Viola pubescens

*Viola pubescens*
	; Morfologia gatunku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	fiołkowate
Rodzaj	fiołek
Gatunek	Viola pubescens
	Nazwa systematyczna
	Viola pubescens Aiton; Hort. Kew. 3: 290 (1789)
Synonimy
	Crocion achlydophyllum (Greene) Kaczm.; Crocion eriocarpum (Schwein.) Nieuwl.; Crocion pubescens (Aiton) Nieuwl.; Viola achlydophylla Greene; Viola eriocarpa Schwein.; Viola eriocarpa var. sessilis Clute; Viola eriocarpa var. typica Grover; Viola pensylvanica Michx.; Viola pubescens f. achlydophylla (Greene) Farw.; Viola pubescens f. eriocarpa (Schwein.) Farw.; Viola pubescens var. eriocarpa (Schwein.) N.H.Russell; Viola pubescens var. eriocarpon Nutt.; Viola pubescens var. glabriuscula A.Gray; Viola pubescens f. peckii (House) Lévesque & Dans.; Viola pubescens var. peckii House; Viola pubescens var. typica Grover; Viola uniflora var. pubescens (Aiton) Regel;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Viola pubescens Aiton – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie w Kanadzie (w prowincjach Ontario i Quebec) oraz Stanach Zjednoczonych (w Alabamie, Arkansas, Connecticut, Delaware, Dystrykcie Kolumbii, Illinois, Indianie, Iowa, Kansas, Kentucky, Luizjanie, Maine, Marylandzie, Massachusetts, Michigan, Minnesocie, Missouri, Nebrasce, New Hampshire, New Jersey, stanie Nowy Jork, Północnej Karolinie, Dakocie Północnej, Ohio, Oklahomie, Pensylwanii, Rhode Island, Dakocie Południowej, Tennessee, Teksasie, Vermoncie, Wirginii, Wirginii Zachodniej, Wisconsin i Wyoming)^[3]^[4]. Jest gatunkiem najmniejszej troski, choć lokalnie (w Luizjanie i Missisipi) uważany jest za krytycznie zagrożony^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Bylina dorastająca do 10–45 cm wysokości, tworzy kłącza i rozłogi^[4].
Liście: Blaszka liściowa ma owalnie trójkątny kształt^[4]. Mierzy 6,4 cm długości oraz 7,6 cm szerokości, jest karbowana na brzegu, ma sercowatą nasadę i ostry lub tępy wierzchołek^[4]^[6]. Ogonek liściowy jest nagi i ma 2,7–19,6 cm długości. Przylistki są owalnych do lancetowatych^[4].
Kwiaty: Pojedyncze, osadzone na szczytach szypuł wyrastających z kątów pędów^[6]. Mają działki kielicha o lancetowatym kształcie^[4]. Korona kwiatu mierzy 13 mm średnicy. Płatki są odwrotnie jajowate i mają żółtą barwę, dwa płatki boczne są brodate z krótkimi włoskami od wewnątrz w pobliżu nasady, dolny płatek jest odwrotnie jajowaty, mierzy 8-18 mm długości, z kilkoma fioletowymi lub brązowawymi żyłkami, posiada obłą ostrogę o długości 1-3 mm^[4]^[6].
Owoce: Torebki mierzące 8-12 mm długości, o elipsoidalnym kształcie^[4]. Początkowo jest zwisająca, ale po osiągnięciu dojrzałości staje się wyprostowana i brązowieje. Pękając dzieli się na 3 części, wystrzeliwując brązowe nasiona^[6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie w lasach, na łąkach i skarpach. Występuje na wysokości do 1500 m n.p.m.^[4] Najlepiej rośnie w półcieniu, na podłożu od kwaśnym odczynie (mniej niż 6,8 w skali pH)^[7]. Kwitnie od kwietnia do czerwca^[6].

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

W obrębie tego gatunku wyróżniono jedną odmianę^[3]:

V. pubescens var. scabriuscula Torr. & A.Gray – występuje w Kanadzie (w prowincjach Manitoba, Nowy Brunszwik, Nowa Szkocja, Wyspa Księcia Edwarda, Quebec i Saskatchewan) oraz Stanach Zjednoczonych (w Alabamie, Arkansas, Connecticut, Delaware, Georgii, Illinois, Indianie, Kansas, Kentucky, Maine, Marylandzie, Massachusetts, Michigan, Minnesocie, Missisipi, Missouri, Nebrasce, New Hampshire, New Jersey, stanie Nowy Jork, Północnej Karolinie, Dakocie Północnej, Ohio, Oklahomie, Pensylwanii, Południowej Karolinie, Dakocie Południowej, Tennessee, Teksasie, Vermoncie, Wirginii, Wirginii Zachodniej i Wisconsin)^[8].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Lista gatunków z rodzaju fiołek

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Viola pubescens Aiton. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-09]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Viola pubescens. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-03-08]. (fr.).
↑ Viola pubescens / Downy Yellow Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-03-08]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Viola pubescens (Downy Yellow Violet). Minnesota Wildflowers. [dostęp 2021-03-09]. (ang.).
↑ Viola pubescens (Downy yellow violet). [w:] Native Plants of North America [on-line]. wildflower.org. [dostęp 2021-03-09]. (ang.).
↑ Viola pubescens var. scabriuscula Torr. & A.Gray. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-09]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).

[pow-3] Viola pubescens Aiton. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-09]. (ang.).

[peb-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Viola pubescens. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-03-08]. (fr.).

[ns-5] Viola pubescens / Downy Yellow Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-03-08]. (ang.).

[minnesotawildflowers-6] Viola pubescens (Downy Yellow Violet). Minnesota Wildflowers. [dostęp 2021-03-09]. (ang.).

[wildflower-7] Viola pubescens (Downy yellow violet). [w:] Native Plants of North America [on-line]. wildflower.org. [dostęp 2021-03-09]. (ang.).

[pow2-8] Viola pubescens var. scabriuscula Torr. & A.Gray. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-09]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]