Przejdź do zawartości

Biuletyn Informacyjny KSS „KOR”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Biuletyn Informacyjny KSS „KOR”
Częstotliwość

nieregularny miesięcznik

Państwo

 Polska

Wydawca

NOWA

Organ prasowy

KSS „KOR”

Tematyka

informacyjna

Pierwszy numer

29 września 1976 r.

Ostatni numer

listopad 1980

Redaktor naczelny

Seweryn Blumsztajn

Średni nakład

3–5 tysięcy egz.

Liczba stron

60–100

Biuletyn Informacyjny „KOR” (w okresie wrzesień 1976 – wrzesień 1977), później Biuletyn Informacyjny KSS „KOR” (w okresie październik 1977–1980) (podtytuł: Aktualności życia publicznego) – miesięcznik opozycji demokratycznej w czasach PRL, redagowany przez członków i współpracowników KOR, później KSS „KOR”.

Redakcja

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą redakcję Biuletynu Informacyjnego stanowili[1]:

Później dołączyli m.in.:

Ponadto współpracowali z Biuletynem Informacyjnym lub pisali do niego m.in.:

Redakcja BI spotykała się w mieszkaniach członków KOR, m.in.:

Tematyka i linia polityczna

[edytuj | edytuj kod]

BI publikował Komunikaty „KOR” później KSS „KOR” oraz inne informacje i artykuły publicystyczne. Skupiał osoby o poglądach bliskich grupie Adama Michnika, ale publikowały w nim również osoby o zupełnie innych poglądach. W ciągu 1979 roku działalność publicystyczna środowiska KSS „KOR” skupiała się wokół Głosu (Antoni Macierewicz, Piotr Naimski, Ludwik Dorn, Urszula Doroszewska) i właśnie Biuletynu[3].

Pierwsze numery były przepisywane na maszynach do pisania. Typowo na cienkiej, zielonej lub niebieskiej przebitce kopiowano BI w 5–7, a nawet 12 egzemplarzach. Wśród przepisujących byli m.in. Tomasz Chlebowski, Stanisław Falkowski, Janusz Przewłocki[10], Magdalena Sroczyńska-Kożuchowska i Andrzej Kożuchowski[11], Roman Stachyra[12], Jan Środoń[13] i setki innych osób. Od lutego 1977 roku rozpoczęto druk na powielaczach. Przejście na druk nie było łatwą decyzją. Druk był już zdecydowanie nielegalną działalnością, w odróżnieniu od przepisywania na maszynie, którą każdy mógł posiadać. Od tego roku druk BI prowadziła Niezależna Oficyna Wydawnicza. Jak wspomina Konrad Bieliński, który organizował druk BI, na jeden numer BI szło 500 ryz papieru[14].

Do drukarzy BI należeli m.in. Konrad Bieliński, Mirosław Chojecki, Jerzy Geresz, Janusz Krupski, Wojciech Onyszkiewicz, Zenon Pałka, Bogdan Pigłowski, Antoni Roszak, Arkadiusz Rybicki[15], Jan Walc.

Lokale, w których drukowano BI, zmieniano co kilka miesięcy. Drukowano m.in.:

Dystrybucja

[edytuj | edytuj kod]

Nakład BI wynosił do 5 tysięcy egzemplarzy. Poszczególne kartki BI były wywożone z drukarni do kilku miejsc, w których składano egzemplarze i zszywano je. Wspomina Witold Łuczywo:

Z wynoszeniem nakładu z drukarni były największe kłopoty: nieść na kilka razy w plecakach czy na jeden raz w ogromnym marynarskim worze. Drukowaliśmy wtedy przy ul. Okrzei, w starej kamienicy z przechodnim podwórkiem. Na podwórku była kapliczka Matki Boskiej, a pod nią każdego dnia prascy pijaczkowie popijali wódkę. Baliśmy się, że nas zakapują, więc postanowiliśmy za każdym razem wynosić nakład naraz, choć ważył pewnie z 80 kilogramów. Niesiemy więc ten marynarski worek, a jeden menel do drugiego: „Patrz, chłopaki znów trupa wynoszą”. Ale nas nie zakapowali[16].

Jak wspomina Seweryn Blumsztajn[2]:

Najgorsze było rozwożenie wydrukowanego już nakładu. Samochód z załadowanym bagażnikiem i tylnym siedzeniem miał wyraźnie podniesione przednie światła i każde spotkanie patrolu milicji mogło oznaczać koniec zabawy. (…) Do „malucha” mieściło się do 100 ryz, do dużego fiata ok. 120. Tylko tych większych samochodów było mało. Nakład „Biuletynu” to ok. 5 tys. egz., objętość – czterdzieści kilka kartek obustronnie zadrukowanych. Do rozwiezienia na kilka adresów, gdzie „BI” składano i spinano, było ok. 500 ryz.

