Rohatyn: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne
Linia 32: Linia 32:
== Zabytki ==
== Zabytki ==
[[Plik:Івано-Франківщина, Рогатин, церква св. Духа 1598 р. (2).jpg|thumb|Cerkiew św. Ducha]]
[[Plik:Івано-Франківщина, Рогатин, церква св. Духа 1598 р. (2).jpg|thumb|Cerkiew św. Ducha]]
* Kościół św. Mikołaja z 1533 roku, późnogotycki, halowy, fundacji Ottona Chodeckiego. W XVI wieku dobudowano wieżę i dwie kaplice. Na początku XVII wieku proboszczem w nim był [[Piotr Skarga (kaznodzieja)|Piotr Skarga]]. W latach 30 XVII wieku z zewnątrz ozdobiono w duchu renesansu lubelskiego. Konsekrowany ponownie po zniszczeniach z poł. XVII wieku. Zwieńczenie wieży z 1862 roku, przebudowane po zniszczeniach z okresu I Wojny światowej. W 1944 roku uszkodzony przez trzy bomby<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342</ref>. Po 1945 roku zamieniony na magazyn zboża, potem sklep meblowy, a wyposażenie całkowicie zniszczono. W 1991 wrócił do katolików. We wnętrzu zrekonstruowany w 2000 roku ołtarz główny.
* Kościół św. Mikołaja z 1533 roku, późnogotycki, halowy, fundacji Ottona Chodeckiego. W XVI wieku dobudowano wieżę i dwie kaplice. Na początku XVII wieku proboszczem w nim był [[Piotr Skarga (kaznodzieja)|Piotr Skarga]]. W latach 30 XVII wieku z zewnątrz ozdobiono w duchu renesansu lubelskiego prawdopodobnie przez warsztat Jana Wolffa (analogie zdobień do kościołów w [[Turobin]]ie i [[Uchanie|Uchaniach]]). Konsekrowany ponownie po zniszczeniach z poł. XVII wieku. Zwieńczenie wieży z 1862 roku, przebudowane po zniszczeniach z okresu I Wojny światowej. W 1944 roku uszkodzony przez trzy bomby<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342</ref>. Po 1945 roku zamieniony na magazyn zboża, potem sklep meblowy, a wyposażenie całkowicie zniszczono. W 1991 wrócił do katolików. We wnętrzu zrekonstruowany w 2000 roku ołtarz główny. Na ścianie zewnętrznej zachowała się marmurowa tablica z 1891 roku upamiętniająca setną rocznicę Konstytucji 3 Maja. Obok kościoła XIX-wieczny obelisk wzniesiony na pamiątkę stulecia urodzin [[Adam Mickiewicz|Adama Mickiewicza]].
* Zakład Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (szarytek) z 1882 roku, ustanowiony dzięki zapisowi testamentowemu hrabiego Leopolda Krasińskiego. We wnętrzu krypta Krasińskich<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.343</ref>.
* Zakład Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (szarytek) z 1882 roku, ustanowiony dzięki zapisowi testamentowemu hrabiego Leopolda Krasińskiego. We wnętrzu krypta Krasińskich<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.343</ref>.
* cerkiew murowana pw. Narodzenia Matki Boskiej z 2 poł. XVI wieku<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342</ref>
* cerkiew murowana pw. Narodzenia Matki Boskiej z 2 poł. XVI wieku<ref>Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342</ref>

Wersja z 23:59, 6 sty 2014

Rohatyn
Ilustracja
Kościół św. Mikołaja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

iwanofrankowski

Rejon

rohatyński

Wysokość

262 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności


8 097 [1]

Nr kierunkowy

+380 3435

Kod pocztowy

77004

Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego
Mapa konturowa obwodu iwanofrankiwskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:town}
Strona internetowa

Rohatyn (ukr. Рогатин) – miasto na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, siedziba rejonu rohatyńskiego, do 1945[2] w Polsce, w województwie stanisławowskim, siedziba powiatu rohatyńskiego. Rohatyn leży nad Gniłą Lipą, w obwodzie iwanofrankowskim (stanisławowskim), dekanat halicki, 8,8 tys. mieszkańców (2001). Przemysł spożywczy. Węzeł drogowy.

