Franciszek Knapp

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Knapp
„Ernest”, „W-40”, „Otto Zoller”, „Ż-11”
podporucznik żandarmerii podporucznik żandarmerii
Data i miejsce urodzenia

25 marca 1898
Szczebrzeszyn

Data i miejsce śmierci

15 listopada 1984
Szczecin

Przebieg służby
Lata służby

1915–1945

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

1 Dywizjon Żandarmerii
Dywizjon Żandarmerii KOP

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
Kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941) Śląski Krzyż Powstańczy

Franciszek Knapp ps. „Ernest”, „W-40”, „Otto Zoller”, „Ż-11” (ur. 25 marca 1898 w Szczebrzeszynie, zm. 15 listopada 1984 w Szczecinie) – podporucznik żandarmerii Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Franciszek Knapp urodził się 25 marca 1898 roku w Szczebrzeszynie. Uczęszczał do gimnazjum w Hrubieszowie. W maju 1915 roku został wcielony do Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego. Później został przeniesiony do kawalerii Armii Imperium Rosyjskiego. W sierpniu 1916 roku, w czasie walk na Wołyniu, dostał się austriackiej niewoli. Dwa miesiące później uciekł z obozu w Rawie Ruskiej i został członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej w Hrubieszowie. Następnie walczył w lotnym oddziale bojowym porucznika Tadeusza Puszczyńskiego. W listopadzie 1918 roku wziął udział w rozbrajaniu żołnierzy c. i k. armii stacjonujących w Uściługu.

W lutym 1919 roku wstąpił do 1 pułku szwoleżerów. W lipcu 1919 roku rozpoczął służbę w żandarmerii. Początkowo służył w Ekspozyturze Żandarmerii Polowej Frontu Wołyńskiego, a następnie w żandarmerii polowej 5 Brygady Jazdy, 13 Dywizji Piechoty, 3 Armii, 1 Dywizji Piechoty Legionów, 7 Dywizji Piechoty, Samodzielnej Brygady Kozaków Dońskich i 1 Dywizji Jazdy. W 1921 roku wziął udział w III powstaniu śląskim.

W 1922 roku ukończył dziesięciomiesięczny kurs dla podoficerów żandarmerii w Centralnej Szkole Żandarmerii w Grudziądzu i został przeniesiony do plutonu żandarmerii Kołomyja. W marcu 1925 roku został przeniesiony do 1 dywizjonu żandarmerii w Warszawie i przydzielony do posterunku żandarmerii w Sulejówku, który ochraniał willę „Milusin”, w której mieszkał marszałek Polski Józef Piłsudski z rodziną. W 1926 roku, po przewrocie majowym, został przydzielony do ochrony Belwederu, w którym mieszkał ówczesny Minister Spraw Wojskowych i Generalny Inspektor Sił Zbrojnych, marszałek Polski Józef Piłsudski. W 1931 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza i przydzielony na stanowisko płatnika kompanii sztabowej dowództwa KOP w Warszawie. Następnie został przeniesiony do dywizjonu żandarmerii KOP, w którym pełnił służbę w plutonie żandarmerii KOP „Tarnopol”, a później w plutonie żandarmerii „Sarny”. W kampanii wrześniowej 1939 roku walczył w składzie plutonu pieszego żandarmerii nr 49 należącego do 38 Dywizji Piechoty. Został ranny w czasie walk pod Lwowem.

W lutym 1940 roku wstąpił do konspiracyjnej organizacji Muszkieterzy, w której zajmował się kontrwywiadem. Od stycznia 1943 roku był kierownikiem komórki ewakuacyjno-obserwacyjnej w Referacie 998 Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego Komendy Głównej Armii Krajowej. 1 lipca 1943 roku dowodził grupą żołnierzy, która wykonała brawurową akcję opróżnienia skrytek w mieszkaniu komendanta głównego Armii Krajowej, generała brygady Stefana Roweckiego przy ulicy Spiskiej 14 m. 10[1].

Zagrożony aresztowaniem w październiku tego roku wyjechał do Lublina. W grudniu powrócił do Warszawy i objął poprzednio zajmowane stanowisko służbowe. W lipcu 1944 roku został aresztowany i osadzony na Pawiaku. Nie został rozpoznany, jako członek ruchu oporu. Po dziesięciu dniach został wywieziony do obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. Następnie został przeniesiony do filii obozu w Brzegu, a później do obozu koncentracyjnego Mittelbau-Dora, w którym przebywał do kwietnia 1945 roku.

W lipcu 1945 roku wrócił do kraju i zamieszkał w Szczecinie. Był współorganizatorem i dyrektorem Przedsiębiorstwa Spedycji Międzynarodowej „C. Hartwig” w Szczecinie. 6 kwietnia 1949 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Po trwającym 28 miesięcy śledztwie został skazany na karę 6 lat pozbawienia wolności. W 1955 roku został zwolniony z więzienia, a 4 grudnia 1956 roku zrehabilitowany. Zmarł 15 listopada 1984 roku w Szczecinie. Pochowany na cmentarzu Centralnym.

Franciszek Knapp był żonaty z Aleksandrą, z którą miał dwie córki:

  • Alina Knapp, ps. „Wacka”, urodzona 9 czerwca 1922 roku w Tarnopolu, w powstaniu warszawskim była łączniczką w kompanii przeciwpancernej porucznika „Kowalskiego”, po kapitulacji powstania w niewoli niemieckiej, a później na emigracji w Londynie[2],
  • Danuta Knapp po mężu Wrona, ps. „Grażyna”, urodzona 25 marca 1924 roku w Kołomyi, w konspiracji pełniła służbę w Referacie 998, w czasie powstania warszawskiego walczyła w grupie kapitana Michała Bucza „Mechanika”, która wchodziła w skład batalionu AK „Zaremba-Piorun”[3],

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Tomasz Szarota, Stefan Rowecki „Grot”, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1985, ISBN 83-01-04578-7, s. 228.
  2. ↑ Alina Knapp, Powstańcze Biogramy, Muzeum Powstania Warszawskiego [1].
  3. ↑ Danuta Knapp, Powstańcze Biogramy, Muzeum Powstania Warszawskiego [2].
  4. ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 436.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Żołnierz ze Szczebrzeszyna [3].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Franciszek_Knapp&oldid=70184238”