Kazimierz Dworak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Dworak
Ilustracja
Kazimierz Dworak (przed 1939)
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

7 stycznia 1895
Rzeszów

Data i miejsce śmierci

3 listopada 1954
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

od 1919

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Błękitna Armia
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

3 Pułk Szwoleżerów
12 Dywizja Piechoty
Generalny Inspektorat Jazdy
6 Pułk Strzelców Konnych
6 Samodzielna Brygada Kawalerii
9 Pułk Ułanów
2 Dywizja Kawalerii
15 Pułk Ułanów
24 Pułk Ułanów
1 Dywizja Pancerna
I Korpus Polski

Stanowiska

dowódca pułku kawalerii
zastępca dowódcy dywizji
zastępca dowódcy korpusu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Order Imperium Brytyjskiego od 1936 (wojskowy) Komandor Orderu Korony (Belgia) Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Gwiazdy Czarnej
Krzyż Wojenny 1939–1945 z brązową palmą (Francja)
Krzyż Wojenny 1914-1918 (Francja) Médaille commémorative de la Guerre 1939-1945 (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Kazimierz Juliusz Tadeusz Dworak (ur. 7 stycznia 1895 w Rzeszowie, zm. 3 listopada[1] 1954 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W Krakowie skończył studia prawnicze, a następnie jako oficer kawalerii służył w armii austriackiej[1]. Po wybuchu I wojny światowej dostał się do niewoli włoskiej, a następnie wstępuje do Armii Polskiej we Francji gen. Hallera[1], gdzie od grudnia 1918 do marca 1919 był dowódcą szwadronu w 3 pułku szwoleżerów[1]. Jeszcze we Francji skończył kurs Sztabu Generalnego.

Od maja 1919 do czerwca 1921 pełnił służbę w 12 Dywizji Piechoty i uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Od czerwca do października 1921 był słuchaczem kursu wyższych dowódców we Francji.

3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 390. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – korpus oficerów kawalerii), a jego oddziałem macierzystym był 6 pułk strzelców konnych[2]. W 1923 pełnił służbę w Generalnym Inspektoracie Jazdy w Warszawie na stanowisku referenta, pozostając oficerem nadetatowym 6 psk[3]. 2 listopada 1923 został przydzielony do 6 psk w Żółkwi z jednoczesnym odkomenderowaniem do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza jednorocznego kursu doszkolenia[4]. Z dniem 15 października 1924 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do 6 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Stanisławowie na stanowisko szefa sztabu[5][6]. 1 grudnia 1924 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 41. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[7]. W grudniu 1925 został przeniesiony do 9 pułku ułanów w Trembowli na stanowisko dowódcy 1 szwadronu[8]. Od stycznia 1927 w Departamencie II Kawalerii MSWojsk. 31 października tego roku ogłoszono jego przeniesienie do 2 Dywizji Kawalerii na stanowisko szefa sztabu[9][10]. 20 lutego 1930 ogłoszono jego przeniesienie do 15 pułku ułanów w Poznaniu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[11][12]. Został awansowany do stopnia podpułkownika kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931[13]. We wrześniu 1932 został przeniesiony do 24 pułku ułanów w Kraśniku na stanowisko dowódcy pułku[14]. W 1937 przeprowadził motoryzację pułku, który włączono w skład 10 Brygady Kawalerii. 19 marca 1938 awansował na pułkownika[1]. W 1938 na czele pułku wziął udział w zajęciu Zaolzia.

1 DPanc. – ćwiczenia przed inwazją na kontynent; odprawa. Od lewej: płk. dypl. Kazimierz Dworak, gen. Stanisław Maczek, rtm. T. Wysocki; lipiec 1944.

Po wybuchu II wojny światowej 1939 walczył w kampanii wrześniowej. Brał udział w obronie Rzeszowa jako dowódca 24 pułku ułanów[15]. 19 września z całą brygadą przekroczył granicę z Węgrami, gdzie był internowany[16], po czym przedostał się do Francji[1]. W okresie od stycznia do maja 1940 pełnił obowiązki zastępcy dowódcy Brygady Pancerno-Motorowej, a od maja do czerwca tego samego roku dowódca Ośrodka Zapasowego Kawalerii we Francji[1]. Od października 1940 do stycznia 1941 służył w I Korpusie w Anglii na stanowisku zastępcy dowódcy 10 Brygady Kawalerii Pancernej stacjonującej w Szkocji, a do marca 1942 dowódcy 5 Brygady Kadrowej Strzelców[1].

Od marca 1942 pełnił funkcję zastępcy dowódcy 1 Dywizji Pancernej, z którą brał udział w inwazji we Francji walcząc w jej składzie do kwietnia 1945[1]. W kwietniu 1945 został przeniesiony do Inspektoratu Wyszkolenia Wojska, a w październiku tego roku wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy I Korpusu Polskiego[1]. 1 kwietnia 1945 został mianowany generałem brygady[1]. Po wojnie zamieszkał w Anglii, pochowany na cmentarzu Wandsworth[1].

W 1928, w numerach 6 (32) i 7 (33) Przeglądu Kawaleryjskiego opublikował artykuł „Charakterystyka użycia i działań kawalerii dywizyjnej”[17].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l Leżeński i Kukawski 1991 ↓, s. 48.
  2. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 165.
  3. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 75, 664, 681.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 69 z 1 listopada 1923 roku, s. 732.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 110 z 15 października 1924 roku, s. 612.
  6. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 83, 591, 601.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 736.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 129 z 1 grudnia 1925 roku, s. 698.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 314.
  10. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 329, 341.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 69.
  12. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 642.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 142.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 420.
  15. Rafał Rudacki, „Biali ułani” w obronie Rzeszowa [online] [dostęp 2016-09-10].
  16. Jerzy Majka. Internowanie 10. Brygady Kawalerii (zmotoryzowanej) na Węgrzech w 1939 roku. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F”. 60, s. 185, 189, 2005. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. 
  17. Spis treści „Przeglądu Kawaleryjskiego”; dostęp 2011-12.
  18. Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 251. [dostęp 2015-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  19. Dekret Wodza Naczelnego L. 2793 z 26 marca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 13, poz. 412).
  20. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  21. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934. 
  22. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1987 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 39, poz. 1831).
  23. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 595 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  24. Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 291. [dostęp 2015-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  25. a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 76 z 12 grudnia 1923 roku, s. 710.
  26. Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 292. [dostęp 2015-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  27. Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 289. [dostęp 2015-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]