Naturalizm (filozofia)

Naturalizm (łac. natura, fr. naturalisme) – pogląd ontologiczny w filozofii, według którego istnieje wyłącznie rzeczywistość materialna (natura), czasoprzestrzenna, bez zewnętrznej racji istnienia. Rzeczywistość duchowa albo nie istnieje albo jest sprowadzalna do natury (materii). Naturalizm tłumaczy całość zjawisk działaniem praw przyrody.

W naturalizmie postuluje się zwrócenie całej uwagi na świat przyrody oraz na człowieka i jego dzieła, jest on wtedy bliski humanizmowi. W etyce przejawia się w liberalizmie.

Naturalizm wyrażony w formie metodologicznego postulatu (naturalizm metodologiczny) każe wyjaśniać wszystkie zjawiska w odwołaniu wyłącznie do sfery przyrody, przez przyczyny naturalne. W filozofii nauki termin „naturalizm metodologiczny” we współczesnym znaczeniu wprowadził Paul de Vries.

W swoich różnych formach zaprzecza istnieniu odrębnego od materii umysłu ludzkiego, duchowej natury człowieka, idei rozumianych na sposób platoński, świata ponadnaturalnego, Boga czy świata duchowego.

Cechy naturalizmu posiadają:

1. funkcjonalizm
2. marksizm
3. teoria Petrażyckiego

Linki zewnętrzne

• Filozoficzne założenie „naturalizmu”?
• DavidD. Papineau DavidD., Naturalism, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 15 września 2015, ISSN 1095-5054 [dostęp 2017-12-31]  (ang.). (Naturalizm)
• JonJ. Jacobs JonJ., Naturalism, Internet Encyclopedia of Philosophy, ISSN 2161-0002 [dostęp 2018-06-27]  (ang.).
• Jan Woleński, Obrona naturalizmu, kanał Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych na YouTube, 7 września 2016 [dostęp 2021-10-26].