Historia

Pierwsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 15 maja 1390 roku z dokumentu papieża Bonifacego IX wystawionego biskupowi przemyskiemu Erykowi. W 1415 roku otrzymał prawa miejskie od króla Władysława Jagiełły. W 1440 roku wzmianka o pierwszym kościele katolickim. W 1509 roku splądrowane przez hospodara mołdawskiego Bohdana, a wdowa po dziedzicu, Barbara z Pileckich, uprowadzona wraz z synami Rafałem i Piotrem[3]. W 1520 roku najechany przez Tatarów, którzy porwali Anastazję Lisowską (Roksolanę). W 1535 roku król Zygmunt Stary przekazał miasto w zarząd dożywotni królowej Bonie. W 1538 roku wybudowano w mieście późnogotycki kościół. W 1539 roku król wydał przywilej nakazujący wybudować w mieście fortyfikacje, ratusz i sukiennice. Od 1558 do 1562 roku proboszczem był tu Marcin Kromer. W 1614 roku Mikołaj Wysocki ufundował w mieście kościół i klasztor zakonu dominikanów. W roku 1625 w Rohatyniu na pewien czas schronił się przed zarazą Symeon z Zamościa[4]. W 1648 roku zajęty przez powstańców kozackich Bohdana Chmielnickiego. W 1666 roku ponownie konsekrowano kościół farny. W II poł. XVIII w. właścicielem miasta był Józef Bielski. Podczas I Rozbioru Polski w 1772 roku Rohatyn został włączony do Austrii. W 1775 roku miasto jako odszkodowanie otrzymała księżna Zofia Lubomirska. Niedługo później wybudowano w mieście pałac. W 1852 roku w pobliżu miasta wybudowano linię kolejową Halicz-Tarnopol. W 1914 roku podczas I Wojny światowej w pobliżu miasta prowadzono ciężkie walki pozycyjne pomiędzy wojskami rosyjskimi i austriackimi. W II Rzeczypospolitej stolica powiatu w województwie stanisławowskim. W sierpniu 1920 r. po ciężkich walkach z Rosjanami w pobliżu wsi Dytiatyn (Bitwa pod Dytiatynem) miasto zajął 37 Łęczycki Pułk Piechoty. W 1930 roku miasto liczyło 8 tys. mieszkańców. Podczas wojny obronnej 1939 roku, w dniu 17 września do Rohatyna wkroczyły wojska sowieckie. W czasie II wojny światowej we wrześniu 1939 r. dokonano tu egzekucji na polskich jeńcach. W lecie 1941 roku miasto zajęły wojska niemieckie, które w 1942 roku wymordowały tu około 3,5 tys okolicznych Żydów. W okolicznych wsiach Potok, Zalipie, Czercze, Puków, Wierzbiłowice w latach 1941-1943 Ukraińska Powstańcza Armia dokonała licznych mordów na ludności polskiej[5]. W 1945 roku ludność polską wysiedlono, a miasto włączono do ZSRR.

Zabytki

Cerkiew św. Ducha
  • Kościół św. Mikołaja z 1533 roku, późnogotycki, halowy, fundacji Ottona Chodeckiego. W XVI wieku dobudowano wieżę i dwie kaplice. Na początku XVII wieku proboszczem w nim był Piotr Skarga. W latach 30 XVII wieku z zewnątrz ozdobiono w duchu renesansu lubelskiego prawdopodobnie przez warsztat Jana Wolffa (analogie zdobień do kościołów w Turobinie i Uchaniach). Konsekrowany ponownie po zniszczeniach z poł. XVII wieku. Zwieńczenie wieży z 1862 roku, przebudowane po zniszczeniach z okresu I Wojny światowej. W 1944 roku uszkodzony przez trzy bomby[6]. Po 1945 roku zamieniony na magazyn zboża, potem sklep meblowy, a wyposażenie całkowicie zniszczono. W 1991 wrócił do katolików. We wnętrzu zrekonstruowany w 2000 roku ołtarz główny. Na ścianie zewnętrznej zachowała się marmurowa tablica z 1891 roku upamiętniająca setną rocznicę Konstytucji 3 Maja. Obok kościoła XIX-wieczny obelisk wzniesiony na pamiątkę stulecia urodzin Adama Mickiewicza.
  • Zakład Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (szarytek) z 1882 roku, ustanowiony dzięki zapisowi testamentowemu hrabiego Leopolda Krasińskiego. We wnętrzu krypta Krasińskich[7].
  • cerkiew murowana pw. Narodzenia Matki Boskiej z 2 poł. XVI wieku[8]
  • cerkiew drewniana św. Ducha z XVII-wiecznym ikonostasem
  • zamek[9]
  • cerkiew unicka św. Mikołaja z drewna z 1729 r.
  • obelisk ku czci Adama Mickiewicza
  • cmentarz żołnierzy polskich z 1920 roku

Pobliskie miejscowości

Szablon:Kolumna-podział

Urodzeni i zmarli

  1. Державний комітет статистики України. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2011 року, Київ-2011 (doc)
  2. Ustawa z dnia 31 grudnia 1945 r. o ratyfikacji podpisanej w Moskwie dnia 16 sierpnia 1945 r. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej (Dz.U. z 1946 r. nr 2, poz. 5).
  3. Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342
  4. Skarbnica Wiedzy o Polskich Ormianach. Nota biograficzna autorstwa prof. UJ dra hab. Krzysztofa Stopki, powstała na potrzeby Polskiego Słownika Biograficznego
  5. http://www.genealogia.okiem.pl/materialy/zamordowani_stanislawowskie1.htm
  6. Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342
  7. Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.343
  8. Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski "Ukraina Zachodnia" Kraków 2009, wyd. Bezdroża, s.342
  9. Rohatyn. [dostęp 31.8.13].

Linki zewnętrzne