Charków: Różnice pomiędzy wersjami

Charków
Харків
	Ilustracja; Plac Wolności
Herb	Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	Obwód charkowski
Burmistrz	Hennadij Kernes
Powierzchnia	350 km²
Populacja (2009); • liczba ludności; • gęstość	; 1 447 756; 4136 os./km²
Nr kierunkowy	+38 057
Kod pocztowy	61000–61499
Tablice rejestracyjne	AX
	Położenie na mapie obwodu charkowskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Ukrainy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:city}
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

(Pokaż wszystkie zmiany oczekujące na przejrzenie)

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 16:49, 9 paź 2013

Charków (ukr. Харків [Charkiw], ros. Харьков [Char'kow]) – miasto w północno-wschodniej części Ukrainy, położone na południowym krańcu Wyżyny Środkoworosyjskiej. Jest drugim co do wielkości miastem Ukrainy. Znajduje się w nim Konsulat Generalny RP.

Dane ogólne

Powierzchnia: 306 km²
Liczba mieszkańców: 1,420 mln mieszkańców (2004)
Aglomeracja: 1,626 mln mieszkańców (2004).

Jeden z największych ośrodków przemysłowych i kulturalno-naukowych Ukrainy. Przemysł maszynowy, zbrojeniowy, metalowy, chemiczny, środków transportu (m.in. lotniczy), materiałów budowlanych, lekki i spożywczy. Był trzecim ośrodkiem naukowym i przemysłowym ZSRR po Moskwie i Leningradzie. Międzynarodowe Targi Przemysłu Obronnego. Obecnie 40 szkół wyższych^[1]; muzea.

Miasto leży nad trzema niewielkimi rzekami: Charkiw (dopływ rzeki Łopań), Łopań (dopływ rzeki Uda) i Uda (dopływ Dońca).

Dominującym językiem jest rosyjski, zgodnie z uchwałą rady miejskiej – regionalny.

Historia

założone w roku 1655 przez Kozaków jako osada wojskowa^{[potrzebny przypis]}
w 1805 utworzono uniwersytet
w 1882 w Charkowie ukształtowało się koło żydowskich studentów, które wysunęło hasło powrotu Żydów do Palestyny. Domu Jakuba powstań — a pójdziemy — to slogan charkowskiej grupy żydowskich studentów, który legł u podstaw późniejszego ruchu syjonistycznego. Uznanym twórcą doktryny syjonistycznej i przywódcą tego ruchu Żydów był austro-węgierski dziennikarz Theodor Herzl, który ideowe zasady syjonizmu wyłożył w książce pt. Państwo żydowskie, wydanej po raz pierwszy w 1896 roku.
w 1885 powstała politechnika
w latach 1917-1934 Charków był stolicą Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
w latach 1921-1924 w Charkowie działało Poselstwo Rzeczypospolitej Polskiej, przemianowane w 1924 roku w Konsulat Generalny RP w Charkowie.
1932-1933 – klęska głodu (Wielki głód na Ukrainie)
W kwietniu i maju 1940 NKWD zamordowało w swojej siedzibie przy pl. Dzierżyńskiego 3 ok. 3800 więźniów obozu w Starobielsku, pochowanych następnie w Piatichatkach. Ta egzekucja stanowi część zbrodni katyńskiej.
Podczas II wojny światowej stoczono cztery bitwy o miasto, przy czym przemysł zdążono przemieścić za Ural.

Zabytki

Monaster Opieki Matki Bożej z soborem pod tym samym wezwaniem (z XVII wieku), rozbudowywany w w. XIX
Sobór Zaśnięcia Matki Bożej z XVIII wieku z dzwonnicą z pierwszej połowy XIX wieku
sobór Zwiastowania z XIX wieku
Plac Swobody
fragmenty XVII-wiecznych murów obronnych
Cmentarz ofiar totalitaryzmu w Piatichatkach^[2], na którym spoczywają ofiary wielkiej czystki z końca lat trzydziestych XX w. oraz oficerowie Wojska Polskiego, rozstrzelani przez NKWD wiosną 1940 r. – ofiary zbrodni katyńskiej
synagoga z początku XX wieku
Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Transport

Węzeł kolejowy, stacja Charków Pasażerski, i drogowy. Miasto posiada metro, tramwaje, trolejbusy i międzynarodowy port lotniczy^[3].

