Gruszyczka zielonawa

Gruszyczka zielonawa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	wrzosowce
Rodzina	wrzosowate
Rodzaj	gruszyczka
Gatunek	gruszyczka zielonawa
	Nazwa systematyczna
	Pyrola chlorantha Sw.; Kongl. Vetensk. Acad. Nya Handl. 25:257. 1804
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gruszyczka zielonawa (Pyrola chlorantha Sw.) – gatunek rośliny należący do rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Występuje w północnej Ameryce, zachodniej Azji, Azji Mniejszej, w północnej i środkowej Europie oraz na Kaukazie. W Polsce gatunek objęty ochroną częściową.

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Występuje na obszarze Azji (Chanty-Mansyjsk, Mongolia), Europy (Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, dawna Jugosławia, Karelia, Łotwa, Niemcy, Norwegia, Polska, Rumunia, Szwajcaria, Szwecja, Ukraina, Węgry, Włochy) i Ameryki Północnej (USA: Alaska, Arizona, Dakota Południowa, Idaho, Kolorado, Michigan, Minnesota, Montana, Nebraska, Nevada, Nowy Meksyk, Ohio, Utah, Wisconsin; Kanada: Nowy Brunszwik, Nowa Fundlandia, Nowa Szkocja, Wyspa Księcia Edwarda, Kolumbia Brytyjska, Manitoba)^[3].

W Polsce gatunek spotykany na rozproszonych stanowiskach na obszarze całego kraju, w górach do wysokości 400 m n.p.m.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Od 10 do 25 cm wysokości, czerwona, ostrokrawędzista.
Liście: Okrągławojajowate, o zmiennym kształcie, brzegiem słabo ząbkowane, skórkowate, pod spodem niebieskawe, a z wierzchu ciemnozielone. Blaszka liścia o średnicy od 0,5 do 3 cm. Ogonek dłuższy, rynienkowaty.
Kwiaty: Zwykle samopylne, działki kielicha zielone, okrągławotrójkątne, nieodgięte. Korona szeroko otwarta, średnicy od 8 do 10 mm, dzwonkowata. Płatki korony barwy zielonobiałej, cztery razy dłuższe od działek kielicha. Szyjka słupka łukowato wygięta do dołu i dłuższa od płatków.
Owoc: Torebka z zakrzywioną szyjką słupka. Nasiona rozsiewane są przez wiatr.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Zimozielona krzewinka. Rośnie w półcieniu, w borach iglastych, na glebach suchych i świeżych, ubogich i kwaśnych. Kwitnie od czerwca do lipca.

Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Od 2014 roku gatunek jest objęty w Polsce ochroną częściową^[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).
↑ Moneses uniflora. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2010-08-25].
↑ Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).

[grin-3] Moneses uniflora. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2010-08-25].

[rozp2014-4] Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

[1]

[2]

[3]

[4]