Ulice i place w Białymstoku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

To jest artykuł poświęcony ulicom i placom w Białymstoku. Informacje znajdują się w tabelach w raz z innymi ulicami.

nazwa pierwotna nazwy przejściowe nazwa obecna Na mapie
Sadowaja (przed 1919)[1] Wersalska(1919-?)[1], Zyndrama-Kościałkowskiego,(?-1940)[2], Moskiewska (1940-przed 1942)[2][3] Am Schlossparkstrasse (ul. przy Parku Zamkowym[4],przed 1942-1945)[3],Wersalska (1945-1949)[5], Rokossowskiego (1949-1956)[5][6] Akademicka (od 1956)[6]
Mapa
Trasa W-Z

(nazwa z czasów przed budową drogi, ?-1956)[6]

Al. 1 Maja (1956-1990)[6][7] Al. Piłsudskiego(od 1990)[7]
Mapa
Mariampolska (do 1931)[8][9] Bema (1931-1940), Komsomolska (1940-1942), Barbarastrasse (1942-1945) Gen. Józefa Bema (od 1945)
Botaniczna (przed 1910-przed 1942)[10][11] Tapiauerstrasse (?, przed 1942-1945)[11] Botaniczna (od 1945)
Mapa
Bulwarna (przed 1889-1919)[12][13] Branickiego (1919-1940)[13][14], Szczorsa (1940-przed 1942)[14][11], Goethego (przed 1942-1945)[11], Branickiego(1945-1949)[5],Lenina(1949-1990)[5][12] Branickiego (od 1990)[12]
Mapa

Centrum[edytuj | edytuj kod]

nazwa pierwotna Nazwy przejściowe Nazwa obecna Na mapie
Częstochowska (przed 1939)[8] Rewolucyjna (okres okupacji radzieckiej)[2], Leipziger (Lipska, okres okupacji niemieckiej)[11] Częstochowska (od końca wojny)
Nowoszosowa (do 1919) [15] Kolejowa, Dąbrowskiego [15], Czapajewa (okres okupacji sowieckiej), Königsberger (Królewiecka, okres okupacji niemieckiej) [8] Dąbrowskiego (od końca wojny) [8]
Mapa
Grochowa (po 1919?)[8] Kretastrasse (okres okupacji niemieckiej), Mikołaja Ostrowskiego (1954-1990)[8] Grochowa (od 1990)[8]
Zatylna Północna (1799)[8] Jewrejska (do 1919), Żydowska (międzywojnie, 1945-1955), Międzynarodowa (okres okupacji radzieckiej), Leopoldstrasse (okres okupacji niemieckiej), Małgorzaty Fornalskiej (1955-1990)[8] Dr. Ireny Białówny (od 1990)[8]
Niemiecka (do 1919) [8] Kilińskiego (międzywojnie), Sowiecka (okres okupacji radzieckiej), Deutsche ("niemiecka", okres okupacji niemieckiej) [8] Kilińskiego (od końca wojny) [8]
Mapa
Edwarda Próchniaka (1956-1990)[8] Władysława Liniarskiego (od 1990)[16]
Choroska (1799) [8] Lipowa (przed 1919-?), Piłsudskiego, Langasse ("długa alejka" [?], okres okupacji niemieckiej), Lipowa (do 1949), Stalina (1949-1956) [8] Lipowa (od 1956) [8]
Mapa
Zagumienna (1799) [8] Kupiecka (przed wojną), Proletariacka (okres okupacji radzieckiej), Markgrafen (okres okupacji niemieckiej) [8] Malmeda (od 1946) [8]
Mapa
Brzeska i Puszkinska (do 1919) [8] Mickiewicza (międzywojnie), Reichsmarachall (okres okupacji niemieckiej) [8] Mickiewicza (od końca wojny) [8]
Mapa
Nowy Świat (przed 1939)[8] Swierdłowa (okres okupacji radzieckiej)[2], Heidelberger (okres okupacji niemieckiej)[8] Nowy Świat (od końca wojny)
Płotniczna (przed 1919) [8] Piękna (międzywojnie), Planen ("Plan" [?], okres okupacji niemieckiej) [8] Piękna (od końca wojny) [8]
Mapa
Poleska (do okupacji niemieckiej) [8] Preussisch (Pruska, okres okupacji niemieckiej) [8] Poleska (od końca wojny) [8]
Mapa
Instituski Zaułek (do 1919) [8] Zamkowy Zaułek[17] Plac Jana Pawła II (od 1994) [15]
Mapa
Plac Uniwersytecki (od 2000) [15] Plac Niezależnego Zrzeszenia Studentów (od 2017)[18]
Mapa
Plac Bazarny (do 1919) [8] Rynek Kościuszki (od 1919) [8]
Mapa
Wasilkowska (1799) [8] Mikołajewska (do 1919), Lenina (okres okupacji sowieckiej), Ericha Kocha (okres okupacji niemieckiej), Sienkiewicza (do 1949), [8] Sienkiewicza (od 1956) [8]
Mapa
Suraska (1799) [8] Wesołowskiego (1954-1990) [15] Suraska (od 1990) [15]
Mapa
Staroszosowa (przed 1919)[19] Św. Rocha (międzywojnie), Październikowa (okres okupacji radzieckiej), Tannenberg (okres okupacji niemieckiej), Św. Rocha (1945-1947), Manifestu Lipcowego (1947-1990)[8] Św. Rocha (od 1990)[8][20]
Polowa (1910)[8] Polna (międzywojnie), Feldstrasse (okres okupacji niemieckiej), Polna (do 1948)[8] Ludwika Waryńskiego (od 1948)[21]
Białostoczańska (1919)[8][22] Kamerunstrasse (okres okupacji niemieckiej), Produkcyjna (do 1945-1951?)[8] Włókiennicza (po 1951)
Zielona (1799) Zielenaja (okres zaborów)[1], Ludwika Zamenhofa (międzywojnie)[23], Grüne (okres okupacji niemieckiej)[3] Ludwika Zamenhofa (od końca wojny)


