Stefan Stuligrosz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Sylwia Ufnalska (dyskusja | edycje) o 00:59, 26 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Stefan Stuligrosz
Ilustracja
Stefan Stuligrosz z chórem „Poznańskie Słowiki” podczas koncertu w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Śremie, 25 kwietnia 2009
Pseudonim

Druh

Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1920
Poznań

Data i miejsce śmierci

15 czerwca 2012[1]
Puszczykowo

Instrumenty

fortepian

Typ głosu

tenor

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, kompozytor

Zespoły
Poznańskie Słowiki
Odznaczenia
Order Orła Białego Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Kawaler Orderu Świętego Sylwestra Order Ecce Homo Order Uśmiechu
Multimedia w Wikimedia Commons
Stefan Stuligrosz z prezydentem Bronisławem Komorowskim, 11 października 2010

Stefan Stuligrosz (ur. 26 sierpnia 1920 w Poznaniu, zm. 15 czerwca 2012 w Puszczykowie) – polski dyrygent chórów, twórca Chóru Chłopięco-Męskiego „Poznańskie Słowiki”, kompozytor. Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys

Urodził się 26 sierpnia 1920 roku jako najstarsze dziecko Piotra (urzędnika pocztowego) i Marianny z Błotnych (była w młodości solistką starołęckiego Koła Śpiewaczego Polskiego)[2]. Miał młodsze rodzeństwo – siostrę Wandę i brata Bogdana.

 Osobny artykuł: Dom rodzinny Stefana Stuligrosza.

W siódmym roku życia rozpoczął naukę w szkole powszechnej przy ul. św. Antoniego na poznańskiej Starołęce (śpiewu uczyła go tam Wanda Jordan-Matyjowa)[2]. W latach 1931–1937 był uczniem Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu (maturę zdał po wojnie w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu). Już jako uczeń założył chór Miniaturka, złożony ze swoich kolegów ze szkoły[3]. Od 1937 aż do wybuchu II wojny światowej uczył się kupiectwa w Domu Handlowym Woźniaka. W okresie okupacji prowadził zajęcia konspiracyjnego chóru, występującego w poznańskich kościołach i prowadzonego wcześniej przez ks. Wacława Gieburowskiego, pracując zawodowo w narzędziowni Zakładów Cegielskiego[4]. W 1945 oficjalnie założył Chór Chłopięco-Męski im. Wacława Gieburowskiego („Poznańskie Słowiki”) i został jego kierownikiem artystycznym i dyrygentem; od 1950 chór działa przy Filharmonii Poznańskiej.

Stuligrosz ukończył studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego (1950, Sekcja Muzykologii) oraz na Wydziale Wokalnym i Wydziale Kompozycji, Teorii i Dyrygentury Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (późniejszej Akademii Muzycznej) w Poznaniu (1953). Z tą uczelnią przez wiele lat współpracował jako pedagog (od 1973 profesor), wykładowca dyrygentury chóralnej, kierownik Katedry Chóralistyki, dziekan Wydziału Wokalnego, prorektor i rektor (1967–1981). Był także 63 kierownikiem Redakcji Muzycznej Rozgłośni Polskiego Radia w Poznaniu.

Wieloletnia praca z „Poznańskimi Słowikami” przyniosła mu międzynarodowe uznanie i liczne nagrody. Chór pod dyrekcją Stuligrosza koncertował w wielu krajach Europy, w USA, Kanadzie, Japonii. W 1992 chór wystąpił w Koncercie Galowym w Dniu Narodowym Polski na Wystawie Światowej EXPO w Sewilli.

10 września 2005, podczas uroczystości w Teatrze Stanisławowskim w Łazienkach Królewskich w Warszawie, otrzymał z rąk ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[5].

Śmierć i pogrzeb

Zmarł 15 czerwca 2012 roku w szpitalu w Puszczykowie wskutek komplikacji po udarze mózgu. W holu głównym poznańskiego Urzędu Miasta wyłożono Księgę Kondolencyjną pamięci profesora Stefana Stuligrosza, w której każdy mógł zostawić swój wpis[6]. Został pochowany na cmentarzu komunalnym na Junikowie. W dniu pogrzebu 23 czerwca 2012 w katedrze poznańskiej wystawiona została trumna z ciałem profesora. Honorową wartę pełnili dawni i aktualni śpiewacy Poznańskich Słowików, a uroczystej mszy świętej pogrzebowej przewodniczył arcybiskup metropolita poznański Stanisław Gądecki. Koncelebrowali ją wszyscy księża biskupi pomocniczy[7].

Nagrody

  • 1976, 1984 – laureat dwóch Nagród Państwowych I stopnia
  • 1954 – Nagroda miasta Poznania
  • 29 maja 1995 – tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
  • 2000 – Medal Polonia Mater Nostra Est
  • 2000 – tytuł 'Gigant Roku 2000 według poznańskiego oddziału „Gazety Wyborczej”, trzecie miejsce w plebiscycie tej gazety na Wielkopolanina XX wieku – za Cyrylem Ratajskim i Wiktorem Degą
  • 2000 – doktorat honorowy Papieskiego Instytutu Muzyki Sakralnej w Rzymie
  • 2002 – doktorat honorowy Akademii Muzycznej w Poznaniu
  • 2005 – Diamentowa Batuta Polskiego Radia
  • 2008 – nagroda „Mistrz Mowy Polskiej"
  • 2007 – Nagroda im. Jerzego Kurczewskiego
  • 2009 – doktorat honorowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Zagranica uhonorowała Stefana Stuligrosza m.in. symbolicznymi kluczami do Nowego Jorku, Filadelfii, Cleveland i Chicago.

