Walencja
39°29′N 0°22′W/39,483333 -0,366667
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Wspólnota autonomiczna | |||||
| Prowincja |
Walencja | ||||
| Gmina |
Walencja | ||||
| Alkad | |||||
| Powierzchnia |
134,65 km² | ||||
| Wysokość |
15 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
96 | ||||
| Kod pocztowy |
46000–46099 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
V | ||||
Położenie na mapie Wspólnoty Walencji  | |||||
Położenie na mapie Hiszpanii  | |||||
| 39°29′N 0°22′W/39,483333 -0,366667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
.svg)
Walencja (hiszp. Valencia, wym. [ba.ˈlen.θja]; kat. València, wym. walencja [va.ˈlen.si.a]) – miasto w środkowo-wschodniej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym. Stolica prowincji i wspólnoty autonomicznej o tej samej nazwie. Trzecie co do wielkości miasto Hiszpanii, z liczbą mieszkańców wynoszącą 800 tysięcy w granicach administracyjnych. Zespół miejski ma populację równą 1 561 000[2].
Jest to największy port śródziemnomorski oraz węzeł kolejowy (stacja València Norte), drogowy i lotniczy. Główne atrakcje to gotycka Lonja de la Seda, katedra, Święto Ognia oraz nowoczesne Ciudad de las Artes y las Ciencias. Miasto ma status metropolii o znaczeniu globalnym[3].
Historia
Kolonia rzymska Valentia Edetanorum nazwa pochodzi od łac. valens „silny”, na znak zwycięstwa nad Luzytanami; została założona w 138 roku p.n.e. i zamieszkana przez rzymskich żołnierzy. Od 712 do 1238 roku Walencja znajdowała się pod panowaniem arabskim. W latach 778–779 miasto zostało zniszczone przez Abd ar-Rahmana I. Nieustabilizowana sytuacja po śmierci Abd al-Aziza w 1061 roku, spowodowała, że w 1094 miasto zostało zdobyte przez Cyda. Jednak 8 lat później, w 1102 roku, Walencja wróciła znów pod panowanie arabskie. W 1238 roku, po pięciu miesiącach oblężenia miasto zdobył król Aragonii Jakub I Zdobywca. Spowodowało to, że muzułmanów zaczęli w mieście zastępować chrześcijanie, jednak był to długotrwały proces trwający jeszcze w XIV wieku. W XV wieku w Walencji przybyło wielu mieszkańców, w połowie wieku było ich około 75 000. Wówczas również w mieście miał miejsce duży rozwój gospodarki i kultury. Wiele znanych budynków powstało w tym okresie. Do 1707 miasto było stolicą królestwa pozostającego pod zwierzchnictwem Aragonii. W latach 1812–1813 zajęte zostało przez wojska francuskie. Podczas hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939), od listopada 1936 do października 1937 znajdowała się tu siedziba rządu republikańskiego. W 1957 roku wylała rzeka Turia, wskutek czego miasto nawiedziła straszliwa powódź.
Flaga Walencji
Flaga Walencji jest niemal identyczną kopią chorągwi przyznanej w 1238 roku miastu Walencji przez króla Aragonii Jakuba I Zdobywcę. Przyjęta 1 lipca 1982 roku. Proporcje 2:3.
Geografia
Położenie
Walencja znajduje się na środkowo-wschodnim wybrzeżu Półwyspu Iberyjskiego i Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym, przy ujściu rzeki Turia. Położona jest około 300 km na wschód od Madrytu, około 300 km na południe od Barcelony, około 250 km na zachód od Majorki oraz około 200 km na północ od Kartageny.
Klimat
Walencja znajduje się w strefie klimatu subtropikalnego[4][5] typu śródziemnomorskiego[6], z bardzo łagodnymi zimami i długimi ciepłymi, miejscami gorącymi latami. Średnia roczna temperatura wynosi prawie 23 °C w dzień i 14 °C w nocy[7].