Białostoczek[edytuj | edytuj kod]

nazwa pierwotna Nazwy przejściowe Nazwa obecna Na mapie
Poleska (do okupacji niemieckiej) [8] Preussisch (Pruska, okres okupacji niemieckiej) [8] Poleska (od końca wojny) [8]
Mapa
Kaniowska (przed wojną) [8] Uferweg (Brzegowa ścieżka, okres okupacji niemieckiej), Kaniowska (1945-1949), I Armii Wojska Polskiego (1949-2017) [8] Bitwy białostockiej (od 2017)[24]
Mapa
Radzymińska (przed wojną) [8] 1 Maja (okres okupacji radzieckiej), Rosen (Różana, okres okupacji niemieckiej) [8] Radzymińska [8] (od końca wojny)
Mapa
Sitarska [8] Blumen (kwiecie, okres okupacji niemieckiej) [8] Sitarska (od końca wojny) [8]
Mapa
Szosa Północno-obwodowa (do 1998) [8] Maczka(od 1998) [15]
Mapa
Szosa Północno-obwodowa (do 1998) [8] Andersa (od 1998) [15]
Mapa

Sienkiewicza[edytuj | edytuj kod]

nazwa pierwotna Nazwy przejściowe Nazwa obecna
Strukowska (1910)[25] Ciepła (1919-1942), Hammerstrasse (Młotkowa, okres okupacji niemieckiej)[11] Ciepła (od końca wojny)
Aleja 1 Maja (od 1956) [8] Al. Józefa Piłsudskiego [15]
Pocztowa (do 1919) [8] Jurowiecka (międzywojnie), Post (pocztowa, okres okupacji niemieckiej) [8] Jurowiecka (od końca wojny) [8]
Wasilkowska (1799) [8] Mikołajewska (do 1919), Sienkiewicza (międzywojnie)[1], Lenina (okres okupacji sowieckiej), Ericha Kocha (okres okupacji niemieckiej), Sienkiewicza (do 1949), [8] Sienkiewicza (od 1956) [8]
Poleska (do okupacji niemieckiej) [8] Preussisch (Pruska, okres okupacji niemieckiej) [8] Poleska (od końca wojny) [8]
Miastnicka (1910)[1] Wąska (międzywojnie), Fleischer, Rand (okres okupacji niemieckiej)[3] Wąska (od końca wojny)