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2012 Papieska Rada ds. Kultury przyznała Stefanowi Stuligroszowi Medal Per artem ad Deum (Przez sztukę do Boga). W imieniu nieżyjącego już laureata, 29 września 2012 medal odebrali w Targach Kielce Maciej Wieloch, dyrygent Chóru Poznańskie Słowiki i Wojciech Nentwig, dyrektor Filharmonii Poznańskiej.

Upamiętnienie

  • 15 czerwca 2013 w pierwszą rocznicę śmierci przed kościołem przy ulicy Grobla w Poznaniu odsłonięto symboliczny nagrobek profesora[12][13].
  • 14 czerwca 2015 jego imieniem nazwany został oficjalnie plac przed Akademią Muzyczną w Poznaniu[14][15]. Pomysł narodził się trzy lata wcześniej i złożył go dyrektor Filharmonii Poznańskiej Wojciech Nentwig w czerwcu 2012 roku, podczas uroczystego żałobnego posiedzenia Senatu Akademii Muzycznej w Poznaniu[16].

Kompozycje

Stuligrosz skomponował ponad 600 utworów, przede wszystkim religijnych utworów chóralnych, w tym:

  • O matko miłościwa
  • Modlitwa eucharystyczna do słów Jana Pawła II
  • Missa Brevis
  • Cantate Domino
  • Matko niebieskiego Pana
  • Nie lękaj się
  • Singen wir mit Froehlichkeit
  • Jauchzet ihr Himmel
  • Maria durch ein'n Dornwald ging
  • Alleluja, Zdrowaś Maryjo
  • Msza Niedzielna
  • Missa in honorem Sanctae Faustine
  • Gorzkie Żale

Wraz z chórem nagrał wiele płyt.

Publikacje

  • Telefon z Watykanu (1994, ISBN 83-85203-14-1)
  • Piórkiem Słowika. O najbliższych, Poznaniu, muzyce i drogowskazach życia, cz. 1, (Media Rodzina, Poznań 1995, ISBN 83-85594-24-8)
  • Piórkiem Słowika. O najbliższych, Poznaniu, muzyce i drogowskazach życia, cz. 2, (Media Rodzina, Poznań 2000. ISBN 83-7278-015-3)
  • Piórkiem Słowika. O najbliższych, Poznaniu, muzyce i drogowskazach życia, cz. 3, (Media Rodzina, Poznań 2010. ISBN 978-83-7278-443-8)
  • Pasja życia. (Fundacja „Chór Stuligrosza – Poznańskie Słowiki”, Poznań 2000. ISBN 83-914381-0-4)

Życie prywatne

Miał żonę Barbarę[17] (zm. 1999) i trzy córki – Annę, Marię i Stefanię[18]. Był stryjem posła Michała Stuligrosza[19].

Nagrania wspomnień Stefana Stuligrosza

Przypisy

  1. ↑ Gazeta.pl 'Stefan Stuligrosz nie żyje. Miał 92 lata'. [dostęp 2012-06-16]. (pol.).
  2. ↑ a b Tadeusz Świtała, Laureaci Nagród. Nagrody Miasta Poznania w dziedzinie kultury i sztuki za rok 1984. Część druga, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3/1986, s.142-143, ISSN 0137-3552
  3. ↑ Notacje historyczne - Stefan Stuligrosz. Ciężkie czasy [online], VOD Tvp.pl [dostęp 2018-03-25] (pol.).
  4. ↑ Gabriela Ułanowska „Druh ze Słowiczej Rodziny” Express Bydgoski 6 sierpnia 2011 http://web.archive.org/web/20160304200527/http://express.bydgoski.pl/210107,Druh-ze-Slowiczej-Rodziny.html
  5. ↑ a b Warszawa. Odznaczeni Gloria Artis. e-teatr.pl, 6 września 2005. [dostęp 1 lipca 2011].
  6. ↑ Poznaniacy wpisują się do księgi pamięci Stefana Stuligrosza. naszemiasto.pl, 2012-06-20. [dostęp 2015-06-16].
  7. ↑ Ryszard Grobelny: Śmierć profesora Stuligrosza to wielka strata dla Poznania. [dostęp 2012-06-15].
  8. ↑ M.P. z 1997 r. nr 69, poz. 680 – poz. 1.
  9. ↑ a b c d e f g h i Maciej Roman Bąbicki: Kto jest kim w Polsce nowego millenium 2000-2002. Poznań: 2004, s. 508
  10. ↑ M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1298
  11. ↑ Honorowi i zasłużeni obywatele Miasta Poznania. [dostęp 2013-02-17].
  12. ↑ Rocznica śmierci profesora Stuligrosza. Radio Merkury S.A – Polskie Radio, 2013-06-15. [dostęp 2015-06-16].
  13. ↑ Tablica, stefanki i Zimoch. Poznań upamiętni prof. Stuligrosza. 2013-06-12. [dostęp 2015-06-16].
  14. ↑ Po śpiewankach – otwarto plac Stuligrosza. 2015-06-14. [dostęp 2015-06-14].
  15. ↑ Plac Stefana Stuligrosza w Poznaniu. Od niedzieli już oficjalnie. 2015-06-14. [dostęp 2015-06-14].
  16. ↑ Plac Stefana Stuligrosza. [dostęp 2015-06-14].
  17. ↑ Panu Bogu udała się starość. 2012-03-28. [dostęp 2015-06-16].
  18. ↑ Stefan Stuligrosz: Przypominamy historię jego życia. Gloswielkopolski.pl, 2012-06-15. [dostęp 2015-11-23].
  19. ↑ Michał Stuligrosz. [dostęp 2015-06-16].

Bibliografia

Rektorzy Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu
Rektorzy Państwowego Konserwatorium Muzycznego
Rektorzy Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej
Rektorzy Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stefan_Stuligrosz&oldid=52986163”