Agencja Wywiadu

	Agencja Wywiadu
	Agencja Wywiadu
	; Logo AW
	; Siedziba w Warszawie
Państwo	Polska
Data utworzenia	29 czerwca 2002
Szef	Piotr Krawczyk
Zastępca	płk Dominik Duda; płk Anetta Maciejewska
Budżet	191,53 mln zł (2017);
	Adres
	ul. Miłobędzka 55; 02-634 Warszawa
	Położenie na mapie Warszawy Agencja Wywiadu
	Położenie na mapie Polski Agencja Wywiadu
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Agencja Wywiadu
	52°11′56,99″N 20°59′37,76″E/52,199164 20,993822
	Strona internetowa

Agencja Wywiadu (AW) (JW 3164) – polska służba specjalna, której zadanie polega na pozyskiwaniu informacji jawnych i informacji niejawnych (wywiad). Analizuje pozyskane informacje i je przetwarza. Głównie operuje w strefie zainteresowań pozawojskowych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Zdobywa informacje, które mogą mieć znaczenie dla bezpieczeństwa i żywotnych interesów Rzeczypospolitej Polskiej. AW realizuje politykę zagraniczną RP. Instytucja informuje Radę Ministrów, Prezydenta RP i inne instytucje wedle poleceń. Agencja Wywiadu prowadzi wywiad pozyskując OZI z pozycji legalnej (pod przykryciem dyplomatycznym bądź konsularnym), nielegalnej (funkcjonariusze bez immunitetu dyplomatycznego bądź konsularnego) oraz z użyciem urządzeń stosując SIGINT.

Agencja Wywiadu powstała 29 czerwca 2002 r., w wyniku rozwiązania Urzędu Ochrony Państwa (na podstawie Ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu z dnia 24 maja 2002 roku)^[2]. Po rozwiązaniu Urzędu Ochrony Państwa (UOP) utworzono dwie odrębne agencje: Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencję Wywiadu, które przejęły jego dotychczasowe zadania.

Szef AW jest centralnym organem administracji rządowej, działającym przy pomocy AW, która jest urzędem administracji rządowej. Zgodnie z art. 3 Ustawy podlega bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów.

Struktura[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie ze zmianami z 2018^[3]:

Departament Operacyjny
Departament Informacyjny
Departament Techniczny
Biuro Bezpieczeństwa
Biuro Finansowo-Administracyjne
Biuro Kadr i Szkoleń
Biuro Prawne
Gabinet Szefa
Samodzielny Wydział do Spraw Zarządzania Kryzysowego

Kierownictwo[edytuj | edytuj kod]

Kierownictwo Agencji Wywiadu^[4]:

Szef AW – ppłk Piotr Krawczyk od 28 grudnia 2016 (od 27 września 2016 p.o.)
Zastępca Szefa AW– płk Dominik Duda od października 2016
Zastępca Szefa AW - płk Anetta Maciejewska od września 2018

Zadania[edytuj | edytuj kod]

Zadania przejęte przez Agencję Wywiadu od Zarządu Wywiadu byłego Urzędu Ochrony Państwa przedstawiają się następująco:

uzyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej potencjału ekonomicznego i obronnego,
rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom zewnętrznym godzącym w bezpieczeństwo, obronność, niepodległość i nienaruszalność terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
ochrona zagranicznych przedstawicielstw Rzeczypospolitej Polskiej i ich pracowników przed działaniami obcych służb specjalnych i innymi działaniami mogącymi przynieść szkodę interesom Rzeczypospolitej Polskiej,
zapewnienie ochrony kryptograficznej łączności z polskimi placówkami dyplomatycznymi i konsularnymi oraz poczty kurierskiej,
rozpoznawanie międzynarodowego terroryzmu, ekstremizmu oraz międzynarodowych grup przestępczości zorganizowanej,
rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi, środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi oraz towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady i zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem tej broni oraz środków jej przenoszenia,
rozpoznawanie i analizowanie zagrożeń występujących w rejonach napięć, konfliktów i kryzysów międzynarodowych, mających wpływ na bezpieczeństwo państwa, oraz podejmowanie działań mających na celu eliminowanie tych zagrożeń,
prowadzenie wywiadu elektronicznego,
podejmowanie innych działań określonych w odrębnych ustawach i umowach międzynarodowych.

Ta służba mundurowa jest instytucją uprawnioną do używania broni palnej.