Bojary[edytuj | edytuj kod]

nazwa pierwotna Nazwy przejściowe Nazwa obecna
Bulwarna (do 1919) [8] (część do Świętojańskiej) Branickiego (międzywojnie), Szczorsa (okres okupacji radzieckiej), Goethego (okres okupacji niemieckiej), Branickiego (1945-1949), Lenina (1949-1990, od 1981 też część od Świętojańskiej) [8] Branickiego (od 1990) [15]
Zamkowa (1799) [8] Instytytowa (do 1919), Pałacowa (międzywojnie), Żwirki i Wigury (lata 30.), Czkałowa (okres okupacji radzieckiej), Reinharda Heydricha (okres okupacji niemieckiej), Żwirki i Wigury (1945-1950), Marchlewskiego (1950-1989) [8] Pałacowa (od 1989) [8]
Wiwilowska (do 1919) [8] Piasta (międzywojnie), Gorkiego (okres okupacji radzieckiej), Livland (Liwońska, okres okupacji niemieckiej)[8] Piasta (od końca wojny) [8]
Aleja 1 Maja (od 1956) [8] Al. Józefa Piłsudskiego (od 1990) [15]
Gogolewska (do 1919) [8] Słonimska (międzywojnie), Kirowa (okres okupacji radzieckiej), Reinharda Heydricha (okres okupacji niemieckiej), Słonimska (1945-1951), Wolna (1951-?) [8] Słonimska [8]
Wasilkowska (1799) [8] Mikołajewska (do 1919), Sienkiewicza (międzywojnie) [1] Lenina (okres okupacji sowieckiej), Ericha Kocha (okres okupacji niemieckiej), Sienkiewicza (do 1949), [8] Sienkiewicza (od 1956) [8]
Świojańska (1799) [8] Prudzka (do 1919), Świętojańska (międzywojnie), Kominternu (okres okupacji radzieckiej), Kant (kant, okres okupacji niemieckiej), Świętojańska (1945-1949), Nowotki (1949-1989) [8] Świętojańska (od 1989)[8]
Towarowa (przed wojną) [8] Eisenbahn (kolejowa, okres okupacji niemieckiej) [8] Towarowa (od końca wojny) [8]
Bojarska (do Pałacowej), Nowy Świat (od Pałacowej do Świętojańskiej) (1799) [8] Aleksandrowska (do 1919), Warszawska (międzywojnie) [1], Pierackiego (lata 30.) [15], Armii Czerwonej (okres okupacji radzieckiej), Warszawska (od końca wojny) [8]

Piaski[edytuj | edytuj kod]