Średnia temperatura miesięcy zimowych – grudnia, stycznia i lutego wynosi 16,8 °C w dzień i 7,7 °C w nocy[7]. W najzimniejszym miesiącu roku – styczniu, temperatury wynoszą zwykle od 10 do 21 °C w ciągu dnia, od 2 do 12 °C w nocy, a średnia temperatura morza wynosi 14 °C[8][9]. Opady śniegu, jak i mróz generalnie nie występują. Średnia temperatura siedmiu miesięcy letnich, od kwietnia do października wynosi 26 °C w dzień i 18 °C w nocy[7], przy czym marzec i listopad pod względem temperatury i nasłonecznienia przypomina odpowiednio maj i wrzesień w Polsce. W najcieplejszym miesiącu roku – sierpniu, temperatury wynoszą zwykle od 25 do 33 °C w ciągu dnia, około 22 °C w nocy, a średnia temperatura morza wynosi 26 °C[8][9]. Temperatury powyżej 30 °C występują w kilkudziesięciu dniach rocznie, głównie w lipcu i sierpniu[7]. Najwyższa odnotowana temperatura w mieście to 43 °C, która miała miejsce 20 sierpnia 2010 roku, natomiast najniższą zanotowaną temperaturą było –7,2 °C w nocy 11 lutego 1956 roku[10].
Walencja ma tylko nieco ponad 40 dni deszczowych rocznie przy opadach ≥1mm, 70 dni deszczowych rocznie przy opadach ≥0,1mm, ze średnią kilka dni deszczowych w miesiącu. Opady wahają się średnio od 1–2 dni w lipcu do 5–8 dni deszczowych w maju. Średnia roczna wilgotność wynosi 65%, od 62% w kwietniu do 68% w sierpniu. Miasto ma ponad 2600-2700 godzin czystej słonecznej pogody rocznie, od około 155 h (średnio 5 godzin dziennie, około 5 razy więcej niż w Polsce) w grudniu do ponad 310 h (średnio 10 godzin czystego słońca na dobę, 1/4 więcej niż w Polsce) w lipcu[7].
| Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Średnie temperatury w dzień [°C] | 16.4 | 17.1 | 19.3 | 20.8 | 23.4 | 27.1 | 29.7 | 30.2 | 27.9 | 24.3 | 19.8 | 17.0 | 22,8 |
| Średnie dobowe temperatury [°C] | 11.8 | 12.5 | 14.4 | 16.2 | 19.0 | 22.9 | 25.6 | 26.1 | 23.5 | 19.7 | 15.3 | 12.6 | 18,3 |
| Średnie temperatury w nocy [°C] | 7.1 | 7.8 | 9.6 | 11.5 | 14.6 | 18.6 | 21.5 | 21.9 | 19.1 | 15.2 | 10.8 | 8.1 | 13,8 |
| Opady [mm] | 37 | 36 | 33 | 38 | 39 | 22 | 8 | 20 | 70 | 77 | 47 | 48 | 475 |
| Średnia liczba dni z opadami | 4.4 | 3.9 | 3.6 | 4.8 | 4.3 | 2.6 | 1.1 | 2.4 | 5.0 | 5.0 | 4.3 | 4.8 | 46,3 |
| Wilgotność [%] | 64 | 64 | 63 | 62 | 65 | 66 | 67 | 68 | 67 | 67 | 66 | 65 | 65 |
| Średnie usłonecznienie [h] | 171 | 171 | 215 | 234 | 258 | 276 | 314 | 288 | 234 | 202 | 167 | 155 | 2696 |
| Źródło: Agencia Estatal de Meteorología[7] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm), 1981–2010 | |||||||||||||
| Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Rok |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 14,2 | 13,8 | 14,1 | 16,1 | 18,8 | 22,5 | 24,8 | 25,8 | 24,6 | 22,2 | 19,1 | 16,1 | 19,4 |
Demografia
Walencja liczy 809 267 mieszkańców wewnątrz centrum administracyjnego na powierzchni zaledwie 134,65 km². Strefa miejska Walencji (ang. Urban Zone) ma 1 564 145 mieszkańców według danych Eurostatu[11]. Zespół miejski liczy 1 561 000 mieszkańców[2]. Według danych hiszpańskiego Ministerstwa Rozwoju tzw. Wielki Zespół Miejski (hiszp. Grande Área Urbana) ma 1 551 585 mieszkańców na powierzchni 628,81 km², w latach 2001-2011 nastąpił wzrost ludności o 191 842 osoby, co stanowi wzrost o 14,1%[12]. Cała metropolia miejska Walencji (obszar metropolitalny) ma wokół 2 milionów mieszkańców, liczba waha się od 1,5 do 2,5 miliona mieszkańców w zależności od źródeł: według Ajuntament de Valencia – 1 550 885 na obszarze 628,9 km² obejmującym Walencję i trzy sąsiadujące comarki: Huerta Norte, Huerta Oeste i Huerta Sur[13][14] (tzw. Huerta de Valencia); według World Gazetteer – 1 759 485[15]; według CityPopulation.de – 1 790 000[16]; według Brookings Institution ma 1 864 600 mieszkańców[17], według Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju OECD – 2 300 000[18]; według Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostat) – 2 523 040 mieszkańców[19].
