Omomiłek żółtonogi
| Cantharis rufa | |||||
| Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Infrarząd | |||||
| Nadrodzina | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Plemię | |||||
| Rodzaj | |||||
| Podrodzaj |
Cantharis s.str. | ||||
| Gatunek |
omomiłek żółtonogi | ||||
| |||||
Omomiłek żółtonogi[1] (Cantharis rufa) – gatunek chrząszcza z rodziny omomiłkowatych i podrodziny Cantharinae. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję i nearktyczną Amerykę Północną. Zarówno larwy, jak i owady dorosłe są drapieżnikami.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1758 roku przez Karola Linneusza w dziesiątym wydaniu Systema Naturae. Jako miejsce typowe wskazał on Europę[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 8 do 11,5 mm. Głowę ma żółtopomarańczową, czasem z czarną kropką na ciemieniu. Przedplecze ma wypukłą, ale nie półkolistą krawędź przednią oraz zaokrąglone kąty przednie i krawędzie boczne oraz zaokrąglone, ale wyraźnie zaznaczone kąty tylne. Ubarwienie zwykle ma jednolicie żółtopomarańczowe, tylko u aberracji liturata i darwiniana występuje na przedpleczu mniej lub bardziej M-kształtna czarna plamka. Kolor tarczki jest żółty. Pokrywy są jednolicie brązowożółte. Odnóża są najczęściej całkiem rudożółte, u aberracji liturata i darwiniana uda mają jednak zaczernione wierzchołki[3][1]. Pazurki wszystkich par mają pojedyncze wierzchołki. Genitalia samca odznaczają się szerokimi, trójkątnymi laterofizami oraz wykraczającymi poza zarys tarczki grzbietowej paramerami[3].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten zasiedla skraje lasów, polany, zarośla, wilgotne łąki, turzycowiska, doliny rzeczne i ogrody[4][5][1]. Rozmieszczony jest od nizin po niższe góry[4], nie przekraczając jednak regla dolnego[5]. Osobniki dorosłe obserwuje się od maja do sierpnia ze szczytem pojawu w czerwcu[4]. Często przesiadują na dębach[4][1]. Przylatują do sztucznych źródeł światła[4]. Samce przeżywają średnio 18, a samice 35 dni[5]. Zarówno larwy, jak i owady dorosłe są drapieżnikami[1].
Gatunek holarktyczny[4][5]. W Europie znany jest z Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii oraz europejskiej części Rosji[6]. Na północy tego kontynentu wykracza daleko poza koło podbiegunowe[4]. W Azji notowany jest z syberyjskiej i dalekowschodniej części Rosji (na wschód po Kraj Nadmorski), Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Uzbekistanu, Kirgistanu, Tadżykistanu, Afganistanu, Mongolii, północnych Chin i Korei[7]. W nearktycznej Ameryce Północnej podawany jest z wschodniej części Kanady i północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Cantharis rufa – Omomiłek żółtonogi. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2023-08-01].
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 401. (łac.).
- ↑ a b Arved Lompe: Gattung Cantharis L.. [w:] Käfer Europas [on-line]. Coleonet.de, 2010. [dostęp 2023-07-29].
- ↑ a b c d e f g h B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Buprestoidea, Elateroidea i Cantharoidea. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (10), 1985.
- ↑ a b c d Antoni Kuśka, Omomiłki (Coleoptera, Cantharidae): Cantharinae i Silinae Polski, „Monografie Fauny Polski”, 21, Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, 1995.
- ↑ Cantharis (Cantharis) rufa Linnaeus, 1758. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-08-01].
- ↑ Sergey V. Kazantsev. An annotated checklist of Cantharoidea (Coleoptera) of Russia and adjacent territories. „Russian Entomological Journal”. 20 (4), s. 387–410, 2011. DOI: 10.15298/rusentj.20.4.05.