Przeważnie cały nakład BI rozwożono do ok. 5 mieszkań. Do jednego mieszkania przywożono 500–1000 egzemplarzy. Składano BI m.in. w:

Wśród członków ekip składających byli mieszkańcy ww. mieszkań oraz m.in.: Alina Cała, Marek Chimiak[18], Weronika Chlebowska, Tomasz Chlebowski, Barbara Felicka, Elżbieta Regulska-Chlebowska. Następnie gotowe kopie BI wywożono do punktów dystrybucyjnych, skąd pobierali je łącznicy i kolporterzy. Było ich – na wszystkich szczeblach dystrybucji – około tysiąca.

Dodatkowe informacje i ciekawostki

[edytuj | edytuj kod]

W okresie wydawania ukazało się 41 numerów BI. W poszczególnych latach:

  • 1976: 1–3
  • 1977: 4–16 (13 numerów)
  • 1978: 17–25 (9 numerów)
  • 1979: 26/27–34 (9 numerów)
  • 1980: 35–41 (7 numerów)

W 1978 r. ukazał się „Szlaban” – dodatek ilustrowany do Biuletynu Informacyjnego pod redakcją w składzie: Seweryn Blumsztajn, Eugeniusz Kloc, Anka Kowalska, Joanna Szczęsna.

Ostatni numer 41 (7. w roku 1980) miał datę październik–listopad 1980 roku. Liczył 82 strony.

Z okazji zamknięcia wydawania BI wydano wielkie przyjęcie w mieszkaniu Elżbiety Regulskiej 23 maja 1981 roku, na którym byli m.in.: Seweryn Blumsztajn, Erazm Ciołek, Mieczysław Grudziński, Katarzyna Karpińska, Jan Tomasz Lipski, Wojciech Ostrowski, Janusz Przewłocki, Elżbieta Regulska, Jan Strękowski, Joanna Szczęsna, Jan Walc, Andrzej Zozula i Maria Zozula[19].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kalendarium 1976 [online], Stowarzyszenie Wolnego Słowa [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2010-09-04].
  2. a b Seweryn Blumsztajn, Seweryn Blumsztajn: Mój „Biuletyn” [online], Wyborcza.pl, 9 sierpnia 2008 [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2010-11-13].
  3. a b c d e f g h Seweryn Blumsztajn, Joanna Szczęsna, Janusz Przewłocki, Rozmowa 5. W: Andrzej Friszke, Andrzej Paczkowski: NiepoKORni, Rozmowy o Komitecie Obrony Robotników, Relacje członków i współpracowników Komitetu Obrony Robotników zebrane w 1981 roku przez Andrzeja Friszke i Andrzeja Paczkowskiego. Kraków: Wydawnictwo ZNAK, 2008, s. 260. ISBN 978-83-240-0996-1.
  4. Waldemar Kuczyński, Co dotąd przeżyłem. Życiorys – Rodzina i Historia [online], 16 czerwca 2009 [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2010-04-07].
  5. Agata Szwedowicz, O autorach – Antoni Pawlak [online], Kanon Literatury Podziemnej [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2010-02-28].
  6. Piotr Wierzbicki, Między kombatanctwem a pogardą [online], Wyborcza.pl, 9 sierpnia 2008 [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-14].
  7. Wspomnienie Janiny Jankowskiej o Jerzym Zieleńskim. „Gazeta Wyborcza”, 5 grudnia 2006 r.. [dostęp 2010-05-08]. 
  8. 25 lat „Solidarności” w salonach opozycyjnej Warszawy. „Gazeta Wyborcza”, 29 sierpnia 2005 r.. [dostęp 2010-05-08]. 
  9. Joanna Cieśla. Remanent w rocznicach – rozmowa z Ludwiką Wujec. „Gazeta Wyborcza”, 6 marca 2010 r.. [dostęp 2010-05-08]. 
  10. Janusz Przewłocki. Przewłocki o Sewerynie Blumsztajnie. „Gazeta Wyborcza”, 16 września 2006 r.. [dostęp 2010-05-08]. 
  11. Kożuchowski, Andrzej i Sroczyńska-Kożuchowska, Magdalena – wspominają. „Gazeta Wyborcza”, 6 grudnia 2006 r.. [dostęp 2010-05-08]. 
  12. Wspomnienie Romana Stachyry (dostęp 8 maja 2010 r.)
  13. Anna Kawalec, Jan Środoń [online], Encyklopedia Solidarności [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-11].
  14. Konrad Bieliński, Powielacz z demobilu, „Wyborcza.pl”, 21 września 2006 [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-09].
  15. Marek Wąs: Arkadiusz Rybicki. Zawsze uprzejmy rewolucjonista. 12 kwietnia 2010 r.. [dostęp 2010-05-08].
  16. a b Witold Łuczywo, Co pan tyle tej pasty kupujesz? [online], Wyborcza.pl, 9 sierpnia 2008 [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2010-05-07].
  17. Nekanda-Trepkowie, Elżbieta i Michał wspominają. 26 listopada 2006 r.. [dostęp 2010-05-08].
  18. Słownik Niezależnej Kultury. [dostęp 2010-05-08].
  19. Erazm Ciołek, Serwis fotograficzny XX wieku [online] [dostęp 2010-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-31].