Bezrobocie w Walencji w grudniu 2017 roku wynosiło 15,95%[20].
Rozwój populacji Walencji (1787-2012)
Atrakcje turystyczne
- Katedra w Walencji – budowana od 1262 roku, wielokrotnie modernizowana. Zaczęto ją budować w stylu gotyckim, lecz jej różne części są zbudowane również w innych stylach. Jej 3 portale prezentują styl romański, gotycki i barokowy. Główna kaplica – Capilla Mayor – styl baroku, dwie późniejsze kaplice są neoklasycystyczne. Według starej tradycji znajduje się w niej Święty Graal, udostępniony do oglądania wiernym.
- El Micalet – charakterystyczna ośmioboczna dzwonnica – symbol miasta. Na szczyt tej ponad 50 metrowej wieży prowadzi 207 stopni. Jest częścią katedry.
- Basilica de la Virge dels Desamparats – barokowy kościół usytuowany na tyłach katedry.
- Jardí Botánic – ogród botaniczny założony w XVI wieku.
- Jardins de l’Alameda i Jardins de Monfort – XVIII-wieczne parki.
- La Lonja (Giełda Jedwabiu) – została zbudowana pod koniec XV wieku, jest to jedna z najpiękniejszych gotyckich budowli świeckich w Europie. Słynie z Sali kolumnowej, w której sklepienie podpierają spiralne, starannie wykonane kolumny.
- Modernistyczna hala targowa – wybudowana między 1910 a 1926 r. Jest to nieregularna, ośmioboczna konstrukcja z żelaza i szkła, w której znaleźć można liczne stoiska z mięsem, warzywami, rybami czy owocami. Na zewnątrz zaś znajdują się stoiska oferujące różnej wielkości paellę.
- Museo Nacional de Cerámica mieszczące się w Palacio del Marqués de dos Aguas, znajdują się tu setki różnorodnych płytek ceramicznych azulejos.
- La Ciudad de las Artes y las Ciencias – Miasto Sztuki i Nauki – „dzielnica przyszłości”, zaprojektowana przez pochodzącego z Walencji Santiago Calatravę. Na miejsce to składa się: gmach opery/spektakli teatralno-taneczno-muzycznych, oceanarium, delfinarium, kino IMAX/planetarium, muzeum nauki, restauracje itp.
- Museo Provincial de Bellas Artes – znajdują się tu obrazy m.in.: El Greca, Goi i Velàzqueza, a także zbiór dzieł walencjańskiej sztuki XV wieku.
- Las Fallas – 15 marca na ulicach całego miasta wystawia się dziesiątki konstrukcji-rzeźb wykonanych z mieszanki papieru i wosku, które w nocy z 19 na 20 marca są spalane; w międzyczasie na ulicach i w klubach trwa zabawa 24 godziny na dobę (ludzie zasypiają na ulicach i w parkach by odpocząć chwilę przed dalszą zabawą).
- Serrano i Quart to dwie wieże z czasów, kiedy umocnienia obronne były niezbędne.