Stopnie służbowe[edytuj | edytuj kod]

W Agencji Wywiadu obowiązują następujące korpusy i stopnie służbowe:

Szefowie Agencji[edytuj | edytuj kod]

Zbigniew Siemiątkowski – od 28 czerwca 2002 do 11 maja 2004
- wakat na urzędzie od 11 maja 2004 do 11 sierpnia 2004, obowiązki szefa AW pełnił płk Andrzej Derlatka
Andrzej Ananicz – od 11 sierpnia 2004 do 24 listopada 2005
gen. bryg. Zbigniew Nowek – od 24 listopada 2005 do 5 marca 2008
- wakat na urzędzie od 5 marca 2008 do 7 czerwca 2008, obowiązki szefa AW pełnił Andrzej Ananicz
gen. bryg. Maciej Hunia – od 11 sierpnia 2008 do 19 listopada 2015 (od 7 czerwca 2008 do 11 sierpnia 2008 pełniący obowiązki)
płk Grzegorz Małecki – od 19 lutego 2016 do 27 września 2016 (od 19 listopada 2015 do 19 lutego 2016 pełniący obowiązki)
ppłk Piotr Krawczyk – od 28 grudnia 2016 (od 27 września 2016 do 28 grudnia 2016 pełniący obowiązki)^[5].

Budżet[edytuj | edytuj kod]

Wydatki i dochody Agencji Wywiadu są realizowane w części 59 budżetu państwa^[6].

W 2017 wydatki Agencji wyniosły 191,53 mln zł, a dochody 0,24 mln zł^[1]. W ustawie budżetowej na 2018 jej wydatki zaplanowano w wysokości 188,65 mln zł, a dochody 0,06 mln zł^[7].

Wyniki kontroli wykonania budżetu przez Agencję Wywiadu przeprowadzanej co roku przez Najwyższą Izbę Kontroli są tajne^[8].

Afery[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Sprawa tajnych więzień CIA w Europie.

W Ośrodku Szkolenia AW w Starych Kiejkutach prowadzono przestępcze działania łamiące Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej (m.in. artykuł 40), torturując bezprawnie uwięzionych ludzi (łamiąc m.in. Rozdział XVI. Kodeksu karego).

Instytucji zdarzały się afery wielokrotnej kradzieży pieniędzy funduszu operacyjnego przez funkcjonariuszy. Funkcjonariusze popełniali również inne przestępstwa nie związane z łamaniem obcego prawa w celach służbowych.^{[potrzebny przypis]}

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. (druk nr 2559). Tom I. sejm.gov.pl, 29 maja 2018. s. 1/11, 2/94. [dostęp 2018-09-29].
↑ ^a ^b Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz.U. z 2020 r. poz. 27)
↑ Zarządzenie Nr 68 Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 czerwca 2016 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania statutu Agencji Wywiadu (M.P. z 2016 r. poz. 493)
↑ Personalia. aw.gov.pl. [dostęp 2015-04-24].
↑ Premier Beata Szydło powołała nowego Szefa Agencji Wywiadu. premier.gov.pl, 2016-12-29. [dostęp 2016-12-29].
↑ Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie klasyfikacji części budżetowych oraz określenia ich dysponentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 1026)
↑ Ustawa budżetowa na rok 2018 z dnia 11 stycznia 2018 r.. W: Dz. U. poz. 291 [on-line]. isap.sejm.gov.pl, 1 lutego 2018. s. 24, 66. [dostęp 2018-09-05].
↑ Analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2013 r. – kontrole cząstkowe. W: Najwyższa Izba Kontroli [on-line]. nik.gov.pl. [dostęp 2014-09-06].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[Budżet-1] Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. (druk nr 2559). Tom I. sejm.gov.pl, 29 maja 2018. s. 1/11, 2/94. [dostęp 2018-09-29].

[:0-2] Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz.U. z 2020 r. poz. 27)

[3] Zarządzenie Nr 68 Prezesa Rady Ministrów z dnia 3 czerwca 2016 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania statutu Agencji Wywiadu (M.P. z 2016 r. poz. 493)

[4] Personalia. aw.gov.pl. [dostęp 2015-04-24].

[5] Premier Beata Szydło powołała nowego Szefa Agencji Wywiadu. premier.gov.pl, 2016-12-29. [dostęp 2016-12-29].

[6] Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie klasyfikacji części budżetowych oraz określenia ich dysponentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 1026)

[7] Ustawa budżetowa na rok 2018 z dnia 11 stycznia 2018 r.. W: Dz. U. poz. 291 [on-line]. isap.sejm.gov.pl, 1 lutego 2018. s. 24, 66. [dostęp 2018-09-05].

[8] Analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2013 r. – kontrole cząstkowe. W: Najwyższa Izba Kontroli [on-line]. nik.gov.pl. [dostęp 2014-09-06].

[:1-9] ziałająca na rzecz Sił Zbrojnych RP, lecz wchodząca w ich skład tylko w razie ogłoszenia powszechnej lub częściowej mobilizacji oraz w czasie wojny

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[A]