiemu Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych, a następnie przewodniczył jego Komisji Rewizyjnej oraz od 1957 roku – Sądu Koleżeńskiego[5].

Edward Kleszczyński był żonaty z Ireną Mieroszewską, stryjeczną siostrą Juliusza Mieroszewskiego, wcześniejszą żoną Kazimierza Szwarcenberg-Czernego, konsula RP w Niemczech[5].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Edward Puttkamer-Kleszczyński w Wielkiej Genealogii Minakowskiego. [dostęp 2012-05-19].
  2. Leszek Śliwiński, Ogólnopolska reprezentacja powiatowych związków komunalnych w II Rzeczypospolitej, Częstochowa 2013, s. 254.
  3. Zjazd organizacyjny Organizacji Wiejskiej Obozu Zjednoczenia Narodowego w Krakowie, dnia 5.IX.1937 r. Kraków : [s.n.], 1937 (Kraków : L. Dudek), s. 33.
  4. Grzegorz Małachowski (red.): W Krakowie przy Studenckiej: Księga Pamiątkowa wydana z okazji Jubileuszu 130-lecia V Liceum Ogólnokształcącego im. A. Witkowskiego w Krakowie. 1871–2001. Kraków: Oficyna Wydawnicza TEXT, 2001, s. 208. ISBN 83-88934-02-3.
  5. a b c d e f g h i Biblioteka Sejmowa – Parlamentarzyści RP – Edward Kleszczyński. [dostęp 2017-08-06].
  6. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 6.
  7. a b Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 378.
  8. „Dziennik Personalny” (R.3, nr 2), 18 lutego 1922, s. 111.
  9. M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
  10. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w zakresie pomocy i opieki nad bezrobotnymi”.
  11. Odznaczeni Krzyżem Walecznych w zamian za dyplomy „za Waleczność” byłego Frontu Litewsko-Białoruskiego, „Dziennik Personalny MSWojsk.”, z 1922 r. Nr 14, s. 413 [dostęp 2015-08-10].
  12. M.P. z 1939 r. nr 185, poz. 458 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  13. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 342. Reprint Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa, 1984

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]