nazwa pierwotna Nazwy przejściowe Nazwa obecna
Sadowaja (przed 1919)[1] Wersalska[1], Zyndrama Kościałkowskiego, Am Schlosspark ("w parku zamkowym", okres okupacji niemieckiej), Wersalska (do 1949), Rokossowskiego (1949-1956) [8] Akademicka (od 1956) [8]
Nowoniemiecka i Sołdacka (do 1919)[8] Legionowa (międzywojnie), Lotnicza (okres okupacji radzieckiej). Hamanna (okres okupacji niemieckiej), Legionowa (1945-1949), Dzierżyńskiego (1949-1989)[8] Legionowa (od 1989) [8]
Mazowiecka (przed 1939) Hochmeister (1942-1945)[8] Mazowiecka (od 1945)
Olejniczaka (wyznaczona po wojnie na przebiegu dawnej ulicy Piwnej)[15] Skłodowskiej-Curie (od 1956)[8]
Świojańska (1799) [8] Prudzka (do 1919), Świętojańska (międzywojnie), Kominternu (okres okupacji radzieckiej), Kant (kant, okres okupacji niemieckiej), Świętojańska (1945-1949), Nowotki (1949-1989) [8] Świętojańska (od 1989)[8]
Konny Zaułek (przed 1919)[26] Tadeusza Czackiego (międzywojnie), Wieland (okres okupacji niemieckiej)[8] Tadeusza Czackiego (od końca wojny)[8]
Garbarska (międzywojnie), Podedwornego (od 1974), Łosowa (do 1919([8] Waszyngtona (d. Łosowa, międzywojnie), Engelsa (d. Łosowa, okres okupacji radzieckiej), Turm (wieżowa lub dzwonniczna,d. Garbarska okres okupacji niemieckiej), Garbarska (d. Garbarska 1945-1974), Lubinieckiego (d. Garbarska, 1974-190)[8] Waszyngtona (d. Łosowa od 1945, d. Lubinieckiego i Podedwornego od 1990)[8]
Flakiertowska (1910)[8] Wesoła (międzywojnie), Werwolf (okres okupacji niemieckiej)[8] Wesoła (od końca wojny)
Słobodzka (do 1919) [8] Wiejska (międzywojnie), Lilienthala (okres okupacji niemieckiej)[8] Wiejska (od końca wojny) [8]
Szosa Zwierzyniecka (do 1968) [8] Zwierzyniecka (od 1968) [8]

Pozostałe części miasta[edytuj | edytuj kod]

Dekomunizacja (po 1989 roku)
Nazwa z PRL-u Nazwa obecna Osiedle
Wandy Wasilewskiej[8] Hanki Ordonówny[27] Antoniuk
Jurija Gagarina (do 1996) "Solidarności" (od 1996) Antoniuk
Aleksandra Waszkiewicza Św. Maksymiliana Marii Kolbego Jaroszówka
gen. Karola Świerczewskiego 11 Listopada Mickiewicza
Mistrzów Plonów Kard. Stefana Wyszyńskiego Przydworcowe
Przodowników Pracy Bohaterów Monte Cassino Przydworcowe
Armii Radzieckiej Baranowicka Skorupy
27 lipca (do 2013) 42. Pułku Piechoty (od 2013) Wygoda

[8][28]

Dekomunizacja (w 2017 roku)
Nazwa z PRL-u Nazwa obecna Osiedle
Wojsk Ochrony Pogranicza Depowa Bema
Gen. Zygmunta Berlinga Gen. Józefa Hallera Dziesięciny I
Armii Ludowej ks. Jana Twardowskiego Jaroszówka
Dymitra Gaskiewicza płk. Łukasza Cieplińskiego Jaroszówka
Eweliny Sawickiej Powstańców Warszawy Jaroszówka
Janka Krasickiego Feliksa Zelmanowicza "Zagończyka" Jaroszówka
Teodora Duracza Danuty Siedzikówny "Inki" Jaroszówka
Zygmunta Kościńskiego Anny Jagiellonki Jaroszówka
Leona Kruczkowskiego Tadeusza Gajcego Młodych
Wincentego Rzymowskiego Świętego Jerzego Nowe Miasto
Romana Pazińskiego Ireny Zarzeckiej "Cierń" Starosielce
Aleksandra Gorbatowa Jacka Malczewsiego Wygoda
Juliana Leńskiego Wiesława Janickiego Wygoda

[29][30]

Nazwy ulic po 1968 roku
Nazwa pierwotna Nazwa przejściowa Nazwa obecna Osiedle
Szosa Ełcka (od ronda Jagiellonii Białystok do ronda Pamięci Męczeństwa Kresowian, do 2001) Narodowych Sił Zbrojnych (od 2001) Bacieczki
Szosa Południowa Mikołaja Kopernika Bema, Przydworcowe
Szosa do Supraśla Władysława Raginisa Jaroszówka, Wygoda
Szosa do Wasilkowa Władysława Wysockiego Jaroszówka
Szosa Wschodnia Armii Radzieckiej (do 1991) Baranowicka (od 1991) Skorupy
Szosa Zambrowska Sürdring (okres okupacji niemieckiej) Konstantego Ciołkowskiego Dojlidy, Kawaleryjskie, Mickiewicza, Nowe Miasto, Skorupy
Szosa do Zielonej 27 lipca (do 2013) 42. Pułku Piechoty (od 2013) Wygoda
Szosa Żółtkowska Zwycięstwa (od ronda R. Reagana do granic miasta) (do 1996) Aleja Jana Pawła II (od 1996), Zwycięstwa (od ronda R. Reagana do ul. kolejowej) Młodych, Wysoki Stoczek