Gospodarka

Za czasów sowieckich Charków był centrum produkcji przemysłowej Ukrainy i trzecim co do wielkości ośrodkiem przemysłu i handlu w ZSRR. Po rozpadzie kraju, jego zorientowany na sektor obronny przemysł stracił na znaczeniu. W początkowych latach wieku XXI przemysł zaczął się odradzać i adaptować do warunków rynkowych. W tej chwili w mieście znajduje się ponad 380 przedsiębiorstw przemysłowych, zatrudniających około 150,000 osób. Główne sektory to budowa maszyn, technologie elektryczne, produkcja narzędzi oraz instalacji przemysłowych.

Przedsiębiorstwa takie jak Turboatom i Elektrotiażmasz zajmują 17% światowego rynku ciężkich instalacji energetycznych (np. turbin). Znajdujące się w mieście zakłady lotnicze, produkujące samoloty konstrukcji Antonowa są największym tego typu przedsiębiorstwem na Ukrainie. Firma XADO jest rosyjskim i ukraińskim liderem chemii samochodowej. Fabryka Małyszewa produkuje pojazdy opancerzone i kombajny rolnicze. Miasto było gospodarzem piłkarskich Mistrzostw Europy Euro 2012.

Polacy w Charkowie

Założycielem Uniwersytetu w Charkowie był hrabia Seweryn Potocki, którego upamiętnia tablica na uniwersyteckiej bibliotece. Wykładał na nim m.in. Aleksander Mickiewicz (brat Adama), który w latach 1849-1850 był dziekanem tutejszego wydziału prawa. Dyrektorem gimnazjum w Charkowie był m.in. Józef Korzeniowski. Lata szkolne spędził w Charkowie malarz Henryk Siemiradzki, którego rodzina miała dwór w Pieczeniegach w pobliżu miasta.
Kościół katolicki grupujący Polaków mieścił się przy ul. Małosumskiej^[4].
W Charkowie studiował medycynę przez dwa semestry Józef Piłsudski, a następnie po zamieszkach w 1886 roku przeniósł się na uczelnię w Tartu^[5].
W 1940 roku w piwnicach więzienia NKWD w Charkowie zamordowano strzałem w tył głowy 3739 polskich jeńców z obozu w Starobielsku, których następnie pogrzebano w Piatichatkach, gdzie obecnie znajduje się Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Miejsce zbrodni upamiętnia dziś tablica pamiątkowa^[6].
W mieście upamiętniono tablicą pamiątkową Konstantego Gorskiego, kompozytora i pedagoga, który stworzył w Charkowie "Dom Polski".

Miasta partnerskie

Linki zewnętrzne

Metro w Charkowie
Gallery "Old Kharkov". Photos, cards, figures.
Charków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 543 .
Oficjalna strona Konsulatu Generalnego RP w Charkowie
Cmentarz ofiar totalitaryzmu w Charkowie
Historia Żydów w Charkowie na portalu Wirtualny Sztetl
Zdjęcia z Charkowa

[1] Весь Харьков - ВУЗы Харькова (институты, университеты, академии, колледжи, техникумы) - Список ВУЗов Харькова

[2] ttp://www.charkowkg.polemb.net/gallery/galeria_foto/big/piatichatki/pol_booklet.pdf

[3] Transport miejski

[4] ttp://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/544

[5] ttp://fakty.interia.pl/swiat/news-specjalna-mapa-charkowa-z-polskimi-watkami-na-euro,nId,917062