- El Carmen – stara dzielnica w pobliżu bazyliki słynąca z bardzo intensywnego życia nocnego. W piątek i sobotę bary i dyskoteki zapełniają się do granic możliwości, tłumy wypełniają też uliczki dzielnicy, bardzo utrudniając poruszanie się.
- L'Oceanogràfic – oceanarium
Edukacja
W Walencji istnieją cztery uczelnie. Dwie z nich są państwowe i dwie publiczne. Największe z nich to Universidad Politecnica de Valencia (UPV) i Universidad de Valencia założony w 1499 roku. Ciekawostką jest to, że UPV jest uczelnią o największej liczbie studentów zagranicznych w Europie.
Sport
W mieście gra jedna z najbardziej utytułowanych drużyn ligi hiszpańskiej Valencia CF oraz inny pierwszoligowy klub Levante UD.
W 2001 w Walencji odbyły się po raz pierwszy największe zawody FMX – Red Bull X-Fighters.
Od 2008 r. miasto gości Grand Prix Europy Formuły 1. Wyścig wykorzystuje infrastrukturę wokół portu, w którym obecnie rezydują ekipy startujące w Pucharze Ameryki. Tor wyścigowy Formuły 1 korzysta częściowo z ulic miasta i jest to jedyny na świecie tor, którego fragment biegnie nad morzem.
Miasto jest również ośrodkiem kolarskim - od 1929 roku, z niewielkimi przerwami, odbywa się Wyścig Dookoła Walencji (hiszp. Volta a la Comunitat Valenciana)[21].
W 2011 roku miasto to otrzymało tytuł Europejskiej Stolicy Sportu[22].
Miasta partnerskie
Moguncja, Niemcy
Bolonia, Włochy
Veracruz, Meksyk
Sacramento, Stany Zjednoczone
Valencia, Wenezuela
Odessa, Ukraina
Cartagena, Kolumbia[potrzebny przypis]
Chengdu, Chiny
Galeria
-
Dworzec kolejowy -
Ulice Walencji -
Tramwaj w Walencji -
Pociąg metra w Walencji -
Hotel Hilton w Walencji -
Jardí del Túria
Przypisy
- ↑ Population statistics: Spain
- ↑ a b Demographia: World Urban Areas – Demographia, Maj 2014.
- ↑ Globalization and World Cities Study Group and Network, Loughborough University: The World According to GaWC 2010.
- ↑ Climatic map by Istituto Geografico De Agostini.
- ↑ Die Klimatypen der Erde – Pädagogische Hochschule in Heidelberg.
- ↑ World Map of Köppen–Geiger Climate Classification.
- ↑ a b c d e f Standard climate values. València – Agencia Estatal de Meteorología.
- ↑ a b Weather2Travel.com: Valencia Climate Guide.
- ↑ a b c Valencia average sea temperature – seatemperature.org.
- ↑ Extreme Values. Valencia – Extreme Values. Valencia.
- ↑ Eurostat: Urban Audit.
- ↑ Áreas urbanas +50, Ministerio de Fomento de España (pol. Ministerstwo Rozwoju).
- ↑ Valencia – ÁREA METROPOLITANA – Ajuntament de Valencia, 2014.
- ↑ Padrón de habitantes 2013. Municipios del área metropolitana de Valencia – Ajuntament de Valencia, 2013.
- ↑ PopulationData.net: Espagne – World Gazetteer, 2014.
- ↑ The Principal Agglomerations of the World – Population Statistics and Maps – citypopulation.de.
- ↑ 2014 Global Metro Monitor – Brookings Institution, 2015.
- ↑ „Competitive Cities in the Global Economy” – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju OECD, 2006, Table 1.1.
- ↑ „Population by sex and age groups” – Eurostat, 2012.
- ↑ Paro por municipios: Valencia - (Valencia) - datosmacro.com
- ↑ Oficjalna strona Wyścigu Dookoła Walencji [dostęp: 2017-06-11]
- ↑ UniaEuropejska.org: Europejskie stolice roku 2011.
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona internetowa miasta Walencji (hiszp. • ang. • fr. • kat.)
.svg){kind=small}