[8]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i ulice, Białystok, s. 8 (pol.).
  2. a b c d ulice, Białystok, s. 13 (pol.).
  3. a b c d ulice, Białystok, s. 21 (pol.).
  4. Chodzi o park przy pałacu Branickich
  5. a b c d ulice, Białystok, s. 24 (pol.).
  6. a b c d ulice, Białystok, s. 27 (pol.).
  7. a b białostockie ulice i ich patroni [online], s. 24.
  8. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk ulice.
  9. https://poranny.pl/dawne-nazwy-bialostockich-ulic-tak-brzmialy-w-czasach-prl-i-przed-ii-wojna-swiatowa-poznaj-ich-historie/ga/c4-13969799/zd/34474373
  10. białostockie ulice i ich patroni [online], s. 55.
  11. a b c d e f ulice, Białystok, s. 15 (pol.).
  12. a b c białostockie ulice i ich patroni [online], s. 56.
  13. a b ulice, Białystok, s. 5 (pol.).
  14. a b ulice, Białystok, s. 12 (pol.).
  15. a b c d e f g h i j k l m {{Cytuj stronę |url = https://www.bialystok.ap.gov.pl/arch/teksty/publikacje_2012/ulice_bialegostoku.pdf |tytuł=Białostockie ulice i ich patroni}
  16. https://poranny.pl/dawne-nazwy-bialostockich-ulic-tak-brzmialy-w-czasach-prl-i-przed-ii-wojna-swiatowa-poznaj-ich-historie/ga/c4-13969799/zd/34474407
  17. Plan Miasta Białegostoku z 1935r. [online], stareplanymiast.pl [dostęp 2023-11-26] (pol.).
  18. Założenia urbanistyczne – plac Uniwersytecki..
  19. Białystok - Ulica Świętego Rocha - stare zdjęcia, mapa [online], eu/Bialystok/u75424,ul_Swietego_Rocha.html [dostęp 2024-04-26].
  20. https://poranny.pl/dawne-nazwy-bialostockich-ulic-tak-brzmialy-w-czasach-prl-i-przed-ii-wojna-swiatowa-poznaj-ich-historie/ga/c4-13969799/zd/34474429
  21. https://poranny.pl/dawne-nazwy-bialostockich-ulic-tak-brzmialy-w-czasach-prl-i-przed-ii-wojna-swiatowa-poznaj-ich-historie/ga/c4-13969799/zd/34474447
  22. http://maps.mapywig.org/m/City_plans/Central_Europe/PLAN_M._BIALEGOSTOKU_16.8K_c.1935.jpg
  23. Na wniosek Jakuba Szapiro jako sekretarza władz miejskich
  24. Białostockie ulice.
  25. https://poranny.pl/dawne-nazwy-bialostockich-ulic-tak-brzmialy-w-czasach-prl-i-przed-ii-wojna-swiatowa-poznaj-ich-historie/ga/c4-13969799/zd/34474379
  26. https://bialystok.naszemiasto.pl/dawne-nazwy-bialostockich-ulic-pamietasz-je-zdjecia/ga/c4-5046715/zd/40039145
  27. https://poranny.pl/dawne-nazwy-bialostockich-ulic-tak-brzmialy-w-czasach-prl-i-przed-ii-wojna-swiatowa-poznaj-ich-historie/ga/c4-13969799/zd/34474423
  28. https://www.bialystok.ap.gov.pl/arch/teksty/ulice.pdf
  29. nowe nazwy ulic 2017 [online].
  30. Wojewoda podlaski zmienił nazwy trzech ulic w regionie [online], radio.bialystok.pl [dostęp 2024-04-26] (ang.).