[6] ttp://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/tablica-ku-pamieci-polskich-oficerow-na-gmachu-nkwd,75474.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Linia 69: / Linia 69: @@
 Za czasów sowieckich Charków był centrum produkcji przemysłowej Ukrainy i trzecim co do wielkości ośrodkiem przemysłu i handlu w ZSRR. Po rozpadzie kraju, jego zorientowany na sektor obronny przemysł stracił na znaczeniu. W początkowych latach wieku XXI przemysł zaczął się odradzać i adaptować do warunków rynkowych. W tej chwili w mieście znajduje się ponad 380 przedsiębiorstw przemysłowych, zatrudniających około 150,000 osób. Główne sektory to budowa maszyn, technologie elektryczne, produkcja narzędzi oraz instalacji przemysłowych.
-Przedsiębiorstwa takie jak Turboatom i Elektrotiażmasz zajmują 17% światowego rynku ciężkich instalacji energetycznych (np. turbin). Znajdujące się w mieście [[Charkowski Zakład Lotniczy|zakłady lotnicze]], produkujące samoloty konstrukcji Antonowa są największym tego typu przedsiębiortwem na Ukrainie. Firma [[XADO]] jest rosyjskim i ukraińskim liderem chemii samochodowej. Fabryka Małyszewa produkuje pojazdy opancerzone i kombajny rolnicze. Miasto było gospodarzem piłkarskich Mistrzostw Europy [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012|Euro 2012]].
+Przedsiębiorstwa takie jak Turboatom i Elektrotiażmasz zajmują 17% światowego rynku ciężkich instalacji energetycznych (np. turbin). Znajdujące się w mieście [[Charkowski Zakład Lotniczy|zakłady lotnicze]], produkujące samoloty konstrukcji Antonowa są największym tego typu przedsiębiorstwem na Ukrainie. Firma [[XADO]] jest rosyjskim i ukraińskim liderem chemii samochodowej. Fabryka Małyszewa produkuje pojazdy opancerzone i kombajny rolnicze. Miasto było gospodarzem piłkarskich Mistrzostw Europy [[Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012|Euro 2012]].
+== Polacy w Charkowie ==
+* Założycielem Uniwersytetu w Charkowie był hrabia [[Seweryn Potocki]], którego upamiętnia tablica na uniwersyteckiej bibliotece. Wykładał na nim m.in. [[Aleksander Mickiewicz]] (brat Adama), który w latach 1849-1850 był dziekanem tutejszego wydziału prawa. Dyrektorem gimnazjum w Charkowie był m.in. [[Józef Korzeniowski (1797-1863)|Józef Korzeniowski]]. Lata szkolne spędził w Charkowie malarz [[Henryk Siemiradzki]], którego rodzina miała dwór w Pieczeniegach w pobliżu miasta.
+* Kościół katolicki grupujący Polaków mieścił się przy ul. Małosumskiej<ref>http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/544</ref>.
+* W Charkowie studiował medycynę przez dwa semestry [[Józef Piłsudski]], a następnie po zamieszkach w 1886 roku przeniósł się na uczelnię w [[Tartu]]<ref>http://fakty.interia.pl/swiat/news-specjalna-mapa-charkowa-z-polskimi-watkami-na-euro,nId,917062</ref>.
+* W 1940 roku w piwnicach więzienia NKWD w Charkowie zamordowano strzałem w tył głowy 3739 polskich jeńców z obozu w [[Starobielsk]]u, których następnie pogrzebano w Piatichatkach, gdzie obecnie znajduje się [[Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie]]. Miejsce zbrodni upamiętnia dziś tablica pamiątkowa<ref>http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/tablica-ku-pamieci-polskich-oficerow-na-gmachu-nkwd,75474.html</ref>.
+* W mieście upamiętniono tablicą pamiątkową Konstantego Gorskiego, kompozytora i pedagoga, który stworzył w Charkowie "Dom Polski".
 == Miasta partnerskie ==