Schronisko pod Wielkim Połomem
 Schronisko pod Wielkim Połomem (po prawej) i Kamenná chata (marzec 1939) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
944 m n.p.m. |
| Data otwarcia |
1924 |
| Data zamknięcia |
1960 |
| Właściciel |
Klub Czechosłowackich Turystów (1924–1938) |
Położenie na mapie Beskidu Śląskiego  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°30′38,056″N 18°41′48,440″E/49,510571 18,696789
| |
Schronisko pod Wielkim Połomem – nieistniejące górskie schronisko turystyczne, położone w Beskidzie Śląsko-Morawskim w Czechach. Budynek znajdował się na wysokości 944 m n.p.m., na wschód od szczytu Wielkiego Połomu.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Inicjatorem powstania schroniska był Klubu Czechosłowackich Turystów – oddział w Orłowej-Łazach. Był to drewniany budynek w stylu wałaskim[1][2][3] według projektu architektów Kolářa i Rubiego z Ostrawy[potrzebny przypis]. Koszt budowy wyniósł 484 650 koron, a oficjalne otwarcie nastąpiło 10 sierpnia 1924 r.[4] Obiekt mieścił dwie sale jadalne, duży pokój gościnny, kuchnię, spiżarkę, toalety, sześć pokojów z 12–15 łóżkami (według innych danych: 35 łóżek)[4], a w piwnicy dwie dodatkowe sale przeznaczone na noclegi zbiorowe z 40–60 siennikami[1] (w 1931 roku było to już 40 miejsc na łóżkach piętrowych)[3]. Budynek od południowego wschodu okalała obszerna przeszklona weranda przylegająca do sali jadalnej[1][3].
Zainteresowanie schroniskiem było tak duże, że w latach 1928–1929 roku w jego bezpośrednim sąsiedztwie powstał budynek hotelu Kamenná chata z 23 pokojami sypialnymi[1] (według innych danych: 20 pokojów z 48 łóżkami)[3]. W sumie kompleks oferował wówczas 110[3]–130 noclegów na łóżkach. Obejmował także wodociąg, wieżę ciśnień, lodownię i zabudowania gospodarcze[1], a także skocznię narciarską[4]. Budynek wyposażony był w oświetlenie elektryczne[3].
W 1930 roku najemcą został Antonín Kučera, a oba budynki nazywano wspólnie Kučerową chatą. W 1935 roku oferowały łącznie 82 miejsca noclegowe na łóżkach[4].
Po zajęciu przez Polskę Zaolzia jesienią 1938 roku dotychczasowy czeski dzierżawca zabrał ze schroniska całe wyposażenie, pozostawiając w nim gołe ściany[5]. Obiekt przekazano Oddziałowi Górnośląskiemu Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Katowicach, a jego gospodarzem został Ryszard Gasz, prowadzący również schronisko na Przysłopie pod Baranią Górą. W momencie wybuchu II wojny światowej w schronisku dobiegał końca remont generalny[1].
Schronisko istniało do 2 maja 1960 roku, kiedy to strawił je pożar. Na jego fundamentach postawiono drewniany budynek hotelu „Tetřev” wykorzystywany następnie przez liczne grupy szkolne. Ten jednak z uwagi na zły stan techniczny został rozebrany w 2009 roku[4]. Tuż obok stoi wieża widokowa Tetřev.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Ryszard Bogdziewicz, Schroniska karpackie od Beskidu Śląskiego do Czarnohory w latach 1874–1945, wyd. I, Lublin: Drukarnia i Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, 2012, s. 137, ISBN 978-83-60594-24-7, OCLC 956614813 (pol.).
- ↑ Kazimierz Sosnowski, Górski świat Zaolzia : Nowe polskie szlaki turystyczne, „Polska Zachodnia” (298), 30 października 1938, s. 6 (pol.).
- ↑ a b c d e f Jan Galicz, Przewodnik po Beskidzie Śląskim od Baraniej po Ostrawicę i Śląsku Cieszyńskim z szczególnem uwzględnieniem miasta Cieszyna, Cieszyn: Oddział Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski”, 1931, s. 216 (pol.).
- ↑ a b c d e Jaromír Polášek, Jiřina Polášková, Historie beskydské turistiky, Šmíra-Print, 2009, ISBN 978-80-904336-8-7. [za:] Chata Velký Polom, kamennachata.cz [zarchiwizowane 2018-08-28] (cz.).
- ↑ Mieczysław Orłowicz, Wrażenia z Beskidów Jabłonkowskich, Kazimierz Saysse-Tobiczyk, Adam Zieliński (red.), „Jedziemy” (19), Wydawnictwo Ligi Popierania Turystyki, 28 maja 1939, s. 7 (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Schronisko górskie KČST na Wielkim Połomie (Chata KČST Velký Polom). fotokresy.pl. [dostęp 2019-07-25]. (pol.).
- Velký Polom, Kamenná chata, Tetřev. penzionvbeskydech.blogspot.com, 2017-04-01. [dostęp 2019-07-25]. (cz.).